ÐåæÜ

Ðïßçóç-Ìýèéá

Ï Dali & Åãþ

ÈÝáôñï-ÄéÜëïãïé

Äïêßìéá

Ó÷üëéá-Áñèñá

ËáïãñáöéêÜ

ÅíäéáöÝñïíôåò

ÊëáóóéêÜ

Áñ÷áßá Åëë Ãñáìì

ÄéáóêÝäáóç

ÐéíáêïèÞêç

ÅéêáóôéêÜ

Ðáãê. ÈÝáôñï

Ðëçñ-Ó÷ïë-Åðéêïéí.

Öáíôáóôéêü

Åñ. Ëïãïôå÷íßá

Ãëõðô./Áñ÷éô.

ÊëáóóéêÜ ÉÉ

 
 

ÊëáóóéêÜ 

Äñïóßíçò Ãåþñãéïò: Êïìøüò Ôñõöåñüò Ñïìáíôéêüò...

Βιογραφικü

     Ο Γεþργιος Δροσßνης Þταν ¸λληνας ποιητÞς, πεζογρÜφος και δημοσιογρÜφος. ¹ταν Ýνας απü τους πρωτοπüρους της ΝÝας ΑθηναúκÞς ΣχολÞς στη ποßηση και της ηθογραφßας στην πεζογραφßα. Η 1η ποιητικÞ του συλλογÞ Ιστοß ΑρÜχνης σηματοδüτησε την εμφÜνισÞ της, ενþ το διÞγημÜ του Χρυσοýλα κÝρδισε το 1ο βραβεßο στον 1ο διαγωνισμü διηγÞματος του περιοδικοý Η Εστßα το 1883. Σποýδασε φιλολογßα και μετεκπαιδεýτηκε στο ΠανεπιστÞμιο Λειψßας. Το 1888, επιστρÝφοντας στην ΕλλÜδα, ανÜλαβε τη διεýθυνση του φιλολογικοý περιοδικοý «ΕΣΤΙΑ». Αργüτερα εξÝδωσε τα περιοδικÜ «ΕΘΝΙΚΗ ΑΓΩΓΗ», «ΜΕΛΕΤΗ» κι «ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ». Η δρÜση του, πÝρα απü τη πνευματικÞ, επεκτÜθηκε και στη κοινωνικÞ και δημüσια ζωÞ.
     Ενα πλÞθος καινοτομßες οφεßλονται στην πρωτοβουλßα του. ΑναλαμβÜνοντας διευθυντÞς της ΔημοτικÞς Εκπαßδευσης στο Υπουργεßο Παιδεßας, δημιοýργησε το Γραφεßο ΣχολικÞς ΥγιεινÞς και καθιÝρωσε τη γιορτÞ της Σημαßας. Υστερα ανÜλαβε διευθυντÞς ΓραμμÜτων & Τεχνþν στο ßδιο Υπουργεßο (1913-1923) κι οργÜνωσε το Μουσεßο Κοσμητικþν Τεχνþν. ΕργÜστηκεν επßσης αποδοτικÜ στο Σýλλογο Προς ΔιÜδοσιν Ωφελßμων Βιβλßων. Με δικÞ του πρωτοβουλßα ιδρýθηκε η Σεβαστοποýλειος ΕργατικÞ ΣχολÞ και στη δικÞ του βοÞθεια οφεßλει πολλÜ ο Οßκος Τυφλþν. Απü τους πιο απλοýς και προσφιλεßς ποιητÝς. Μεσολογγßτικης καταγωγÞς, γεννÞθηκε στην ΑθÞνα και πÝθανε στη ΚηφισιÜ, σε βαθιÜ γηρατειÜ.



     ΓεννÞθηκε σε Ýνα αρχοντικü της ΠλÜκας στην ΑθÞνα στις 9 ΔεκÝμβρη 1959, απü γονεßς Μεσολογγßτες. ¹τανε γιος του ΧρÞστου Δροσßνη, που εργαζüταν ως ανþτατος υπÜλληλος στο Υπουργεßο Οικονομικþν και της Αμαλßας Πετροκüκκινου, της οποßας η οικογÝνεια εßχε κατεβεß στην ΑθÞνα με τον Καποδßστρια. Η οικογÝνειÜ του, εκτüς απü εýπορη Þτανε και γνωστÞ για τη συνεισφορÜ της στον εθνικοαπελευθερωτικü αγþνα του 1821. Παπποýς του Þταν ο Γιþργης Καραγιþργης, που σκοτþθηκε στην ¸ξοδο του Μεσολογγßου το 1826 ενþ ο προπÜππος του Þταν ο ΚαπετÜν-ΑναστÜσης Δροσßνης, γνωστüς κι ως ο ΠρωτοκλÝφτης των ΑγρÜφων.
     Σποýδασε νομικÜ στο ΠανεπιστÞμιο Αθηνþν και μεταγρÜφηκε στη φιλοσοφικÞ σχολÞ μετÜ απü σýσταση του Νικüλαου Πολßτη. Το 1885 συνÝχισε τις σπουδÝς του στην Ιστορßα της τÝχνης στο εξωτερικü, στα ΠανεπιστÞμια της Λειψßας, της ΔρÝσδης και του Βερολßνου, στη Γερμανßα, χωρßς üμως να πÜρει κÜποιο πτυχßο. Επßσης ανÞκε στον κýκλο των προοδευτικþν ποιητþν (μαζß με τους Νßκο ΚαμπÜ και ΚωστÞ ΠαλαμÜ) που επιδßωκαν να ανανεþσουν τον ποιητικü τους λüγο και να καθιερþσουνε τη δημοτικÞ ως επßσημη γλþσσα της λογοτεχνßας
     ΜετÜ την επιστροφÞ του στην ΕλλÜδα ανÝλαβε τη διεýθυνση του περιοδικοý Η Εστßα, που μετÝτρεψε σε καθημερινÞ εφημερßδα το 1894. ΠαρÜλληλα με τη λογοτεχνικÞ προσφορÜ του, συνεισÝφερε σημαντικÜ σε πολλοýς τομεßς της πνευματικÞς και κοινωνικÞς ζωÞς της χþρας: Þταν γραμματÝας του Συλλüγου προς διÜδοση ωφελßμων βιβλßων που εßχε ιδρýσει ο ΔημÞτριος ΒικÝλας απü το 1899. ΙδρυτÞς του Ημερολογßου της ΜεγÜλης ΕλλÜδας το 1922, διευθυντÞς του ΤμÞματος ΓραμμÜτων και Καλþν Τεχνþν του Υπουργεßου Παιδεßας (1914-1920) και 1922-1923 και τακτικü μÝλος της Ακαδημßας Αθηνþν απü την ßδρυσÞ της το 1926.



     Το 1918 αγüρασε μαζß με τον αδελφü του το σπßτι του θεßου τους ΔιομÞδη Κυριακοý στη ΚηφισιÜ κι απü το 1939 Ýμενε μüνιμα στο οßκημα αυτü που εßχε μετονομασθεß σε Ýπαυλη Αμαρυλλßδα. ¸ζησε εκεß τα δýσκολα χρüνια του πολÝμου και της κατοχÞς μÝχρι το τÝλος της ζωÞς του στις 3 ΓενÜρη 1951. Το σπßτι αυτü Ýχει αναπαλαιωθεß, εßναι σÞμερα ιδιοκτησßα του ΔÞμου ΚηφισιÜς και στεγÜζει τη ΔημοτικÞ ΒιβλιοθÞκη ΚηφισιÜς απü το 1991 και το Μουσεßο Δροσßνη απü το 1997. Στο μουσεßο αυτü υπÜρχει μÝσα ολüκληρο το Ýργο του που περιλαμβÜνει: Τις πρþτες εκδüσεις των βιβλßων του, ΠεριοδικÜ και λεξικÜ, προσωπικÜ αντικεßμενα του ποιητÞ και πλοýσιο λαογραφικü υλικü. Στον 1ο üροφο βρßσκεται Þ δανειστικÞ βιβλιοθÞκη και το τμÞμα των ηλεκτρονικþν υπολογιστþν με ελεýθερη πρüσβαση στο ºντερνετ. Η αριστερÞ αßθουσα του 2ου ορüφου περιλαμβÜνει: ΣυλλογÝς βιβλßων παλιÜ αναγνωστικÜ, οικογενειακÝς φωτογραφßες και τις πρþτες εκδüσεις του Ιστορικοý λεξικοý της ΝÝας ΕλληνικÞς της Ακαδημßας των Αθηνþν, το Εθνικü Αριστεßο ΓραμμÜτων και Τεχνþν που απονεμÞθηκε στον Δροσßνη, την ιδιüγραφη διαθÞκη του και διÜφορα Üλλα προσωπικÜ αντικεßμενÜ του. Η δεξιÜ αßθουσα του 2ου ορüφου περιλαμβÜνει: Ολüκληρο το λογοτεχνικü Ýργο του καθþς φυλÜσσονται μεταφρασμÝνα παραμýθια, παρτιτοýρες με μελοποιημÝνα ποιÞματα, παλιοß τüμοι των εικονογραφημÝνων περιοδικþν Εστßα, της ΔιÜπλασης Των Παßδων, ΣχολικÜ ΒοηθÞματα, τη λαογραφικÞ βιβλιοθÞκη, Το Ημερολüγιο Της ΜεγÜλης ΕλλÜδας, Χειρüγραφα, ΕπιστολÝς, ΣχετικÜ Üρθρα απü ελληνικÝς και ξÝνες εφημερßδες, ΠροσωπικÜ του εßδη και το ΠαρÜσημο της Λεγεþνας της ΤιμÞς που του απονεμÞθηκε για την πνευματικÞ του προσφορÜ. Ο 3ος üροφος εßναι ειδικÜ διαμορφωμÝνος για τις επισκÝψεις μαθητþν. ΠεριλαμβÜνει αφιερþματα του ßδιου του λογοτÝχνη και των ηρþων των ποιημÜτων του üπως της Αμαρρυλßδος, της ΑμυγδαλιÜς και του ΜπÜρμπα-ΔÞμου, Ýνα παλιü γραμμüφωνο με δßσκους, λαογραφικü υλικü κι αφßσες απü πßνακες γνωστþν ζωγρÜφων που τυπωθÞκανε στη Λειψßα για λογαριασμü του περιοδικοý της Εστßας. Στο μουσεßο οργανþνονται εκπαιδευτικÝς ξεναγÞσεις σε ομÜδες επισκεπτþν και σε μαθητÝς σχολεßων.



     Στον Ελληνοúταλικü πüλεμο του 1940 ο Δροσßνης μαζß με Üλλους ¸λληνες λογßους προσυπÝγραψε την ¸κκληση των ΕλλÞνων ΔιανοουμÝνων προς τους διανοοýμενους ολüκληρου του κüσμου με την οποßα αφ' ενüς μεν καυτηριαζüταν η κακüβουλη ιταλικÞ επßθεση, αφετÝρου δε, διÝγειρε την παγκüσμια κοινÞ γνþμη σε επανÜσταση συνειδÞσεων για κοινü νÝο πνευματικü Μαραθþνα. ΤιμÞθηκε με το Αριστεßο ΓραμμÜτων και Τεχνþν της Ακαδημßας Αθηνþν, ενþ το 1947 προτÜθηκε απü το Ελληνικü ΚρÜτος για το βραβεßο Νüμπελ, σε αναγνþριση της αξßας του Ýργου του, το οποßο τελικÜ απονεμÞθηκε στο ΓÜλλο λογοτÝχνη ΑντρÝ Ζιντ (André Gide).
     Ο Δροσßνης ασχολÞθηκε εξ ßσου με τη πεζογραφßα και την ποßηση, αλλÜ σημαντικüτερο θεωρεßται το ποιητικü του Ýργο. ¢ρχισε να δημοσιεýει τα 1α ποιÞματÜ του το 1878 στο ΡαμπαγÜ  και στο Μη ΧÜνεσαι, με το ψευδþνυμο ΑρÜχνη. ¸να χρüνο αργüτερα κυκλοφüρησε η 1η του ποιητικÞ συλλογÞ υπü τον τßτλο Ιστοß ΑρÜχνης, η σταδιοδρομßα του, üμως, ως νÝου ποιητÞ Üρχισε το 1884 με τη συλλογÞ Ειδýλλια. Οι ποιητικÝς συλλογÝς του Δροσßνη διαδÝχονται πολý πυκνÜ η μßα την Üλλη. Οι περισσüτερο χαρακτηριστικÝς εßναι οι δýο της þριμης ηλικßας του: ΦωτερÜ ΣκοτÜδια (1915) και ΚλειστÜ ΒλÝφαρα (1918)· ο ποιητÞς εßναι πια στα 55-60 χρüνια του και σε μια εποχÞ üπου ο ΠαλαμÜς Ýχει κιüλας συντελÝσει την ποιητικÞ του πορεßα. ΑλλÜ ο Δροσßνης δεν επηρεÜζεται απü την πορεßα του συνοδοιπüρου, ουσιαστικÜ δεν επιτελεß καμμιÜ πορεßα και μÝνει στον ßδιο περιορισμÝνο ποιητικü χþρο. ΑνÞκε στον κýκλο των προοδευτικþν ποιητþν (μαζß με τους ΚαμπÜ και ΠαλαμÜ με τον οποßο Þτανε φßλοι), που επεδßωκαν να ανανεþσουν τον ποιητικü λüγο, να τον απαλλÜξουν απü τον στüμφο και την απαισιοδοξßα της Α' ΑθηναúκÞς ΣχολÞς και να καθιερþσουνε τη δημοτικÞ ως επßσημη γλþσσα της λογοτεχνßας. Η χρονολογßα Ýκδοσης της 1ης του ποιητικÞς συλλογÞς, το 1880, εßναι το ορüσημο της εμφÜνισης της ΝÝας ΑθηναúκÞς ΣχολÞς. ΣυνÝχισε να υπηρετεß τη ποßηση ως το τÝλος της ζωÞς του, χωρßς üμως η ποιητικÞ του τÝχνη να παρουσιÜσει κÜποια εξÝλιξη.



     Τα πεζογραφικÜ Ýργα του εντÜσσονται στο χþρο της ηθογραφßας: απεικονßζουν σκηνÝς απü την αγροτικÞ ζωÞ, Þθη, Ýθιμα και παραδüσεις του λαοý της υπαßθρου. Ο συγγραφÝας εξ Üλλου ενδιαφερüταν ιδιαßτερα για τη Λαογραφßα (Þταν ιδρυτικü μÝλος της ΕλληνικÞς ΛαογραφικÞς Εταιρεßας) κι εßχε ασχοληθεß με τη συλλογÞ τραγουδιþν, εθßμων και παραδüσεων. Το κýριο γνþρισμÜ των μυθιστορημÜτων και των διηγημÜτων του εßναι ο ειδυλλιακüς χαρακτÞρας. Παρ' üλο που στη ποßηση Þταν Ýνας απü τους πρωτοπüρους του δημοτικισμοý, οι γλωσσικÝς του επιλογÝς στη πεζογραφßα Þταν συντηρητικüτερες, κÜτι που αποτελεß μια απü τις βασικÝς αδυναμßες του πεζογραφικοý του Ýργου.
     ΠÝθανε σε ηλικßα 92 χρονþν στις 3 ΓενÜρη 1951, σεβαστüς πρεσβýτης, στη βßλα του στη ΚηφισιÜ. Εχοντας οικονομικÞν Üνεση, εßχε πολλÜ εξοχικÜ σπßτια, στον Ωρωπü, στις Γοýβες Ευβοßας, στα ΧορευτÜ Πηλßου κ.α. Μποροýσε Ýτσι, τις þρες της ανÜπαυσης, να βρßσκεται στην εξοχÞ, κοντÜ στη φýση και να επικοινωνεß συνεχþς -Üνθρωπος απλüς καθþς Þταν- με τους ψαρÜδες και τους χωρικοýς. Αυτü τονε βοÞθησε αρκετÜ þστε μολονüτι κÜτοικος πρωτεýουσας, ν' αποδßδει με πειστικüτητα την αγροτικÞ ζωÞ και τον κüσμο των θρýλων, των παραδüσεων και των ηθþν κι εθßμων της υπαßθριας ΕλλÜδας.
     ΥπÞρξε ο κατ' εξοχÞν φυσιολÜτρης ποιητÞς και μαζß με τον ΠαλαμÜ, τον Ν. ΚαμπÜ και τον ΠολÝμη, στÜθηκαν οι πρþτοι ιδρυτÝς της ΝÝας ΑθηναúκÞς ΣχολÞς, που πολÝμησε τον ξεπερασμÝνο ρομαντισμü του ΠαρÜσχου και ΒασιλειÜδου. ΠαρÜλληλα με τη ποßηση, υπηρÝτησε και τη πεζογραφßα, με θÝματα που 'ναι κι αυτÜ αντλημÝνα απü τη φýση, την εξοχÞ, τη παρÜδοση και την εθνικÞ ιστορßα. Τüσο στη ποßηση üσο και στα πεζÜ του, εßναι πÜντοτε απλüς, φωτεινüς, εýκολος κι αισιüδοξος. ΚατακτÜ αμÝσως τον αναγνþστη, γι' αυτü κι αγαπÞθηκε πολý, ιδßως απü μαθητÝς.


                      Μουσεßο Δροσßνη στη ΚηφισσιÜ


=======================


         ΦωτερÜ ΣκοτÜδια
...
Δε θÝλω του κισσοý το πλÜνο ψÞλωμα
σε ξÝν' αναστηλþματα δεμÝνο.
Ας εßμ' Ýνα καλÜμι, Ýνα χαμüδεντρο
μα üσο ανεβαßνω, μüνος ν' ανεβαßνω.

Δε θÝλω του γυαλιοý το λαμπροφÝγγισμα,
που δεßχνετ' Üστρο με του 'λιοý τη χÜρη.
ΘÝλω να δßνω φως απü τη φλüγα μου
κι ας εßμαι κι Ýνα ταπεινü χορτÜρι.
...                                                             (απüσπασμα)
            Χþμα Ελληνικü
 
Τþρα που θα φýγω και θα πÜω στα ξÝνα
και θα ζοýμε μÞνες, χρüνους χωρισμÝνοι,
Üφησε να πÜρω κÜτι κι απü σÝνα,
γαλανÞ πατρßδα πολυαγαπημÝνη,
Üφησε μαζß μου φυλαχτü να πÜρω
για την κÜθε λýπη κÜθε τι κακü,
φυλαχτü απü αρρþστια, φυλαχτü απü ΧÜρο,
μüνο λßγο χþμα, χþμα ελληνικü.

Χþμα δροσισμÝνο με νυχτιÜς αγÝρι,
χþμα βαφτισμÝνο με βροχÞ του ΜÜη,
χþμα μυρισμÝνο απ' το καλοκαßρι,
χþμα ευλογημÝνο, χþμα που γεννÜει
μüνο με της Ποýλιας την ουρÜνια χÜρη,
μüνο με του Þλιου τα θερμÜ φιλιÜ,
το μοσχÜτο κλÞμα το ξανθü σιτÜρι,
τη χλωρÞ τη δÜφνη, τη πικρÞν ελιÜ.

Χþμα τιμημÝνο, που 'χουν ανασκÜψει
για να θεμελιþσουν Ýνα Παρθενþνα,
χþμα δοξασμÝνο, που 'χουν ροδοβÜψει
αßματα στο Σοýλι και στο Μαραθþνα,
χþμα που 'χει θÜψει λεßψαν' αγιασμÝνα
απ' το Μεσολüγγι κι απü τα ΨαρÜ
χþμα που θα φÝρνει στον μικρüν εμÝνα
θÜρρος, περηφÜνια, δüξα και χαρÜ.

Θε να σε κρεμÜσω φυλαχτü στα στÞθια,
κι üταν η καρδιÜ μου φυλαχτü σε βÜλει
απü σε θα παßρνει δýναμη βοÞθεια,
μη τη ξεπλανÝψουν Üλλα, ξÝνα κÜλλη.
Η δικÞ σου χÜρη θα με δυναμþνει,
κι üπου κι αν γυρßσω, κι üπου κι αν σταθþ
συ θε να μου δßνεις μια λαχτÜρα μüνη,
πüτε στην ΕλλÜδα πßσω θε να 'ρθω.

Κι αν το ριζικü μου -Ýρημο και μαýρο-
μου 'γραψε να φýγω και να μη γυρßσω,
το στερνü συχþριο εις εσÝνα θα 'βρω,
το στερνü φιλß μου θε να σου χαρßσω.
¸τσι κι αν σε ξÝνα χþματα πεθÜνω,
και το ξÝνο μνÞμα θα 'ναι πιο γλυκü
σα θαφτεßς μαζß μου στη καρδιÜ μου πÜνω,
χþμα αγαπημÝνο, χþμα ελληνικü.

      ΜαντινÜδα

Απüνετη μη τη θαρρεßς,
καρδιÜ που 'χει γερÜσει.
Σωρü τη στÜχτη üπου δεις,
φωτιÜ Ýχει περÜσει.

To Τραγοýδι Του ΘανÜτου

Οὐρανßᾳ Χατζηδημητρßου

Τ' ἄνθη καὶ τὰ τραγοýδια, χαροýμενα στολßδια,
Ποῦ ζευγαρüνει ὁ κüσμος 'ςτὴν καθεμιὰ χαρὰ του,
Βαφτßζονται 'ςτὸ δÜκρυ καὶ γßνονται τὰ ἴδια
Στολßδια τοὺ θανÜτου.

Ἐγὼ πὤχω γιὰ πÜντα τῆς λýρας μου σκοπὸ
Τὴ νιüτη μὲ τὴ χÜρι μαὶ ἀδελφωμÝνη
Καὶ πῶς 'μπορῶ τραγοῦδι θλιμμÝνο νὰ μὴν 'πῶ
'Σ τὴν κüρη ποῦ πεθαßνει;

Κοντὰ 'ς τὰ τüσα τἂνθη, ποῦ σὲ νεκροστολßζουν
Καὶ ξεψυχοῦν μαζß σου 'ς τοῦ τÜφου σου τὸ χῶμα
Τὰ χεßλη μου στολßδι δικü τους σοῦ χαρßζουν
Κ' ἕνα τραγοῦδι ἀκüμα.

Ἀλλοßμονο! ἂν 'μποροῦσε ὅποιον κανεὶς πονεῖ
Μὲ 'λßγα μοιρολüγια νὰ τὸν νεκρανασταßνῃ,
ἈμÝτρητοι θὰ ἦταν 'ς τὸν κüσμο οἱ ζωντανοὶ
Καὶ 'λßγοι οἱ πεθαμÝνοι.

Ἂν δὲν 'μπορῶ μὲ λüγια γλυκὰ καὶ μαγεμμÝνα
Ζωὴ να ξαναδþσω 'ς τὸ πεθαμÝνο σῶμα,
Ἀκτῖνες νὰ χαρßσω 'ς τὰ μÜτια τὰ σβυσμÝνα,
Κι' ἀνασασμὸ 'ς τὸ στüμα,

Ἡ λýπη μου ἂς πÜρῃ τῆς μÜννας τὴ φωνὴ
Καὶ 'σὰν παιδὶ, ποῦ τὢχουν μὲ χÜδια ἀποκοιμßσῃ,
Τὸ θλιβερὸ τραγοῦδι ναννÜριμ' ἂς γενῇ
Γιὰ νÜ σε νανναρßσῃ!

            Το Σπßτι Σου

Τßποτε δεν Üλλαξε απ' το σπßτι σου
κι απ' το δρüμο κι απ' τη γειτονιÜ.
Μüνον η παλιÜ βρυσοýλα στÝρεψε
στην αντικρυνÞ σου τη γωνιÜ.

Τßποτε δεν Üλλαξε απ' το σπßτι σου.
Βιαστικüς διαβÜτης το θωρþ
και, ξεχνþντας πüσα χρüνια πÝρασαν,
σα και τüτε πÜλι λαχταρþ...

Λαχταρþ ν' ανοßξεις το παρÜθυρο
και στο διÜβα μου Üξαφνα να βγεις,
γελαστÞ παιδοýλα καστανüξανθη,
χÜραμα απριλιÜτικης αυγÞς.

Σφαλιστü απομÝνει το παρÜθυρο
κι αν τ' ανοßξεις, μι' Üλλη θα φανεß.
Μüνο στο παρÜθυρο της θýμησης
βγαßνεις ßδια και παντοτινÞ.

ΔιαβατÜρικο Τρυγüνι

Στ’ αυγουστιÜτικα περÜσματα
ΔιαβατÜρικο τρυγüνι
Κυνηγοý ματιÜ σημÜδεψε
Και το πληγþνει.

Η πληγÞ αλαφρÞ, γιατρεýτηκε.
Κι απ’ τα δÜση κι απ’ τη χλüη
Σε κλουβß στενü το σφÜλισαν,
Σ’ Ýνα κατþι.

Καπηλειοý στολßδι εγßνηκε,
Στη ζωÞ τη σκλαβωμÝνη,
Το χειμþνα üλο ονειρεýεται
Κι üλο προσμÝνει.

Κι Üνθισαν τα δÝντρα κι Ýλιωσαν
Στις βουνοκορφÝς τα χιüνια.
Τον Απρßλη πÜλι πÝρασαν
Τ’ Üλλα τρυγüνια…

Απü ποý του Þρθε το μÞνυμα;
Σε ενüς καπηλιοý τα βÜθη;
Τα απριλιÜτικα περÜσματα
Πþς τα Ýχει μÜθει;

Και με μιας ξυπνÜ απ’ το üνειρο
Και τινÜζει τα φτερÜ του
Και ξεψýχησε ματþνοντας
Τα σßδερÜ του.

       Ἡ ΜυγδαλιÜ*

Ἐτßναξε τὴν ἀνθισμÝνη μυγδαλιὰ
μὲ τὰ χερÜκια της
κι ἐγÝμισε ἀπὸ ἄνθη ἡ πλÜτη, ἡ ἀγκαλιὰ
καὶ τὰ μαλλÜκια της.

Ἄχ! χιονισμÝνη σὰν τὴν εἶδα τὴν τρελλὴ
γλυκὰ τὴ φßλησα,
τῆς τßναξα τὰ ἄνθη ἀπ᾿ τὴν κεφαλὴ
κι ἔτσι τῆς μßλησα:

-Τρελλὴ νὰ φÝρεις στὰ μαλλιÜ σου τὴ χιονιὰ
τὶ τüσο βιÜζεσαι;
Μüνη της θὲ νὰ ῾ρθεῖ ἡ βαρυχειμωνιÜ,
δὲν τὸ στοχÜζεσαι;

Τοῦ κÜκου τüτε θὰ θυμᾶσαι τὰ παλιὰ
τὰ παιχνιδÜκια σου,
κοντὴ γριοýλα μὲ τὰ κÜτασπρα μαλλιὰ
καὶ τὰ γυαλÜκια σου.


 *  Η γυναßκα που τον ενÝπνευσε Þταν η ξαδÝλφη του, Δροσßνα Δροσßνη κι η ιστορßα Ýχει ως εξÞς: η Δροσßνα Þτανε 16 χρüνων και φοιτοýσε στο ΑρσÜκειο, üταν ο ξÜδελφüς της επισκÝφτηκε την οικογÝνειÜ της στα ΠατÞσια. Ο Δροσßνης εßχε μüλις γυρßσει απ' τη Γερμανßα, üπου σποýδαζε Ιστορßα της ΤÝχνης. ΝÝος, üμορφος, καλλιεργημÝνος, Þταν ο τÝλειος δανδÞς της εποχÞς. Η Δροσßνα üμορφη, γλυκειÜ και πολý φρÝσκια....
     ¸να πρωß, ο Δροσßνης Üνοιξε το παρÜθυρο να μπει φως κι εßδε τη νεαρÞ ξαδÝρφη του στον κÞπο, να κÜθεται κÜτω απü Ýνα ανθισμÝνο δÝντρο. Σýμφωνα με το ποßημα, το δÝντρο Þταν μια μυγδαλιÜ. ¢λλοι λÝνε üτι, στη πραγματικüτητα, Þταν μια νεραντζιÜ. Η κοπÝλα κοýνησε το ανθισμÝνο δÝντρο και τα Üνθη τη λοýσανε. Η σκηνÞ τον ενθουσßασε κι ο νεαρüς ποιητÞς Ýγραψε το θρυλικü ποßημα. Την εποχÞ εκεßνη, ο Δροσßνης δημοσßευε τα ποιÞματÜ του, με το ψευδþνυμο “ΑρÜχνη”. Η “ΑνθισμÝνη ΑμυγδαλιÜ” δημοσιεýτηκε 1η φορÜ το 1882, στο σατιρικü περιοδικü “ΡαμπαγÜς”.



     Η “ΑνθισμÝνη ΑμυγδαλιÜ” μελοποιÞθηκε απü τον Γεþργιο ΚωστÞ, Ýνα ρÜπτη απ’ το ¢ργος, κατÜ τη διÜρκεια της επιστρÜτευσης του 1885. Η Βουλγαρßα εßχε μüλις καταλÜβει την περιοχÞ της ΑνατολικÞς Ρωμυλßας και στα ΒαλκÜνια εßχαν ξεσπÜσει αναταραχÝς. Τüτε, αποφασßστηκε γενικÞ επιστρÜτευση η οποßα διÞρκεσε οχτþ μÞνες. Οι ελληνικÝς δυνÜμεις προχþρησαν μÝχρι τα ελληνοτουρκικÜ σýνορα στην ¹πειρο και τη Θεσσαλßα για να εßναι σε ετοιμüτητα. Τüτε γρÜφτηκε η μελωδßα. ΑποτÝλεσμα της επιστρÜτευσης, Þταν üτι το μελοποιημÝνο ποßημα του Γεþργιου Δροσßνη, διαδüθηκε σε üλο το στρÜτευμα. ΚÜθε στρατιþτης σιγοτραγουδοýσε, για τα Üνθη που Ýλουσαν τα μαλλιÜ και την πλÜτη μßας κοπÝλας, καθþς üδευε προς Ýνα πιθανü πüλεμο. Απü τους στρατιþτες, Ýφτασε και στον υπüλοιπο κüσμο. ¸γινε και καντÜδα, που ακουγüταν κÜτω απü τα παρÜθυρα των ωραßων δεσποινßδων της εποχÞς. Σε üλη την ΕλλÜδα δεν υπÞρχε Üνθρωπος, που να μη το ψιθýρισε σε μια ρομαντικÞ στιγμÞ Þ να μη το τραγοýδησε σε μßα παρÝα....



     Αργüτερα, η Δροσßνα παντρεýτηκε τον δικηγüρο ΜελÝτιο Μελετüπουλο, με τον οποßον απÝκτησαν Ýξι παιδιÜ. ΠÝθανε τη δεκατßα του ’60, στα 101 της. ΤελικÜ Ýγινε πρÜγματι “γρηÜ με κÜτασπρα μαλλιÜ”....

 

 

 

Web Design: Granma - Web Hosting: Greek Servers