Η Φλωρεντία, κόρη του εύπορου γαιοκτήμονα William-Edward Nightingale Embley και της Frances, γεννήθηκε στη βίλα Colombaia στη Φλωρεντία της Ιταλίας -από κει πήρε και τ’ όνομά της- στις 12 Μάη 1820. Είχε και μεγαλύτερη αδελφή, τη Παρθενόπη, που γεννήθηκε στη Νάπολι (που είναι το ελληνικό όνομα για την αρχαία πόλη), στη διάρκεια του μήνα του μέλιτος του νεαρού εύπορου ζευγαριού στην Ευρώπη, που διήρκεσε 2 (!) ολάκερα χρόνια. Όταν το ζεύγος επέστρεψε στη Βρεττανία, μοίρασε το χρόνο του στα δυο. Εγκαταστάθηκαν τους θερινούς μήνες στο Lea Hurst στο Derbyshire και το χειμώνα στο Embley Habshire. To 1ο, είναι πια έν εγκαταλελειμένο σπίτι, ενώ το 2ο είναι σχολείο.
Σαν παιδί είχε πολύ καλές σχέσεις με τον πατέρα της, που ανέλαβε την εκπαίδευση αυτής και της αδελφής της. Καθώς ήταν απόφοιτος του πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, παρέδιδε στα 2 κορίτσια μαθήματα ελληνικών, λατινικών, γαλλικών, γερμανικών, ιταλικών, ιστορίας, φιλοσοφίας και μαθηματικών. Η Φλωρεντία από μικρό παιδί είχε έφεση στη μελέτη, σε αντίθεση με την αδερφή της που υπερείχε στη ζωγραφική και τη ραπτική. Τα χρόνια πέρασαν κι η Φλωρεντία έγινε μια ζωηρή κι ελκυστική κοπέλα που εισέπραττε το θαυμασμό όλων. Ο πατέρας της ήταν μονιστής (υποστήριζε τη θεωρία που ανάγει τη ποικιλία του κόσμου σε ενότητα μέσω του πνεύματος), Άγγλος φιλελεύθερος και συμμετείχε στο κίνημα κατά της δουλείας. Η μητέρα της προερχόταν από οικογένεια που υποστήριζε επίσης πολύ ένθερμα το μονισμό. Ήταν αυταρχική γυναίκα που ασχολήθηκε κυρίως με την εξεύρεση ενός καλού συζύγου για τη κόρη της, καθώς την έβλεπε να μεγαλώνει και το μόνο που σκεφτόταν ήταν να την αποκαταστήσει με καλό σύζυγο, αλλ’ αυτή είχε άλλες ανησυχίες.
Συνεπώς, αναστατώθηκε πολύ από την απόφαση της κόρης της να απορρίψει τη πρόταση γάμου του βαρόνου Houghton. Αρνήθηκε να παντρευτεί αρκετούς μνηστήρες και, το 1844, επέλεξε μια διαφορετική πορεία από τη κοινωνική ζωή και το γάμο που της επιφύλασσε η μητέρα της. Το 1837, κατά τη διαμονή της στο σπίτι τους στο Embley, η Φλωρεντία άκουσε τη φωνή του Θεού, όπως χαρακτηριστικά υποστήριζε, να τη καλεί να εργαστεί γι’ αυτόν, χωρίς όμως ακόμα να ξέρει πως. Επειδή ήτανε πολύ κοινωνικό άτομο, άρχισε να κάνει πολλές επισκέψεις σε συγγενείς και φίλους στην ευρύτερη περιοχή. Όταν έτυχε να δει κι αρρώστους μεταξύ αυτών, έδειξε ενδιαφέρον. Ξεκίνησε να ερευνά νοσοκομεία της περιοχής κι αρρώστους και να προσπαθεί να βοηθήσει και τότε “είδε” πως ο Θεός την είχε καλέσει για να γίνει νοσοκόμα. Το 1844, ο θάνατος ενός άρρωστου σε κάποιο πτωχοκομείο του Λονδίνου, λόγω που ‘ταν άπορος, προκάλεσε ένα μικρό σκάνδαλο κι η Φλωρεντία δέσμευσε την υποστήριξη του Charles Villiers -που μετά έγινε πρόεδρος της Επιτροπής Νομοθεσίας για Απόρους- να καλύψει όταν βγει, το κενό στον Νόμο γι’ αυτά τα θέματα, κι αυτό το περιστατικό εδραίωσε τη θέλησή της σ’ αυτό που ‘νιωθε πως είχε ταχτεί. Αυτό την οδήγησε στο να έχει ενεργό ρόλο στη μεταρρύθμιση των νόμων σχετικά με τους φτωχούς, που αφορούσαν μάλιστα πολλά περισσότερα από τη παροχή ιατρικής περίθαλψης. Έπαιξε αργότερα σημαντικό ρόλο στην εκπαίδευση και, στη συνέχεια, στην αποστολή δοκίμων υπαλλήλων από τη σχολή της στο πτωχοκομείο-θεραπευτήριο του Λίβερπουλ. Έτσι το 1845, στα 25 της, αποφάσισε κι ανακοίνωσε στους γονείς της, που εναντιωθήκανε κατηγορηματικά στην απόφαση αυτή, μέχρι που πανικοβλήθηκαν με την ιδέα να γίνει νοσοκόμα, καθώς το επάγγελμα αυτό, ιδιαίτερα τον 19ο αι., δεν θεωρούταν αξιοσέβαστο και συσχετιζόταν με την εργατική τάξη, κάτι που το θεωρούσαν κατώτερο. Συνδέανε τη περιποίηση των ασθενών με τις γυναίκες της εργατικής τάξης κι επίσης, τον 19ο αι., αυτή η εργασία δεν άρμοζε τάχα σε τόσο καλά μορφωμένες γυναίκες. Τέλος, επιμένανε, κόντρα στη δική της θέληση, πως ο ρόλος της έπρεπε να ‘ναι, σύζυγος και καλή μητέρα κοντά σε κάποιον εξέχοντα γαμπρό της περιοχής.
Οι προστριβές θα συνεχίζονταν ακόμα για κάμποσο, ενώ παράλληλα αποφασίζεται, να κάνει ένα μεγάλο ταξίδι στην Ευρώπη το 1846, μαζί με δυο οικογενειακούς φίλους: το ζεύγος Charles & Selina Bracebridge. Οι τρεις τους ταξιδέψανε σ’ Ιταλία, Αίγυπτο, Ελλάδα κι επιστρέψανε το 1850, μέσω Γερμανίας, όπου πρόλαβαν εκεί να επισκεφθούν το Νοσοκομείο του Πάστορα Theodor Fliedner που παράλληλα ήτανε και Σχολή Διακονίας, στο Kaiserswerth, κοντά στο Dusseldorf. Έπειτα από ένα χρόνο, επέστρεψε ξανά, για να καταρτιστεί ως νοσηλεύτρια, για 3 μήνες. Εκείνη τη χρονιά (1851), ο πατέρας της έδωσε την άδεια να γίνει νοσοκόμα και της έκοψε επίδομα 500 λιρών, πράγμα που τη διευκόλυνε να ζει και να παρακολουθεί και τα μαθήματα. Παρ’ όλ’ αυτά, η επιθυμία της ενισχύθηκε σε συνάντηση που είχε με την Elizabeth Blackwell -γιατρό στις ΗΠΑ- στο νοσοκομείο του Αγίου Βαρθολομαίου στο Λονδίνο. Την ίδια περίπου εποχή, αρνήθηκε να παντρευτεί τον πολιτικό, ποιητή και Βαρώνο Richard Monckton Milnes Houghton, που δήλωνε μαγεμένος μαζί της -τη φλερτάριζε από το 1847-, κόντρα στη θέληση της μητέρας της, με τη πεποίθηση ότι ο γάμος θα επηρεάσει την ικανότητά της να ακολουθήσει το κάλεσμά της στην επιστήμη της Νοσηλευτικής. Επίσης το 1847 στη Ρώμη, γνωρίζεται με τον Sidney Herbert, λαμπρό πολιτικό, που ήτανε Γραμματέας Πολέμου (1845-1846), θέση που θα κατέχει και πάλι στη διάρκεια του Κριμαϊκού πολέμου.κι αναπτύσσεται αμοιβαίο αίσθημα μεταξύ τους. Όμως εκείνος είναι ήδη παντρεμμένος κι έτσι συμφωνούν να μείνουν ισόβιοι φίλοι. Γνωριμία και φιλία, που όπως θα δούμε στη συνέχεια θα βοηθήσει και τους δυο. Ο Herbert έπαιξε σημαντικό ρόλο στη διευκόλυνση της πρωτοποριακής εργασίας της στη Κριμαία στον τομέα της νοσηλευτικής κι εκείνη έγινε η βασική σύμβουλος του στη πολιτική σταδιοδρομία του. Επίσης, είχε στενές σχέσεις με τον Benjamin Jowet, ιδιαίτερα το χρόνο που σκεφτόταν να πάρει θέση καθηγήτριας στην εφαρμοσμένη στατιστική στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Τελικά στις 12 Αυγούστου 1853, διορίστηκε ως επιθεωρητής ενός νοσοκομείου στον αριθμό 1 της Harley Street, στο Λονδίνο, για τη φροντίδα αρρώστων κυριών ασθενών όπου και καθιερώθηκε κι έμεινε κει μέχρι τον Οκτώβρη του 1854. 
Tο Μάρτη του 1854 κηρύχτηκε ο Κριμαϊκός Πόλεμος (Ρωσία εναντίον Τουρκίας, Βρεττανίας και Γαλλίας). Το Σεπτέμβρη, βρεττανικές στρατιωτικές δυνάμεις αποβιβαστήκανε στη Κριμαία και πέτυχαν νίκη στην Alma. Μέσα όμως σε μερικές εβδομάδες περίπου 8.000 άτομα πάσχαν από χολέρα κι ελονοσία, πράγμα που συντάραξε τη βρετανική κοινή γνώμη και προκάλεσε τη δημόσια κατακραυγή, με αποτέλεσμα η κυβέρνηση να αναγκαστεί ν’ αλλάξει τον τρόπο δράσης που ‘χε μέχρι τότε. Όταν η Mary Seacole άκουσε για την επιδημία χολέρας, ταξιδέψε στο Λονδίνο για να προσφέρει τις υπηρεσίες της στον βρεττανικό στρατό. Η προσφορά της, όμως, απορρίφθηκε, καθώς υπήρχε σημαντική προκατάληψη κατά της συμμετοχής των γυναικών στην ιατρική. Όταν, όμως, η εφημερίδα Times δημοσίευσε το γεγονός ότι μεγάλος αριθμός των Βρεττανών στρατιωτών πέθαιναν από τη χολέρα, προκλήθηκε δημόσια κατακραυγή κι η κυβέρνηση αναγκάστηκε ν’ αλλάξει γνώμη. Η Φλωρεντία προσφέρθηκε εθελοντικά κι ο φίλος της, Υφυπουργός Πολέμου πλέον, Sidney Herbert, που τη γνώριζε κοινωνικά, αλλά και μέσω της προσφοράς της από την Οδό Χάρλευ, την έστειλε στη Τουρκία, στα νοσοκομεία των μετόπισθεν. Εντός 3 ημερών έφυγε από την Αγγλία, επικεφαλής μιας ομάδας 38 νοσηλευτριών. Αυτή ήταν η ευκαιρία της, το μεγάλο πείραμά της, να αποδείξει την αξία των γυναικών νοσοκόμων στα στρατιωτικά νοσοκομεία κι όπως θα δούμε την άδραξε από τα μαλλιά.
Έφτασε στη Κωνσταντινούπολη, στο Σκούταρι (προάστιο από την ασιατική μεριά της Πόλης), όπου υπήρχαν οι βρεττανικές ιατρικές εγκαταστάσεις για τους στρατιώτες, στις 4 Νοέμβρη του 1854. Στην αρχή, οι γιατροί εκεί τις είδανε με σκεπτικισμό και δεν τους αναθέσανε καμμιά δραστηριότητα. Σε 10 μέρες όμως, όταν φτάσανε καινούργιοι τραυματίες από τη μάχη του Inkermann, τις χρειαστήκανε και με το παραπάνω. Εκεί η νεαρή μαχήτρια, είχε ν’ αντιμετωπίσει κάτι εξαιρετικά δύσκολο, καθώς τα στρατιωτικά νοσοκομεία βρίσκονταν σε άθλια κατάσταση. Ήταν υπεύθυνη για τη περίθαλψη 5.000 τραυματιών, που μέσα σε 2 μήνες διπλασιάστηκαν, ενώ οι νοσοκόμες που βρίσκονταν υπό την άμεση επίβλεψή της έφτασαν τις 85. Οι θάλαμοι ήτανε γεμάτοι ποντίκια και ψύλλους κι η καθαριότητα σχεδόν ανύπαρκτη. Οι τραυματίες ήταν άπλυτοι, χωρίς σκεπάσματα, χωρίς κατάλληλη τροφή, φορούσαν ακόμα τις στολές του στρατού, που ήταν πολύ βρώμικες. Έπιπλα, ιματισμός και κλίνες δεν επαρκούσαν για τη κάλυψη των άμεσων νοσοκομειακών αναγκών. Οι τραυματίες κείτονταν στους διαδρόμους, πάνω σε ψάθες, ανάμεσα στις ακαθαρσίες. Κάτω από τέτοιες συνθήκες εμφανίστηκαν αρρώστιες όπως τύφος, χολέρα και δυσεντερία κι έτσι μεγάλωσε το ποσοστό θνησιμότητας στους πληγωμένους στρατιωτες. Όμως, η Φλωρεντία ανέπτυξε καταπληκτική και ρηξικέλευθη δραστηριότητα που ‘μεινε ιστορική.
Χρειαζόταν, πράγματι, νοσηλεύτρια με ψυχικό σθένος και ξεχωριστή επιτηδειότητα για να αντιμετωπίσει αυτή την κατάσταση. Έβαλε τους νοσοκόμους να καθαρίσουν τους ρυπαρούς θαλάμους και διαδρόμους και τις νοσοκόμες να κατασκευάσουν μαξιλάρια, στρώματα και ιματισμό για τους ασθενείς. Εγκατέστησε λουτρά, εξολόθρεψε τα έντομα και τα ποντίκια που μάστιζαν τα νοσοκομεία, προμηθεύτηκε νοσηλευτικό και φαρμακευτικό υλικό, φρόντισε για την αύξηση του αριθμού των γιατρών. Αργότερα, κατασκευάστηκαν μαγειρεία, πλυντήρια, καφενεία και δωμάτια για διάβασμα. Υπερνικώντας τα εμπόδια κατάφερε να μετατρέψει χώρο τρόμου σε παράδεισο, όπου οι ασθενείς μπορούσαν να αναρρώσουν. Τέλος, η κυρία προϊσταμένη λειτούργησε και σαν τραπεζίτης, φροντίζοντας να στέλνει τους μισθούς των στρατιωτών, πίσω στη πατρίδα και στις οικογένειές τους. Κέρδισε λοιπόν έτσι τον θαυμασμό, τη λατρεία και τον αμμέριστο σεβασμό των Βρεττανών στρατιωτών.
Παρ’ όλ’ αυτά, οι ανώτεροι στρατιωτικοί υπάλληλοι και γιατροί αντιτέθηκαν στις απόψεις της σχετικά με τη μεταρρύθμιση των στρατιωτικών νοσοκομείων. Έβλεπαν με καχυποψία τις ενέργειές της, ερμήνευαν τα σχόλιά της ως επίθεση στον επαγγελματισμό τους και γενικά την έκαναν να αισθανθεί ανεπιθύμητη. Τελικά, κατάφερε να εξαλείψει τις αντιδράσεις αυτές, εφόσον σε ελάχιστο χρονικό διάστημα κατόρθωσε να περιορίσει τις κύριες αιτίες θνησιμότητας των τραυματιών (μολύνσεις, επιδημικές νόσους, κ.α.). Η ίδια περνούσε πολλές ώρες μες στους θαλάμους, μέρα και νύχτα, και δεν υπήρχε στρατιώτης που να μη τον είχε περιποιηθεί προσωπικά. Κρατώντας λάμπα στο χέρι περπατούσε ανάμεσα στους διαδρόμους, προκειμένου να παρακολουθήσει τη πορεία των ασθενών της και να τους παρηγορήσει, αν χρειαζόταν, ακόμα και τις μεταμεσονύκτιες ώρες. Απέκτησε, έτσι το όνομα η Κυρία Με Τη Λάμπα που απορρέει από μια φράση σε άρθρο στην εφημερίδα The Times: “Είναι ένας άγγελος, χωρίς καμμία υπερβολή, σ’ αυτά τα νοσοκομεία, καθώς η λεπτή μορφή της γλιστρά αθόρυβα στο μήκος κάθε διαδρόμου, η έκφραση κάθε πονεμένου μαλακώνει μ’ ευγνωμοσύνη στη θέα της. Όταν το σύνολο των ιατρικών συμβούλων έχει αποσυρθεί για τη νύχτα κι η σιωπή και το σκοτάδι έχουν εγκατασταθεί στα χιλιόμετρα που σχηματίζουν οι κατάκοιτοι, μπορείς να παρατηρήσεις μόνον αυτή με μικρή λάμπα στο χέρι να τριγυρίζει μοναχικά“.
Αυτή η φράση έγινε περισσότερο δημοφιλής από ένα ποίημα του Henry Wadsworth Longfellow, το 1857, που λέγεται Santa Filomena:
Αχ! σε τέτοια ώρα δυστυχίας
Μια κυρία με μία λάμπα βλέπω
Να περνά από το φέγγος με κατήφεια,
Και να γλιστρά από δωμάτιο σε δωμάτιο.
Μέσα σε λίγους μήνες λοιπόν κατάφερε να μειώσει τη θνησιμότητα από 40% σε 2,2%. Με την εργασία της απέδειξε πως η σωστή νοσηλεία μπορεί να σώσει ανθρώπινες ζωές και πως η νοσηλευτική είναι επιστήμη και τέχνη μαζί, που όποιος την ασκεί πρέπει να τη διδαχθεί και να την αγαπήσει.
Με την ανάλυσή της η Φλωρεντία υποστήριζε ότι τα κοινωνικά θέματα μπορούν να μετρηθούν αντικειμενικά, να αναλυθούν μαθηματικά και να παρασταθούν γραφικά. Αυτό αποτελούσε μια καινοτομία για την εποχή: το να συλλέξει κάποιος στατιστικά στοιχεία, να τα ταξινομήσει σε πίνακα, να τα ερμηνεύσει και να τα αναπαραστήσει γραφικά. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι έθεσε τις βάσεις για την επιστήμη των εφαρμοσμένων στατιστικών. Επίσης, εκτός από τη συλλογή στοιχείων συστηματοποίησε και τις πρακτικές αρχειοθέτησης. Έτσι, μπορούσε να χρησιμοποιεί τα στοιχεία ως εργαλεία. Εφηύρε τα διαγράμματα που η στατιστική στην οποία αναφέρονται, εμφανίζεται σαν μια σφήνα σ’ ένα κυκλικό διάγραμμα. Τέλος η είσοδος των γυναικών νοσοκόμων στα στρατιωτικά νοσοκομεία ήτανε πια γεγονός και μεγάλη πρόοδος, που οφειλότανε καθαρά σε κείνη.
Την άνοιξη του 1855 επισκέφθηκε τη Σεβαστούπολη, όπου επίσης εργάστηκε για την ανακαίνιση και βελτίωση των νοσηλευτικών μεθόδων. Εκεί προσβλήθηκε από τον επικίνδυνο κριμαϊκό πυρετό, αλλά απτόητη συνέχισε το έργο της. Παρέμεινε στη Κριμαία και μετά τον τερματισμό του πολέμου (Μάρτης 1856), ωσότου κι ο τελευταίος Άγγλος τραυματίας γυρίσει στη πατρίδα του. Στις 16 Μαρτη διορίστηκε, επισήμως, ως επιθεωρήτρια του τομέα αδελφών νοσοκόμων όλων των στρατιωτικών νοσοκομείων. Επέστρεψεν όμως από τη Κριμαία στις 7 Αυγούστου του 1856, 4 μήνες μετά την υπογραφή της συνθήκης ειρήνης, αρνούμενη την επίσημη μεταφορά της στη πατρίδα, όπως κι οποιαδήποτε άλλη δημόσια υποδοχή. Ο λαός την υποδέχθηκε με τιμές εθνικής ηρωίδας, της έστησε μάλιστα κι άγαλμα στη Πλατεία Βατερλό. ‘Ηταν εκείνο το διάστημα, η δημοφιλέστερη γυναίκα της Βρεττανίας μετά τη βασίλισσα. Όμως αυτή είχε άλλα σχέδια. Νοέμβρη του ίδιου χρόνου έπιασε δωμάτιο στο ξενοδοχείο Μπέρλινγκτον του Piccadilly στο Λονδίνο. Εκεί ήταν το κέντρο των επιχειρήσεών της, για την εκστρατεία στο να πείσει τη βρεττανική κυβέρνηση να βελτιώσει την ιατρική περίθαλψη, τη διατροφή και τις συνθήκες διαβίωσης κι υγείας των βρεττανών στρατιωτών. Όταν εκλέχτηκε πρόεδρος της υγειονομικής επιτροπής ο Sidney Herbert, εκείνη συνέχισε να κινεί τα νήματα παρασκηνιακά. Τονε στήριξε και τονε συμβούλευε πολλάκις.
Για τις ανεκτίμητες υπηρεσίες της η αγγλική κυβέρνηση δημιούργησε το ταμείο Florence Nightingale, όπου ο αγγλικός λαός μπορούσε να καταθέτει τις δωρεές του κι αυτό είχεν αρχίσει από το 1855. Το 1860, για τη συμβολή της στις στατιστικές στρατού και τις συγκριτικές στατιστικές νοσοκομείων, η Φλωρεντία έγινε η 1η γυναίκα που εκλέχτηκε στη Στατιστική Υπηρεσία. Την ίδια χρονιά, στις 9 Ιουλίου 1860, χρησιμοποιώντας από το ταμείο, 45.000 στερλίνες, ιδρύει τη Σχολή Αδελφών Νοσοκόμων Nightingale, στο νοσοκομείο St. Thomas, που ήτανε σχολή πρωτοποριακή στο είδος της σ’ όλο τον κόσμο. Στη Σχολή αυτή οι μαθήτριες διδάσκονταν θεωρητικά, αλλά και πρακτικά τη Νοσηλευτική Τέχνη. Η κυρία Sarah Wardroper, έγινε Προϊσταμένη του νέου σχολείου. Οι νοσοκόμες συμμετείχανε σε σεμινάρια και λαβαίνανε μονοετή κατάρτιση που περιλάμβανε και μερικές διαλέξεις αλλά ήτανε κυρίως πρακτική εργασία θαλάμων υπό την επίβλεψη της Αδελφής Θαλάμου. Η “Δεσποινίς Νάιτινγκέιλ“, -όπως τη φωνάζανε πάντα οι μαθήτριές της- επέβλεπε προσωπικά τις επιδόσεις των σεμιναρίων καθώς και τις εκθέσεις των Θαλάμων. Από το 1872 ειδικά που αφιερώθηκε πιότερο στη Σχολή και για 30 σχεδόν συναπτά χρόνια, έγραφε στη λήξη του διδακτικού έτους προσωπική επιστολή για τις αποφοιτήσασες, γεμάτη με συμβουλές κι ενθάρρυνση. Έπειτα τους απένειμε τα βιβλιάρια νοσοκόμας και τις καλούσε για τσάι. Πολλές από τις μαθήτριες αυτής της σχολής, γίνανε καλές και γνωστές νοσοκόμες στη πάροδο των ετών και πλαισιώσανε πολλά από τα μεγαλύτερα νοσοκομεία της Βρεττανίας αλλά κι άλλων χωρών, όπως Αυστραλίας, Καναδά, Νέας Ζηλανδίας, ΗΠΑ κλπ.
Πολλές φορές τις συμβούλευε τα εξής: “Η αληθινή περιποίηση είναι υψηλή κλήση, αξιότιμη κλήση. Αλλά πώς βρίσκεται η τιμή; Να εργαστείτε σκληρά στη διάρκεια της κατάρτισής σας, να μάθετε και να κάνετε όλα τα πράγματα τέλεια. Η τιμή δε βρίσκεται στη τοποθέτηση, απλά στη περιποίηση ή στη στολή σας. Η τιμή βρίσκεται στην αγάπη της τελειότητας, της συνέπειας, στο να εργαστείτε σκληρά, στο να εργαστείτε υπομονετικά, στο να είστε έτοιμες να πείτε όχι «Πόσο έξυπνη είμαι» αλλά «Δεν είμαι ακόμα αντάξια και θα ζήσω για να αξίζω να κληθώ εκπαιδευμένη νοσοκόμα»”. Για τις απόφοιτες της Σχολής αυτής είχε συντάξει τον 1ο όρκο της Διπλωματούχου Αδελφής Νοσοκόμου. Κάθε χρόνο αυξανόταν ο αριθμός των εκπαιδευομένων νοσοκόμων, με αποτέλεσμα μετά από 15 χρόνια όλα τα αγγλικά νοσοκομεία να ‘χουν τουλάχιστον μια νοσηλεύτρια τύπου Nightingale. Όταν μια νοσηλεύτρια έφευγε από κοντά της για να αναλάβει ανεξάρτητη υπηρεσία, της έλεγε: “Θυμήσου πάντα ότι όπου βρίσκεσαι ο κόσμος θα παρακολουθεί και θα λεπτολογεί ό,τι κάνεις, όχι μόνο σα νοσηλεύτρια, αλλά και σαν γυναίκα. Να προσπαθείς κάθε σου λέξη, κάθε σου πράξη να είναι στο ύψος της αποστολής σου, στο ύψος της γυναικείας σου μορφής“. Ως 2η, χρονολογικά, Σχολή θεωρείται η Σχολή του New England Hospital στη Βοστόνη της Μασαχουσέτης (1872) κι ως 3η στον κόσμο ιδρύθηκε στην Ελλάδα η Σχολή των Αδελφών του Ευαγγελισμού (1875). Επίσης, έπαιξε σπουδαίο ρόλο και στη μεταρρύθμιση των ασύλων.
Από το 1865 εγκαταστάθηκε στον αριθμό 10 της οδού Mayfair στο Λονδίνο κι εκτός από μερικές μετακινήσεις στο Embley ή στο Lea Hurst ή στο σπίτι της αδερφής της στο Claydon, έζησε κει μέχρι το θάνατό της, ανάπηρη. Όμως, ποτέ δεν είχε αποδειχθεί ότι έπασχε οργανικά από κάποια ασθένεια, καθώς η αναπηρία της ήταν εν μέρει νευρωτική κι εν μέρει σκόπιμη. Η όρασή της άρχισε να εξασθενεί σταδιακά, ώσπου το 1901 τυφλώθηκε εντελώς. Το χρονικό διάστημα που ‘μεινε στο κρεβάτι, είχε τεράστια αλληλογραφία και πολλούς επισκέπτες. Προς αναγνώριση της σκληρής εργασίας της είχε τιμηθεί από τη βασίλισσα Βικτωρία (1883) με το βασιλικό Ερυθρό Σταυρό. Επίσης, το 1907 ο βασιλιάς της απένειμε το παράσημο Αξίας. Ήτανε 1η φορά που γυναίκα έπαιρνε αυτό το παράσημο. Το 1908, της δόθηκε τιμητικός τίτλος ανάλογος με το “κλειδί της πόλης του Λονδίνου” (The Freedom Of The City Of London). Τα γενέθλιά της πλέον γιορτάζονται ως Διεθνής Ημέρα Ευαισθητοποίησης για τo CFS (Chronic Fatigue Syndrome), δηλαδή για το Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης, που λέγεται ότι έπασχε κι η ίδια. Το κτίριο στη Σχολή Νοσηλευτικής και Μαιευτικής στο Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον ονομάζεται επίσης από το όνομά της. 4 νοσοκομεία στη Πόλη ονομάστηκαν από τη Nightingale: FN Hastanesi στο Sisli (το μεγαλύτερο ιδιωτικό νοσοκομείο στη Τουρκία), Μητροπολιτική FN Hastanesi στην Gayrettepe, Avrupa FN Hastanesi στο Mecidiyeköy, και το Kızıltoprak FN Hastanesi στο Kadikoy, όλα ανήκουν στο τουρκικό Ίδρυμα Καρδιολογίας. Η Ιατρική Σχολή Agostino Gemelli στη Ρώμη, η 1η σχολή των επιστημών υγείας στην Ιταλία, που είχε τη βάση της σε νοσοκομείο κι ένα από τα πιο σεβαστά ιατρικά κέντρα, τίμησε τη συμβολή της, δίνοντας το όνομα «Bedside Florence» σε ασύρματο σύστημα ηλεκτρονικών υπολογιστών που αναπτύχθηκε για να βοηθήσει τη νοσηλευτική. Υπάρχουνε πολλά νοσηλευτικά ιδρύματα που πήραν τ’ όνομά τους από την Florence Nightingale. Υπάρχει, επίσης και το Ίδρυμα Ερευνών Nightingale στον Καναδά, αφιερωμένο στη μελέτη και τη θεραπεία του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης.
Στις 13 Αυγούστου 1910 και σ’ ηλικία 90 ετών, πέθανε στο σπίτι της στο Λονδίνο. Πριν πεθάνει είχε εκφράσει την επιθυμία της να ενταφιαστεί στον οικογενειακό της τάφο, στο μικρό εξοχικό νεκροταφείο St. Margaret Church του East Yellow στο Χαμσάϊρ. Έτσι η προσφορά της βρεττανικής κυβέρνησης για τον ενταφιασμό της στο Αββαείο του Γουεστμίνστερ (υψίστη τιμή), δεν υλοποιήθηκε ποτέ. Στη κηδεία της, το φέρετρο φερόταν από έξι λοχίες του βρεττανικού στρατού.. Η ημερομηνία της γέννησής της έχει οριστεί ως η διεθνής Ημέρα των Αδελφών Νοσοκόμων. Το 1912 θεσπίστηκε προς τιμήν της το μετάλλιο του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού, που δίδεται σε νοσοκόμες και νοσοκόμους που διακρίνονται στην άσκηση του λειτουργήματός τους. Στη πλατεία Βατερλό στο Λονδίνο υπάρχει άγαλμά της. Ακόμα, η μορφή της κοσμεί αγγλικό χαρτονόμισμα. Έχουνε γυριστεί κινηματογραφικές ταινίες για τη ζωή της κι έχουν γραφτεί διάφορα βιβλία. Τέλος πρέπει να προστεθεί πως τουλάχιστον σε 3 από τα μεγαλύτερα νοσοκομεία της Τουρκίας έχει δοθεί τ’ όνομά της. Οι βορειότερες πτέρυγες του κτιρίου Selimiye (στρατόπεδο Σκούταρι της Κωνσταντινούπολης) είναι σήμερα μουσείο, σε πολλά απ’ τα δωμάτια υπάρχουν κειμήλια κι αυτόγραφα που σχετίζονται με την Florence Nightingale και τις νοσοκόμες της. Πλάκα χαλκού, που συνδέεται με τη πλίνθο του Μνημείου της Κριμαίας στο νεκροταφείο Χαϊντάρ Πασά στη Κωνσταντινούπολη, που παρουσίαστηκε το 1954 για τον εορτασμό της 100ης επετείου της νοσηλευτικής υπηρεσίας της εν λόγω περιοχής, φέρει την επιγραφή: “Για τη Florence Nightingale, που η εργασία κοντά σε αυτό το νεκροταφείο απάλλαξε πριν από έναν αιώνα πολλούς ανθρώπους από τον πόνο κι έθεσε τα θεμέλια για την άσκηση του νοσηλευτικού επαγγέλματος“. Πολλές εκκλησίες στην Αγγλικανική Κοινωνία τιμούν τη μνήμη της με μια γιορτή για τα λειτουργικά ημερολόγιά τους. Η Λουθηρανική Ευαγγελική Εκκλησία στην Αμερική τιμά την μνήμη της στις 13 Αυγούστου.
Άγαλμα της Florence Nightingale υπάρχει στο Waterloo Place στο Westminster στο Λονδίνο. Υπάρχουν τρία αγάλματα της Florence Nightingale στο Derby – ένα έξω από το Royal Infirmary (Βασιλικό Νοσηλευτήριο) του Derby, ένα στην οδό Αγίου Πέτρου, καθώς και ένα πάνω από τη Μονάδα Συνεχούς Φροντίδας των Nightingale-Macmillan απέναντι από το Βασιλικό Νοσηλευτήριο του Derby. Δημόσιο κτίριο που πήρε το όνομά της βρίσκεται κοντά στο Βασιλικό Νοσηλευτήριο του Derby. Υπάρχει το Μουσείο Florence Nightingale στο Λονδίνο κι άλλο μουσείο που λέγεται Claydon House και είναι αφιερωμένο σε αυτήν και στο σπίτι της οικογένειας της αδελφής της. Είναι τώρα ιδιοκτησία του National Trust (τόποι ιστορικού ενδιαφέροντος ή φυσικού κάλλους). Η φωνή της Florence Nightingale είναι αποθηκευμένη από ηχογράφηση του 1890, που διατηρείται στο ηχητικό αρχείο της Βρεττανικής Βιβλιοθήκης.
Κάποια από τα γραπτά της που γνωρίζουμε είναι τα εξής: Για την πρακτική κατάρτιση των διακονισσών στο ίδρυμα Kaiserswerth στο Ρήνο (1851), Μια συμβολή στην υγειονομική ιστορία του βρετανικού στρατού κατά τη διάρκεια του πρόσφατου πολέμου με τη Ρωσία (1859), Σημειώσεις για τα νοσοκομεία (1859) κι επανεκδίδονται εντελώς διαφορετικές (1863), Σημειώσεις για την περιποίηση: Αυτό που είναι, και τι δεν είναι (1860) και διάφορα άλλα -περίπου 200 βιβλία.
Τα γραπτά της μαζί με τις πράξεις της μας δίνουν ολοκληρωμένη αντίληψη για την υγειονομική περίθαλψη. Έχουν επηρεάσει το σύγχρονο υγειονομικό σύστημα και πολύ συχνά λαμβάνονται υπ’ όψη απ’ όλους όσους σχετίζονται μ’ αυτό. Παράλληλα, όμως, μας παρουσιάζουνε και την ηθική διαμόρφωση των ατόμων που ασχολούνται με τέτοιο επάγγελμα-λειτούργημα. Αν δεν υπάρχει αυτή η ηθική διαμόρφωση, τότε τα πράγματα είναι ελλιπή, χωρίς βαθύτερο νόημα, χωρίς πραγματικό σκοπό, οπότε και χωρίς το σωστό αποτέλεσμα. Τα έργα της είναι τα ακόλουθα:
* Cassandra (1851)
* Notes on Nursing: What Nursing Is, What Nursing is Not (1859), (Σημειώσεις Νοσηλευτικής: Τι Είναι Νοσηλευτική, Τι Δεν Είναι Νοσηλευτική)
* Every day sanitary knowledge (Καθημερινή γνώση υγιεινής)
* Notes on Hospitals (Σημειώσεις για Nοσοκομεία)
* Notes on Matters Affecting the Health (Σημειώσεις επί των θεμάτων που επηρεάζουν την υγεία)
* Efficiency and Hospital Administration of the British Army (Aποτελεσματικότητα και Διοίκηση του Νοσοκομείου του Βρετανικού Στρατού)
* Suggestions for Thought to Searchers after Religious Truth (Προτάσεις για Σκέψη σε όσους κυνηγούν τη Θρησκευτική Αλήθεια)
* Mysticism and Eastern Religions (Μυστικισμός και Ανατολικές Θρησκείες)
* Florence Nightingale’s Theology (Η Θεολογία της Florence Nightingale)
* Florence Nightingale’s Spiritual Journey (Το Πνευματικό Ταξίδι της Florence Nightingale)
* The Family, a critical essay in Fraser’s Magazine (1870) (Η Οικογένεια, κριτικό δοκίμιο στο περιοδικό του Fraser)
* Una and Her Paupers, Memorials of Agnes Elizabeth Jones (Η Una και Οι Άποροί της, Αναμνήσεις της Agnes Elizabeth Jones)
Η Florence Nightingale είναι η 1η νοσηλεύτρια που ‘θεσε βάσεις της επιστημονικής νοσηλευτικής και κατέστησε το νοσηλευτικό έργο κοινωνικό λειτούργημα. Ήτανε πρωτοπόρος στη περιποίηση των ασθενών και μεταρρυθμιστής των μεθόδων υγιεινής των νοσοκομείων εκείνης της εποχής. Δημιούργησε τον 1ο όρκο για τους νοσηλευτές και την ημέρα των γενεθλίων της γιορτάζεται παγκοσμίως η Διεθνής Ημέρα Νοσηλευτών. Ήταν επίσης στατιστικός. Οι διορατικές μεταρρυθμίσεις της, έχουν επηρεάσει τη φύση της σύγχρονης υγειονομικής περίθαλψης και τα γραπτά της συνεχίζουν να ‘ναι πόρος για τις νοσοκόμες, τους διευθυντές υγείας και τους αρμόδιους για το σχεδιασμό.
