ÐåæÜ

Ðïßçóç-Ìýèéá

Ï Dali & Åãþ

ÈÝáôñï-ÄéÜëïãïé

Äïêßìéá

Ó÷üëéá-Áñèñá

ËáïãñáöéêÜ

ÅíäéáöÝñïíôåò

ÊëáóóéêÜ

Áñ÷áßá Åëë Ãñáìì

ÄéáóêÝäáóç

ÐéíáêïèÞêç

ÅéêáóôéêÜ

Ðáãê. ÈÝáôñï

Ðëçñ-Ó÷ïë-Åðéêïéí.

Öáíôáóôéêü

Åñ. Ëïãïôå÷íßá

Ãëõðô./Áñ÷éô.

ÊëáóóéêÜ ÉÉ

 
 

Äïêßìéá 

ÃÕÍÁÉÊÅÓ ÔÏÕ ÊÏÓÌÏÕ Á2: Ç... ÁíÜðïäç ÂáóéëéÜò

                                                  ΕισαγωγÞ

     ΦτÜσαμε αισßως στο 26ο Üρθρο, Γυναßκες Του Κüσμου και τοýτη τη φορÜ -χωρßς καθüλου μýθο- θα δοýμε το  Κορßτσι ΒασιλιÜ, üπως χαρακτηρßστηκε κυριολεκτικÜ κι απü καθαρÞ επιλογÞ της, σε μιαν εποχÞ που κÜτι τÝτοιο δεν θα 'τανε και τüσο καλÜ ανεκτü. Κι üχι μüνον αυτü, αλλÜ διακρßθηκε σε πολλÜ πρÜγματα, που... ΑλλÜ ας τα δοýμε με τη σειρÜ και πιο συγκεκριμÝνα, γιατß αυτÞ η κοπÝλλα, τα 'κανε üλα, ανÜποδα! Δεθεßτε και φýγαμε για Ýνα ακüμα συναρπαστικü ταξßδι μÝσα στο χρüνο. Π. Χ.



                                                   Πρüλογος

     Η Κριστßνα (Kristina Alexandra) απü τον Οßκο ΒÜσα Þτανε βασßλισσα της Σουηδßας απü το 1632 μÝχρι το 1654. ¹τανε το μüνο νüμιμο τÝκνο του βασιλιÜ Γουσταýου Β' Αδüλφου και της συζýγου του Μαρßας-Ελεονþρας των Χοεντσüλερν, κüρης του ΙωÜννη-Σιγισμοýνδου εκλÝκτορα του Βρανδεμβοýργου. ΔιαδÝχθηκε τον πατÝρα της σε ηλικßα 6 ετþν!
ΠαραιτÞθηκε απü το θρüνο, üταν ασπÜστηκε τον καθολικισμü και πÝρασε τα τελευταßα χρüνια της στη Γαλλßα και τη Ρþμη, üπου και πÝθανε σε ηλικßα 62 ετþν. ¹ταν η τελευταßα του Οßκου της.
     ΑυτÞ η απßστευτη ιστορßα ξεκινÜ το 1616, üταν ο 22χρüνος Γουσταýος Αδüλφος σýντομα θα γινüταν βασιλιÜς κι Ýψαχνε νýφη προτεστÜντισσα. Εßχεν ακοýσει πολλÝς αναφορÝς για τη 17χρονη, πανÝξυπνη πριγκÞπισσα Μαρßα Ελεονþρα, κüρη του Τζον και της ¢ννα Σßκισμουντ δοýκισσας της Πρωσσßας. Αρκετοß δεν Þταν υπÝρ της Ýνωσης αυτÞς, ειδικÜ ο αδελφüς της, Γεþργιος Γουßλλιαμ δοýκας της Πρωσσßας που φοβüταν üτι θα τους οδηγοýσε σε συγκροýσεις, ιδιαßτερα με τη γειτονικÞ Πολωνßα, που βρισκüταν σε αντßθεση με τη Σουηδßα εκεßνη τη περßοδο. ¸γραψε λοιπüν στον ΓουστÜυο Αδüλφο να μην ενδþσει στην επιθυμßα του και να μη προχωρÞσει στη γνωριμßα με την νεαρÞ Ελεονþρα. Ο Γουσταýος Αδüλφος βÝβαια, δεν αποθαρρýνθηκε και το 1620 ταξßδεψε στο Βερολßνο για να πραγματοποιÞσει την επιθυμßα του,συναντÞθηκε μυστικÜ με τη δοýκισσα και τη κüρη της. Σýντομα η δοýκισσα ξεκßνησε τις διαπραγματεýσεις του γÜμου με το Γουσταýο, που αφοý συμφþνησε, επÝστρεψε περιχαρÞς σπßτι του να ετοιμαστεß για τη νýφη.



     Ο Τζωρτζ Γουßλλιαμ που μüλις εßχε διαδεχθεß τον πατÝρα του, αποσβολþθηκε μüλις πληροφορÞθηκε τη μηχανορραφßα της μητÝρας του. Ωστüσο η Μαρßα Ελεονþρα παρÜ τις αντιρρÞσεις του, μπÞκε κρυφÜ σε πλοßο που τη πÞγε στη Στοκχüλμη. Λßγες εβδομÜδες μετÜ γßναν οι γÜμοι. Τα πρÜγματα εξελßχθηκαν ομαλÜ στην αρχÞ κι οι πρÝσβεις που επισκεπτüταν το παλÜτι Ýβρισκαν γοητευτικÞ τη νÝα βασßλισσα και τον επικροτοýσαν για την επιλογÞ του και το εξαßσιο γοýστο του. ΜετÜ απü λßγο üμως Üρχισαν τα πρþτα προβλÞματα. Η Ελεονþρα Üρχισε να μισεß τη Στοκχüλμη θεωρþντας τη μια χαμηλοý επιπÝδου κι απολßτιστη χþρα που δεν Ýχει το επßπεδο και τη ζωντÜνια του Βερολßνου. ‘Ηταν πολý ψυχρÞ με τους Σουηδοýς και το κλßμα Üρχισε να γßνεται εýθραυστο, παρüλο που στην αρχÞ προσπÜθησε να βρει τρüπους να προσαρμοστεß, ενþ δημιοýργησε και δικü της σýστημα ψυχαγωγßας φÝρνοντας κωμικοýς, ηθοποιοýς, τραγουδιστÝς, μπαλÝττα και χορευτÝς απü τη Γερμανßα και τη Γαλλßα.
     Εκτüς των Üλλων η Ελεονþρα Þτανε κυκλοθυμικÞ, επιρρεπÞς σε ξεσπÜσματα θυμοý με Üσχημα λüγια, τα οποßα τις περισσüτερες φορÝς απευθυνüταν στο σýζυγü της και βασιλιÜ μπροστÜ σε τρßτους. Το παρÜξενο εßναι, üτι Þταν ακüμη πολý ερωτευμÝνη μαζß του και της Ýλειπε αφÜνταστα üταν εκεßνος Ýλειπε για μεγÜλα χρονικÜ διαστÞματα, σε στρατιωτικÝς εκστρατεßες. Εκεßνη Ýπεφτε σε βαθιÜ κατÜθλιψη και Ýμενε χωρßς φαγητü και χωρßς ýπνο για μεγÜλα χρονικÜ διαστÞματα. Με το ΒασιλιÜ να λεßπει για τüσο μεγÜλα χρονικÜ διαστÞματα Ýγινε επιτακτικÞ ανÜγκη να αποκτÞσουν Ýναν αρσενικü διÜδοχο για το θρüνο.’Εξι μÞνες μετÜ το γÜμο τους η Ελεονþρα γÝννησε Ýνα θνησιγενÝς κορßτσι. Δýο χρüνια αργüτερα γÝννησε Üλλο Ýνα κορßτσι που πÝθανε μÝσα σε 11 μÞνες. Το ΜÜη του 1625 γÝννησε Ýνα 3ο παιδß, αγüρι αυτÞ τη φορÜ αλλÜ κι αυτü θνησιγενÝς.


     Το 1626 ο θαυματουργüς ΓουστÜυος επÝστρεψε απü τις εκστρατεßες στη Στοκχüλμη για Ýνα σýντομο χρονικü διÜστημα κι η Ελεονþρα Ýμεινε για 4η φορÜ Ýγκυος. ΜετÜ απü 9 μÞνες, αυτÞ τη φορÜ γÝννησε Ýνα υγιÝς μωρü, αλλÜ üλο του το σþμα Þταν γεμÜτο τρßχες,απü το κεφÜλι μÝχρι τις πατοýσες Þταν καλυμμÝνο με πυκνü τρßχωμα και μüνο το πρüσωπü του φαινüταν. Στην αρχÞ υπÝθεσαν üτι εßναι αγüρι,ψÜχνοντας üμως καλλßτερα διαπßστωσαν üτι Þταν πÜλι κορßτσι. ‘Ολοι τρÝμανε την αντßδραση του ΓουστÜβου και φοβüταν να του πουν πως εßναι το μωρü και να του το παρουσιÜσουν,ακüμη κι η Ελεονþρα. ¼ταν τελικÜ του πÞγαν το μωρü για να διαπιστþσει μüνος του τι συμβαßνει, αυτüς ενθουσιÜστηκε üταν το εßδε κι εßπε üτι θα γßνει πολý Ýξυπνη και δυναμικÞ βασßλισσα και της Ýδωσε το üνομα της μητÝρας του, Κριστßνα. ΜÜλιστα Ýδωσε εντολÞ να την ανακηρýξουν διÜδοχο με üλες τις απαραßτητες τιμÝς που γßνονται για αρσενικü διÜδοχο του θρüνου, σýμφωνα με το βασιλικü πρωτüκολλο.



                                        Το Κορßτσι ΒασιλιÜς

     Η Κριστßνα Αυγοýστα Þ Κριστßνα ΑλεξÜνδρα γεννÞθηκε στις18 ΔεκÝμβρη 1626, στο κÜστρο Tre Kronor της Στοκχüλμης κι η γÝννησÞ της συνÝπεσε μ' Ýνα σπÜνιο αστρονομικü φαινüμενο, που προκÜλεσε πολλÝς φÞμες ως προς την επιρροÞ, που το παιδß θα εßχε στο μÝλλον. Ο βασιλιÜς εßχε Þδη δýο κüρες που πÝθαναν κι üλοι Þλπιζαν πως το βρÝφος θα Þταν αγüρι -Þταν λοιπüν το μüνο νüμιμο παιδß του που επÝζησε κι Üρα η διÜδοχüς του. Η 1η κüρη του γεννÞθηκε και πÝθανε το 1620, ενþ η 2η, που εßχε επßσης üνομα Κριστßνα, γεννÞθηκε το 1623 και πÝθανε την επüμενη χρονιÜ. Στη διÜρκεια της εγκυμοσýνης της Μαρßας Ελεονþρας, οι προσδοκßες Þτανε τερÜστιες κι üταν το παιδß γεννÞθηκε, το παλÜτι γÝμισε απü χαρÜ. Λοιπüν, η βασßλισσα γÝννησε Ýνα παιδß, που στην αρχÞ θεωρÞθηκε πως Þταν αγüρι -Þτανε μαλλιαρü κι Ýκλαιγε με δυνατÞ, βραχνÞ φωνÞ, Ýνδειξη ασυνÞθιστα ισχυρÞς παιδικÞς υγεßας. Ο βασιλιÜς δÝχτηκε ευνοúκÜ αυτü το μÞνυμα κι üταν εßδε 1η φορÜ τη κüρη του, εßπε üτι αν εßχε εξαπατÞσει ολüκληρο το βασιλικü δικαστÞριο στη γÝννησÞ της, τüτε στο μÝλλον θα περßμενε σßγουρα üτι θα γßνουν πολλÜ πρÜγματα. ¼ταν γεννÞθηκε, οι νοσοκüμες απρüσεκτα Üφησαν το βρÝφος να τους πÝσει στο πÜτωμα. Ο Ýνας þμος της Ýσπασε, με αποτÝλεσμα ο Ýνας þμος να εßναι χαμηλüτερος απü τον Üλλο για üλη της τη ζωÞ.



     Η Ελεονþρα βÝβαια εßχε διαφορετικÞ Üποψη. Δεν μποροýσε να δεχτεß, üτι αντß για Ýνα üμορφο αρσενικü υγιÞ διÜδοχο, εßχε γεννÞσει αυτü το τριχωτü τÝρας με τη μεγÜλη μýτη και τα σκοýρα μÜτια και διÝταξε να το πÜρουν απü μπροστÜ της και να μη της το ξαναφÝρουν ποτÝ. ΣυγκλονιστικÜ και περßεργα πρÜγματα Üρχισαν να συμβαßνουν ξαφνικÜ. Μια λεπßδα Ýπεσε απü την οροφÞ στη κοýνια του μωροý και παραλßγο να το συνθλßψει. Ενþ μια Üλλη φορÜ το μικρü κοριτσÜκι Ýπεσε απü τη μεγÜλη σκÜλα του παλατιοý και παραλßγο να μεßνει παρÜλυτη για üλη της τη ζωÞ. Ο ΓουστÜυος που τη λÜτρευε, κατηγüρησε την Ελεονþρα, üτι εßναι μια πολý Üρρωστη, τρελλÞ κι επικßνδυνη γυναßκα. Της απαγüρευσε να τη βλÝπει και να τη πλησιÜζει και τη πÞρε στα διαμερßσματÜ του, ενþ ανÝλαβε ο ßδιος την ανατροφÞ της, αλλÜ σαν να Þταν αγüρι. Την Ýπαιρνε μαζß του στις εκστρατεßες και στις μÜχες. Της μÜθαινε πως να πολεμÜ,να στοχεýει,να ιππεýει,να κυνηγÜ αλλÜ και πως να πßνει αλκοüλ και να λÝει αντρικÜ βρþμικα αστεßα.
     Ο βασιλιÜς συνδÝθηκε Üμεσα με τη μικρÞ του κüρη, η οποßα τον θαýμαζε. Η βασßλισσα üμως παρÝμεινε απüμακρη, λüγω της απογοÞτευσÞς της που το παιδß Þτανε κορßτσι. Πριν αναχωρÞσει για τον ΤριακονταετÞ Πüλεμο, ο Γουσταýος Β´ εξασφÜλισε το δικαßωμα της μικρÞς του κüρης στο θρüνο, -üταν ακüμα Þταν ενüς Ýτους- σε περßπτωση που δεν θα γυρνοýσε. Στο μεταξý ο 37χρονος ΓουστÜυος αναλÜμβανε πολý δýσκολες και ριψοκßνδυνες αποστολÝς στις εκστρατεßες που πÞγαινε και στη τελευταßα μÜχη του Λοýτζεν, σκοτþθηκε, ΝοÝμβρη του 1632 -ο πατÝρας της εßχε διατÜξει, üπως η Κριστßνα μεγαλþσει σαν πρßγκηπας. Η ßδια ορκßστηκε στο θρüνο σαν βασιλιÜς κι üχι βασßλισσα, κÜτι που της Ýδωσε το παρωνýμιο Το Κορßτσι ΒασιλιÜς. Η μητÝρα, Μαρßα-Ελεονþρα, καταγüταν απü την οικογÝνεια Χοεντσüλλερν και καθþς Þταν ευÝξαπτη, προσπÜθησε να την ενοχοποιÞσει για τις δýσκολες þρες της γÝννας που πÝρασε. Αυτüς Þταν ßσως ο λüγος, που η ßδια δεν απÝκτησε ποτÝ της δικÜ της παιδιÜ.



     Η Κριστßνα Ýκλαψε 3 μÝρες μετÜ το θÜνατο του πατÝρα της. Τα γρÜμματα που Ýγραφε στον πατÝρα της στα ΓερμανικÜ, ακüμα διασþζονται. Η μητÝρα της ζÞτησε να φÝρουν τον βασιλιÜ απü τη Γερμανßα μÝσα σε φÝρετρο. ΖÞτησε να μη ταφεß μÝχρι να πεθÜνει η ßδια και να ενταφιαστεß μαζß του. ΖÞτησε ακüμη το φÝρετρο να παραμεßνει ανοικτü και το Ýβλεπε κÜθε 2 μÝρες, αγγßζοντÜς το, χωρßς να λαμβÜνει υπüψη την αποσýνθεση του πτþματος. Ο ΒασιλιÜς πÝθανε στις 6 Νοεμβρßου 1632. Το 1633 η Ελεονþρα επÝστρεψε στη Σουηδßα με το σþμα του αγαπημÝνου της ΓουστÜυου, που αρνÞθηκε να θÜψει για Ýνα χρüνο κι ανÜγκασε τη Κριστßνα να ζει σε απομüνωση στο υπüγειο, μαυροφορεμÝνη χωρßς να βλÝπει καθüλου το φως του Þλιου. ΜÜλιστα Ýβαλε τη καρδιÜ του Γουσταýου σε μια χρυσÞ λÜρνακα και τη κρÝμασε στο κρεβÜτι της Χριστßνας. ΤελικÜ θÜφτηκε στις 22 Ιουνßου 1634, 18 μÞνες αργüτερα. Ακüμη και μετÜ την ταφÞ του, η βασßλισσα Üρχισε να επισκÝπτεται τον τÜφο, προσπαθþντας να δει το πτþμα. Στο τÝλος, ο ΚαγκελλÜριος ¢ξελ ΟξενστιÝρνα ζÞτησε να μπει στην εßσοδο Ýνας φρουρüς, για να μη προκληθοýν περαιτÝρω επεισüδια.
     Η πριγκÞπισσα, που κληρονüμησε τη φυσιογνωμßα του πατÝρα της, Ýγινε πλÝον το κÝντρο της προσοχÞς της μητÝρας της. Απü πλÞρη αδιαφορßα, η συμπεριφορÜ της βασßλισσας μεταβλÞθηκε σε υπερπροστατευτικÞ. Ο Γουσταýος Β' Αδüλφος εßχε αποφασßσει, üτι σε περßπτωση θανÜτου του, το κορßτσι θα μεγÜλωνε με την αδελφÞ του, Αικατερßνη, που Þτανε παντρεμμÝνη με τον ΙωÜννη-ΚÜζιμιρ των Βßττελσμπαχ κüμη του ΠαλατινÜτου-ΚλÝεμπουργκ. Η Κριστßνα γνþριζε αυτü το ζεýγος πολý καλÜ. Τα παιδιÜ τους Þταν η Μαρßα-Ευφροσýνη, που αργüτερα παντρεýτηκε Ýναν απü τους καλλßτερους φßλους της κι ο ΚÜρολος-Γουσταýος που τη διαδÝχτηκε στο θρüνο.



     ΑυτÞ η διευθÝτηση δεν Üρεσε καθüλου στη βασßλισσα, που απαγüρευσε την εßσοδο της Αικατερßνης στα ανÜκτορα. ¹θελε η ßδια να επιβληθεß της ανατροφÞς της πριγκßπισσας, που υπÝφερε απü τις κρßσεις θλßψης της μητÝρας της, κλεισμÝνη στα ιδιαßτερα διαμερßσματα üπου η βασßλισσα απαγüρευσε το φως του ηλßου. Ο ΚαγκελλÜριος ΟξενστιÝρνα αποφÜσισε να στεßλει τη βασßλισσα εξορßα στο κÜστρο Γκρßπσχολμ, ενþ η συνÝλευση θ' αποφÜσιζε πüτε θα Ýβλεπε την 9χρονη κüρη της. Ως εκ τοýτου, της πÞραν τη μικρÞ Κριστßνα και τη πÞγανε στην θεßα της, την αδερφÞ του πατÝρα της. Εκεß Ýμεινε για τα τρßα επüμενα χρüνια. Αυτü εßχε ως αποτÝλεσμα 3 üμορφα χρüνια, που η Κριστßνα Ýζησε χαροýμενα στο πλευρü της θεßας της Αικατερßνης και της οικογÝνειÜς της. ¼μως üταν η Αικατερßνη πÝθανε το 1639, ο ΟξενστιÝρνα ζÞτησε απü την οικογÝνειÜ της να φýγει απü τα ανÜκτορα. Την διακυβÝρνηση την εßχε αναλÜβει Ýνα συμβοýλιο ευγενþν üπου Þταν αρκετÜ καθαρü, þστε üντως να την αφÞσει να μπλÝκεται στις υποθÝσεις του κρÜτους απü τα 16 της και στα 18 της να αναλÜβει τα καθÞκοντα της.
    Πολý σýντομα η Κριστßνα αρρþστησε βαριÜ. Η Ελεονþρα Þθελε ν' αναλÜβει την αντιβασιλεßα αλλÜ δεν τα κατÜφερε, καθþς υπÞρχε η διÜδοχος κüρη της. ΟπωσδÞποτε η ασταθÞς κι επικßνδυνη συμπεριφορÜ της, Ýκαναν το βασιλικü συμβοýλιο να απορρßψει αυτÞ την πιθανüτητα. Η Ελεονþρα δεν Ýμεινε στην απüφαση του βασιλικοý συμβουλßου κι Üρχισε να παßρνει πρωτοβουλßες πολý επικßνδυνες για τη χþρα. ¢ρχισε να γßνεται πολý φιλικÞ με τους Δανοýς που Þταν εχθροß της Σουηδßας κι Þθελε να παντρÝψει τη Κριστßνα με το Δανü πρßγκιπα Οýλρικ. Το βασιλικü συμβοýλιο εκνευρßστηκε πÜρα πολý με τη συμπεριφορÜ της κι Üρχισε να παρακολουθεß κÜθε της κßνηση.



     ¹τανε, πολý καλÞ στην ιππασßα κι Ýπαιρνε μαθÞματα ξιφασκßας και σκοποβολÞς. ¹ταν ιδιαßτερα þριμη για την ηλικßα της. Στις 15 ΜÜρτη 1633 Ýγινε βασßλισσα στα 6 της και το 1ο της επßσημο καθÞκον Þταν να υποδεχθεß την αποστολÞ της ΡωσικÞς Πρεσβεßας. Ο ΒασιλιÜς εßχε εξασφαλßσει πως ο θεολüγος ΓιοχÜννες Ματßε Γκüτους θα Þταν ο καθηγητÞς της. Τη δßδαξε θρησκευτικÜ, φιλοσοφßα, αρχαßα ΕλληνικÜ και ΛατινικÜ. ΠαρÜλληλα μελÝτησε τη ΣουηδικÞ ιστορßα καθþς και ξÝνες γλþσσες, üπου διÝθετε Ýνα μοναδικü ταλÝντο. ¸τσι κι αλλιþς απü τüτε που Þταν δýο χρονþν την Ýπαιρνε παντοý μαζß ο πατÝρας της και την μεγÜλωνε σαν αγüρι, οπüτε στÞριζε τις ελπßδες του σ' αυτü το παιδß, Üσχετα αν γεννÞθηκε κορßτσι. ΞÝνες γλþσσες, τÝχνες, ακριβεßς επιστÞμες και ιστορßα -üλα δüθηκαν στην κοπÝλα με ευκολßα. ¹δη στην ηλικßα των 12 ετþν θα μποροýσε να κÜνει μια φλογερÞ ομιλßα στα ΛατινικÜ κι ο ßδιος ο Rene Descartes ασχολÞθηκε με τις φυσικÝς επιστÞμες μαζß της, που δÞλωσε üτι η Βασßλισσα Κριστßνα της Σουηδßας Þταν ο καλλßτερος μαθητÞς του και παρÝμεινε μαζß της μÝχρι το θÜνατü της. Ο θÜνατος του μεγÜλου επιστÞμονα κατακλýζεται απü φÞμες. Η επßσημη εκδοχÞ λÝει üτι πÝθανε απü πνευμονßα λüγω του σκληροý βüρειου κλßματος, αλλÜ υπÜρχει μια υποψßα üτι δηλητηριÜστηκε, καθþς ορισμÝνοι αυλικοß φοβοýνταν την επιρροÞ του στη νÝα βασßλισσα. ¼ταν ο ΓÜλλος πρÝσβης Ýφθασε στη Στοκχüλμη το 1645 δÞλωσε πως η Κριστßνα "μιλÜ ΓαλλικÜ σαν να Ýχει γεννηθεß στο Λοýβρο!" Ο ¼ττο ΣπÝρλινγκ, γιατρüς τÞς κüρης του Χριστιανοý Δ' τη συνÜντησε στη Στοκχüλμη το 1653 και της μßλησε ιταλικÜ, που αυτüς γνþριζε Ýχοντας ζÞσει στην Ιταλßα 4 χρüνια. ¸μεινε Ýκπληκτος που εκεßνη, μη Ýχοντας επισκεφθεß την Ιταλßα, μποροýσε να μιλÞσει τη γλþσσα αυτÞ σαν μητρικÞ. Η Κριστßνα μελÝτησε και το ΙσλÜμ, αλλÜ και το σýγγραμμα Οι τρεις σφετεριστÝς, Ýργο που παρÝθετε αμφιβολßες για üλες τις μορφÝς οργανωμÝνης θρησκεßας.



    Μßα απü τις 1ες της δουλειÝς ως βασßλισσα Þταν να κλεßσει σýμφωνο ειρÞνης με τους Δανοýς. Η Κριστßνα εßχε πÜρει αγορßστικη παιδεßα κι αυτü üχι μüνο απü Üποψη μüρφωσης αλλÜ κι ασχολιþν. Στα μικρÜτα της Þταν αγοροκüριτσο: ßππευε, κυνηγοýσε, Ýκανε ξιφασκßα και συνÞθιζε να φορÜει αντρικÜ ροýχα. Μεγαλþνοντας αντß να "ντυθεß" γυναικεßους τρüπους συμπεριφορÜς,συνÝχισε να ακολουθεß τους δικοýς της. Περπατοýσε, ßππευε και καθüτανε σαν Üντρας, Ýβριζε, φοροýσε ανδρικÜ παποýτσια, συχνÜ και ροýχα, επειδÞ τα 'βρισκε πιο βολικÜ και συνÞθιζε να κυκλοφορεß Üβαφη και με τα μαλλιÜ λυτÜ. ¼λο αυτü ξÝνιζε τους περισσüτερους ανθρþπους τριγýρω της. Το μüνο που τη γλýτωνε απü τον ανοιχτü χλευασμü και τον εξοστρακισμü Þταν η θÝση της και για üσους βλÝπουν πÝρα απü εμφανßσεις και προσχÞματα, ßσως κι ο γοητευτικüς της χαρακτÞρας. ΠαρÜ τους ανδροπρεπεßς τρüπους της, που φÜνταζαν περßεργοι και την Ýκαναν να μοιÜζει ερμαφρüδιτη, Þτανε φιλομαθÞς κι ευφυÝστατη και συχνÜ αυτÜ τα δýο χαρακτηριστικÜ της υπερκÜλυπταν τις ιδιομορφßες της συμπεριφορÜς της.



     ΛαμβÜνοντας υπüψη τον πρüωρο θÜνατο του Γουσταýου, η Γερουσßα πρüτεινε στη μονÜρχη, να παντρευτεß για να δþσει στο κρÜτος τον κληρονüμο του θρüνου. ΘεωρÞθηκε üτι αυτü εßναι Ýνα απü τα Üμεσα καθÞκοντα του τελευταßου εκπροσþπου της κυρßαρχης δυναστεßας ΒÜσα. Ο 17ος αιþνας Þταν συντηρητικüς σε αυτü το θÝμα, αλλÜ ακολουθþντας το παρÜδειγμα του εßδωλου της, βρετανÞς ΕλισÜβετ , η Χριστßνα ανακοßνωσε üτι δεν θα παντρευτεß ποτÝ και δεν θα Ýχει παιδιÜ. ΑυτÞ η απüφαση σüκαρε ολüκληρη τη Σουηδßα. ΠραγματοποιÞθηκαν προσπÜθειες για να αλλÜξει η γνþμη της βασßλισσας. Ο ξÜδερφος της πρßγκηπας Καρλ-Γκοýσταβ, ερωτεýτηκε την Χριστßνα . Το αποτÝλεσμα, ωστüσο, Þταν το ßδιο - η βασßλισσα αρνÞθηκε να παντρευτεß, αλλÜ αποφÜσισε ο αδελφü της να γßνει κληρονüμος στο θρüνο μετÜ απü αυτÞν.Η εξωτερικÞ πολιτικÞ της Χριστßνας χαρακτηρßστηκε πρþτα απü üλα απü το τÝλος του τριÜντα χρüνων πολÝμου στον οποßο πÝθανε ο πατÝρας της. Σε αυτü το θÝμα, πÞρε μια διαμετρικÜ αντßθετη θÝση σε σχÝση με τον μÝντορÜ της, Earl Oksishtern, ο οποßος πßστευε üτι η συνÝχιση των εχθροπραξιþν Þταν ωφÝλιμη για τη Σουηδßα. Αντßθετα Ýστειλε τον εκπρüσωπü της στο Γερμανικü ΚογκρÝσο ΕιρÞνης κι υπογρÜφηκε η ειρηνευτικÞ συνθÞκη. Ταυτüχρονα, οι ιστορικοß κι οι σýγχρονοι παραδÝχονται üτι οι συνθÞκες της Þταν ασυνÞθιστα επωφελεßς για τη Σουηδßα -εκτüς απü το γεγονüς üτι Ýχασε εδÜφη (Πομερανßα, ΒρÝμη, ΒÝρντεν, πüλη Βßσμαρ), επιβλÞθηκε ειρηνευτικÞ συμφωνßα για να λÜβει συνεισφορÜ 5 εκατομμυρßων φρÜγκων.     
    Το 1636 η Ελεονþρα εßχε χÜσει üλα της τα γονικÜ δικαιþματα και δεν μποροýσε να επιστρÝψει στο Βραδενβοýργο καθþς το βασιλικü συμβοýλιο της το απαγüρευσε. Εκεßνη βÝβαια οργÜνωσε τη μυστικÞ απüδραση της. ‘Εφυγε μεταμφιεσμÝνη με ΔανÝζικο πλοßο. Ο Δανüς ΒασιλιÜς ΚριστιÜν δεν χÜρηκε καθüλου για την ÜφιξÞ της και προσπÜθησε να τη στεßλει στο Βραδεμβοýργο, αλλÜ ο αδελφüς της Γεþργιος Γουßλλιαμ. δεν τη δÝχτηκε και παρÝμεινε στη Δανßα μÝχρι το θÜνατο του, αμÝσως μετÜ επÝστρεψε στη Γερμανßα. Η Γερμανßα απαßτησε απü τη Σουηδßα να παρÝχει τα χρÞματα για τη διαβßωση της Ελεονþρας, με αποτÝλεσμα η νεαρÞ Κριστßνα που δεν Þθελε να εγκαταλεßψει τη μητÝρα της, να πρÝπει να πληρþνει απü τα δικÜ της προσωπικÜ Ýσοδα, τα απαιτοýμενα ποσÜ για τη συντÞρηση της.



    Η ανισüρροπη Ελεονþρα Üρχισε να νοσταλγεß τη Σουηδßα, Ýτσι το 1648 η βασιλιÜς πλÝον Κριστßνα σε ηλικßα 22 χρüνων λυπÞθηκε την Ελεονþρα κι Ýκανε τους απαραßτητους διακανονισμοýς, þστε η μητÝρα της να επιστρÝψει στη Σουηδßα. ΠεριμÝνοντÜς τη αναγκÜστηκε λüγω καθυστÝρησης του πλοßου να στρατοπεδεýσει στο λιμÜνι üπου κι αρρþστησε. Το 1650 η Ελεονþρα παρακολοýθησε τη στÝψη της κüρης της βασßλισσας Κριστßνα της Σουηδßας κι Ýκτοτε Ýμεινε σ' Ýνα Πýργο που της παραχþρησε η κüρη της δßπλα στο παλÜτι. Η βασιλιÜς Κριστßνα θα παραμεßνει για λßγο στο θρüνο και 4 χρüνια μετÜ εξουθενωμÝνη απ' üσα τις εßχε προκαλÝσει η μητÝρα της, παραιτÞθηκε υπÝρ του εξαδÝλφου της ΚÜρολου Γουσταýου κρßνοντας üτι θα Þταν καλλßτερο για τη Σουηδßα να βρßσκεται Ýνας Üνδρας στο θρüνο.
    Το 1654 συνÝβη Ýνα πρωτοφανÝς γεγονüς: στις 6 Ιουνßου, η βασιλιÜς Κριστßνα δßνει μιαν αξÝχαστη ομιλßα και παραιτεßται απü το θρüνο. ΛÝει üτι δεν θÝλει να οδηγεß το κρÜτος üλη τη ζωÞ της και θÝλει να ταξιδÝψει για να δει μακρυνÝς χþρες κι üπως αναμενüταν αφÞνει τον ξÜδερφü της Carl-Gustav βασιλιÜ. Ο διÜδοχος του θρüνου, πÜντως, "διορßστηκε" πολý πριν απü τη παραßτηση κι επιπλÝον, η στÝψη του νÝου ηγεμüνα Þταν ýποπτα γρÞγορη (ο ΚÜρλ-Γκοýσταβ Ýγινε γνωστüς ως βασιλιÜς ΚÜρολος Χ) -Ýγινε την ßδια μÝρα με τη παραßτησÞ της. ¼λα αυτÜ υποδηλþνουν üτι η βασßλισσα, δεχüταν πιÝσεις να παντρευτεß και να γεννÞσει Ýνα κληρονüμο. Παρεμπιπτüντως, ο νÝος βασιλιÜς, παρÜ την αγÜπη του για τη Κριστßνα, Ýδωσε στη χþρα κληρονüμο σχεδüν αμÝσως και το σημαντικüτερο: Ýγκαιρα, γιατß μετÜ απü 5 χρüνια πÝθανε.



    Η Ιταλßα Ýγινε η 1η χþρα που Ýζησε η πρþην βασιλιÜς Κριστßνα μετÜ τη παραßτηση. Τα ενδιαφÝροντα γεγονüτα της βιογραφßας της δεν τελειþνουν με την απüρριψη της εξουσßας, αφοý ξεκßνησε μια νÝα ζωÞ με μετÜβαση στη καθολικÞ πßστη. Η επüμενη χþρα που πÞγε Þταν η Γαλλßα, üπου εκεß πιστþνεται με περισσüτερο απü επιπüλαια Þθη -συχνÝς αλλαγÝς εραστþν, στενοß δεσμοß με Üλλες γυναßκες. Το 1660, ο διÜδοχος της πρþην βασßλισσας,πÝθανε, αφÞνοντας πßσω του Ýνα μικρü γιο, η Κριστßνα επιστρÝφει επειγüντως στη πατρßδα, üπου ζητÜ να επιστρÝψει το θρüνο. ΑλλÜ το Συμβοýλιο της αρνεßται, δεδομÝνου üτι εßχε διαφορετικÞ θρησκεßα τþρα κι η Σουηδßα Ýχει κληρονüμο. ΜετÜ απ αυτü, στα τελευταßα χρüνια της ζωÞς, η πρþην βασßλιÜς Ýζησε στην Ιταλßα, αρκετÜ Þρεμα. ΜÝχρι το τÝλος της, προστÜτευε μουσικοýς, ποιητÝς και καλλιτÝχνες. Η Κριστßνα Αυγοýστα πÝθανε στις 19 Απρßλη 1689 κι Ýγιν ε μια απü τις 3 γυναßκες που θαφτÞκανε στο ρωμαúκü καθεδρικü ναü του Αγßου ΠÝτρου.


                               Η ουρÜ του πλÞθους στη κηδεßα της

     H βασßλιÜς Κριστßνα της Σουηδßας, θα μποροýσε να χαρακτηριστεß ßσως ως Ýνα απü τα πιο Ýκδηλα queer ατομÜκια που πÝρασαν ποτÝ απü τους κýκλους της αριστοκρατßας και παρÜλληλα ßσως απü τις πιο συμπαθητικÝς κι ανθρþπινες μορφÝς με βασιλικü αξßωμα. Μη ξεχνÜμε πως Þτανε κüρη ενüς απü τους πιο μορφωμÝνους και προοδευτικüýς ηγÝτες του κüσμου κεßνη την εποχÞ. Σε καταστÜσεις που Üλλοι θα σφÜζονταν για την εξουσßα, χαλþντας τις δικÝς τους αλλÜ και τις ζωÝς Üλλων, αυτÞ θεþρησε πιο Ýξυπνο απλÜ ν' αγκαλιÜσει τις ιδιαιτερüτητÝς της και να ζÞσει μια ζωÞ üπως την Þθελε η ßδια κι üχι üπως την επιβÜλλαν οι νüμοι μιας Üκαρδης αριστοκρατßας. Προς απογοÞτευση üσων τη θÝλανε να συνεχßσει τη γενιÜ της, η ßδια προτßμησε να καταλÞξει βασßλισσα δßχως θρüνο και να επιδοθεß στη χρηματοδüτηση των γραμμÜτων και των τεχνþν, πρÜγμα που εßχε κÜνει κι üσο Þταν ακüμη στην εξουσßα προσπαθþντας τüτε να μετατρÝψει την Στοκχüλμη σε "ΑθÞνα του ΒορρÜ", μ' αποτÝλεσμα να μεßνει η ßδια γνωστÞ ως ΑθηνÜ Του ΒορρÜ!


                                            Η κηδεßα της

     ΠροκειμÝνου ν' αποκτÞσει βαθειÜ γνþση των ξÝνων γλωσσþν, της ιστορßας και της πολιτικÞς της εποχÞς, χρειαζüταν συγκεκριμÝνη συγκÝντρωση κι αληθινÞ αγÜπη για τη διαδικασßα εκμÜθησης. Η Κριστßνα εßχε üλες αυτÝς τις ιδιüτητες σε αφθονßα, αλλÜ εκτüς απü Ýνα λαμπρü μυαλü, η κοπÝλλα ανατρÜφηκε επßσης με τη σταθερüτητα του χαρακτÞρα που δßνανε πολλÝς γενιÝς βασιλικοý αßματος, τη κριτικÞ αντßληψη της πραγματικüτητας και το δικαßωμα να κÜνει μüνοαυτü που 'κρινε κατÜλληλο. Ο πατÝρας της την αποκαλοýσε βασιλιÜ κι üχι βασßλισσα. ¼ταν το κορßτσι μεγÜλωσε κι Ýπαιρνε μιαν απüφαση, μüνο πολý σοβαρÜ επιχειρÞματα και καταστÜσεις, θα μποροýσαν να τη αλλÜξουν.
     ΜεγÜλη επßδραση στο σχηματισμü της κοσμοθεωρßας της, Ýκανε η γνωριμßα της με τη βιογραφßα της ΕλισσÜβετ Α', βασßλισσας της Αγγλßας και της Ιρλανδßας τα 1558-1603, φιλανθρωπßα και στÞριξη των τεχνþν και των επιστημþν και τη θυμüταν για την απüφασÞ της να μην επιβαρυνθεß με γÜμο κι απü δεσμοýς με Üντρες. Πως Þσαν στη πραγματικüτητα κανεßς δεν ξÝρει με σιγουριÜ, αλλ' επßσημα κι οι 2 βασßλισσες δεν παντρεýτηκαν ποτÝ και δεν Üφησαν παιδιÜ πßσω.
     Η εξουσßα ουσιαστικÜ δεν Üλλαξε τη καθημερινÞ ρουτßνα που ακολουθοýσε η Κριστßνα, γεγονüτα απü τη ζωÞ της, που περιγρÜφονται σχολαστικÜ στις βιογραφßες της των σýγχρονων, λÝνε, για παρÜδειγμα, üτι ξυπνοýσε στις 5 το πρωß και ζητοýσε συχνÜ το το δÜσκαλü της, ΡενÝ ΝτεκÜρτ. Ο προσωπικüς της χρüνος χωριζüτανε μεταξý δημüσιων υποθÝσεων και περαιτÝρω διδασκαλιþν μÜθησης κι η νεαρÞ βασιλιÜς συχνÜ Þτανε πÝρα απü τις ηθικÝς και μη στις συμβÜσεις. ΕπιπλÝον, φοροýσε συχνÜ αντρικÜ ροýχα, θεωρþντας τα πιο Üνετα. Αν υπÞρχανε παπαρÜτσι την εποχÞ εκεßνη, θα μποροýσανε να τη φωτογραφßσουνε λερωμÝνη με λεκÝδες μελÜνι στα ροýχα της, κÜτι πολý συνηθισμÝνο για κεßνην.



      Η Κριστßνα, που τþρα αποκαλεßται Μαρßα Κριστßνα ΑλεξÜνδρα, λοιπüν, Ýφυγε απü τη Σουηδßα λßγες μÝρες μετÜ την επßσημη παραßτησÞ της, ταξιδεýοντας μεταμφιεσμÝνη σαν Üντρας. ¼ταν η μητÝρα της πÝθανε το 1655, η Κριστßνα ζοýσε στις ΒρυξÝλλες. ¸φτασε στη Ρþμη, üπου ζοýσε σ' Ýνα παλÜτσο γεμÜτο τÝχνη και βιβλßα που Ýγινε Ýνα ζωντανü κÝντρο πολιτισμοý. Η πρþην βασßλισσα Ýγινε αγαπημÝνη του Βατικανοý στη θρησκευτικÞ μÜχη των θρησκειþν και τα μυαλÜ της Ευρþπης του 17ου αιþνα.
     Η Ιταλßα Ýγινε η 1η χþρα που φιλοξÝνησε τη Kριστßνα μετÜ τη παραßτησÞ της. Τα ενδιαφÝροντα γεγονüτα της βιογραφßας της δεν τελεßωναν με την απüρριψη της εξουσßας και το εκκεντρικü αυτü κορßτσι ξεκßνησε νÝα ζωÞ με τη μετÜβαση στη καθολικÞ πßστη. ΧÜρη στη νÝα θρησκεßα, (μετÜ το νÝο βÜπτισμα, πÞρε το üνομα του Αυγοýστου) η Ιταλßα τη δÝχθηκε καλÜ κι ο ßδιος ο ΠÜπας, αλλÜ μετÜ απü λßγο καθþς ζοýσε διÜσημη σαν καυτÞ μηδενßστρια ωρισμÝνως, -και στην ουσßα Üθρησκη- χωρßς κανÝνα κανüνα, Ýστρεψε τους Ρωμαßους εναντßον της. Επßσης βοÞθησε σ' αυτü και το γεγονüς üτι μπÞκε επßσης σε πολιτικÝς και θρησκευτικÝς ßντριγκες, πρþτα μεταξý των γαλλικþν και ισπανικþν φατριþν στη Ρþμη.
     Η επüμενη χþρα που τη δÝχτηκε Þταν η Γαλλßα, που διακρινüτανε πÜντα απü πιο ελεýθερα Þθη. Εδþ, πιστþνεται περισσüτερα απü επιπολαιüτητα -συχνÝς αλλαγÝς εραστþν, στενοß δεσμοß με Üλλες γυναßκες, αλλÜ και δολοφονßα (αλλÜ üχι με τα χÝρια της, αλλÜ παρουσßα και προτροπÞ της). Εßναι αλÞθεια üτι με το τελευταßο, üπως πÜντα, δεν εßναι üλα σαφÞ -εκεßνη την εποχÞ, ακüμη κι η πρþην βασßλισσα εßχε το δικαßωμα να δοκιμÜσει, να κατονομÜσει και να εκτελÝσει ακüμα Üτομα, οπüτε üλα εßχανε διαταχθεß ως εκτÝλεση της καταδßκης (ακüμη κι αν υπÞρχαν αποδεßξεις üτι διεξÞχθη κÜποια Ýρευνα). ΑλλÜ το γεγονüς üτι ο ΜαρκÞσιος Monaldeschi, σýμφωνα με τις φÞμες, πρþην εραστÞς της, σκοτþθηκε με σπαθß, την ανÜγκασε να επÝστρεψει στην Ιταλßα.



    Το 1656, ξεκßνησε μια προσπÜθεια να γßνει βασßλισσα της ΝÜπολι. ¸να μÝλος του νοικοκυριοý της, ο μαρκÞσιος Monaldesco, πρüδωσε σχÝδια της Χριστßνας και των ΓÜλλων στον ισπανü ιερÝα της ΝÜπολι. Η Κριστßνα αντÝδρασε με εκτÝλεση του Monaldesco παρουσßα της. Για αυτÞ τη πρÜξη, περιθωριοποιÞθηκε για κÜποιο χρονικü διÜστημα στη ρωμαúκÞ κοινωνßα, αν και τελικÜ ασχολÞθηκε ξανÜ με την εκκλησιαστικÞ πολιτικÞ. Σ' Ýνα Üλλο αποτυχημÝνο σχÝδιο, προσπÜθησε να γßνει η βασßλισσα της Πολωνßας. Ο σýμβουλος κι Ýμπιστüς της, ΚαρδινÜλιος Decio Azzolino, που φημολογÞθηκε üτι Þταν κι εραστÞς της κι εκεßνη προσπÜθησε να κερδßσει τον παπισμü για λογαριασμü του επßσης χωρßς επιτυχßα. ¼πως ειπþθηκε πÝθανε 19 Απρßλη 1689, σε ηλικßα 62 ετþν, Ýχοντας ορßσει τον ΚαρδινÜλιο Αζολßνο ως μοναδικü της κληρονüμο. ΘÜφτηκε στη ΒασιλικÞ του Αγßου ΠÝτρου, ασυνÞθιστη τιμÞ για μια γυναßκα.
     Το επßσης ασυνÞθιστο, για την εποχÞ της, ενδιαφÝρον σε αναζητÞσεις που συνÞθως προορßζονται για Üντρες, περιστασιακü ντýσιμο με αντρικÞ ενδυμασßα κι επßμονες ιστορßες για τις σχÝσεις της οδÞγησαν σε διαφωνßες μεταξý των ιστορικþν ως προς τη φýση της σεξουαλικüτητÜς της. Το 1965, το σþμα της εκταφιÜστηκε για δοκιμÝς για να διαπιστωθεß αν εßχε σημÜδια ερμαφροδιτισμοý Þ διασεξουαλικüτητας. Τα αποτελÝσματα Þταν ασαφÞ, αν κι Ýδειξαν üτι ο σκελετüς της Þταν συνÞθως γυναικεßας δομÞς. Η ζωÞ της εντεßνεται απü την ΑναγÝννηση της Σουηδßας στη Μπαρüκ Ρþμη κι Üφησε Ýνα ρεκüρ μιας γυναßκας που, χÜρη στο προνüμιο και τη δýναμη του χαρακτÞρα, αμφισβÞτησε τι σÞμαινε να εßναι γυναßκα στην εποχÞ της. ¢φησε επßσης τις σκÝψεις της σε γρÜμματα, μιαν ημιτελÞ αυτοβιογραφßα και σημειþσεις στο περιθþριο των βιβλßων της.



     Εκτüς απü τη πολιτικÞ, η Κριστßνα συνÝβαλε στην ανÜπτυξη του πολιτισμοý, με τη χρυσÞ εποχÞ της Σουηδßας για τους καλλιτÝχνες και γενικÜ τη μüρφωση και καλλιÝργεια του λαοý της. Το 1933 γυρßζεται η ταινßα Queen Christina, με τη ΓκρÝτα ΓκÜρμπο. Η επιλογÞ της πρωταγωνßστριας Þτανε πραγματικÜ υποδειγματικÞ κι üχι μüνο λüγω καταγωγÞς. Οι ιστορικοß υπαινιγμοß για την αμφισεξουαλικüτητα της βασßλισσας Κριστßνα συναντοýν τους αντßστοιχους για τις σεξουαλικÝς προτιμÞσεις της ΓκÜρμπο κι η ßδια ερμηνεýει το ρüλο προσπαθþντας με διακριτικüτητα να ισορροπÞσει ανÜμεσα σ' αυτοýς. Στüχος της δεν εßναι να τους καταρρßψει, οýτε φυσικÜ να τους αποδεßξει αληθεßς, αλλÜ να τους κÜνει αποδεκτοýς.

 

 

Web Design: Granma - Web Hosting: Greek Servers