(εδþ ο Þρωας προσπαθεß μ' Ýνα μικρü λογýδριο να εξηγÞσει στους φßλους του την απüφασÞ του να γßνει ...βλÜκας". Το απüσπασμα λοιπüν απü τοýτο το βιβλßο, αφορÜ και μüνο σε τοýτο το λογýδριο...)
.........................................................................................................................
"Υπαρχουν κÜποιοι Üνθρωποι στους οποßους ακüμη και τα βÝλτιστα δε ταιριÜζουν. Μπορεß να εßναι ντυμÝνοι με κοστοýμι απü κασμßρ αλλÜ να μοιÜζουν με Üστεγους, να εßναι πλοýσιοι αλλÜ βουτηγμÝνοι στα χρÝη, να εßναι πανýψηλοι αλλÜ κÜκιστοι στο μπÜσκετ. Αυτü αντιλαμβÜνομαι λοιπüν σÞμερα, πως ανÞκω δηλαδÞ στη κατηγορßα εκεßνη των ανθρþπων που δεν καταφÝρνουν να αξιοποιÞσουν τα προσüντα τους και για τους οποßους ετοýτα τα προτερÞματα εßναι μÜλιστα ελαττþματα.
Απü μικρü κι απü τρελü μαθαßνεις την αλÞθεια. Στο δημοτικü, η πιο απαßσια βρισιÜ εßναι το να σε αποκαλÝσουν διανοοýμενο. Αργüτερα, το να εßσαι διανοοýμενος γßνεται σχεδüν προτÝρημα. ¼μως αυτü εßναι ψÝμα: το να εßσαι διανοοýμενος εßναι κουσοýρι. ¼πως οι ζωντανοß γνωρßζουνε πως θα πεθÜνουν, ενþ οι νεκροß δε γνωρßζουνε τßποτα, πιστεýω πως το να εßναι κανεßς Ýξυπνος εßναι χειρüτερο απü το να εßναι βλÜκας, γιατß Ýνας βλÜκας δεν αντιλαμβÜνεται τη βλακεßα του, ενþ Ýνας Ýξυπνος, ακüμα κι αν εßναι ταπεινüς και μετριüφρων, ξÝρει πως εßναι Ýξυπνος, Ýτσι κι αλλιþς.
ΛÝει κÜπου ο ΕκκλησιαστÞς: üστις προσθÝτει γνþσιν, προσθÝτει πüνον. Μην Ýχοντας üμως ποτÝ τη τýχη να πÜω στο κατηχητικü μαζß με τα Üλλα παιδιÜ, δε προειδοποιÞθηκα Ýγκαιρα για τους κινδýνους που ενÝχει η μελÝτη. Εßναι πολý τυχεροß οι χριστιανοß που τüσο νÝοι Ýχουν Þδη μÜθει να φυλÜγονται απü τους κινδýνους της ευφυÀας. Θα ξÝρουν Ýτσι για üλη τους τη ζωÞ πως να την αποφεýγουν. ΜακÜριοι οι πτωχοß τω πνεýματι.
¼σοι σκÝφτονται πως η ευφυÀα εμπεριÝχει κÜτι το ανþτερο, σßγουρα δε διαθÝτουν αρκετÞ για να αντιληφθοýν πως δεν εßναι τßποτα περισσüτερο απü μια κατÜρα. Οι δικοß μου, οι συμμαθητÝς μου, οι καθηγητÝς μου, üλοι τους μ' εýρισκαν ευφυÞ, ανÝκαθεν. ΠοτÝ δε κατÜλαβα καλÜ το γιατß και το πως εßχανε καταλÞξει σ' αυτÞ την ετυμηγορßα για το Üτομü μου. ΥπÝφερα συχνÜ απ' αυτüν τον θετικü ρατσισμü, απ' αυτοýς που συγχÝουν την επιφανειακÞ ευφυÀα με την πραγματικÞ και που σε καταδικÜζουν, με μια προκατÜληψη αναληθþς ευνοúκÞ, να ενσαρκþνεις μια μορφÞ κýρους. ¼πως ακριβþς η κοινÞ γνþμη εκστασιÜζεται μπροστÜ στον νεαρü Þ τη νεαρÜ που διαθÝτουν το ýψιστο κÜλλος, Ýτσι κι εγþ Þμουν το πανÝξυπνο και καλλιεργημÝνο πλÜσμα, προς σιωπηλÞ ταπεßνωση εκεßνων που Þταν λιγüτερο προικισμÝνοι απü τη φýση, απ' üσο εγþ. Πüσο πολý απεχθανüμουν εκεßνες τις συνεδρßες που συμμετεßχα παρÜ τη θÝλησÞ μου, με το να πληγþνω και να υποβιβÜζω αγüρια και κορßτσια, που κρßνονταν ως λιγüτερο ευφυÞ απü μÝνα!
ΠοτÝ μου δεν υπÞρξα αθλητικüς τýπος. Οι πιο πρüσφατοι σημαντικοß αγþνες που με κοýρασαν μυúκÜ, εßναι οι βüλοι που παßζαμε στο δημοτικü, στο προαýλιο κατÜ τη διÜρκεια του διαλεßμματος. Τα λεπτÜ μου χÝρια, το εýκολο λαχÜνιασμÜ μου, τα αργοκßνητα πüδια μου, δε μου επÝτρεπαν να κÜνω τις απαραßτητες προσπÜθειες για να κλωτσÞσω μια μπÜλα αποτελεσματικÜ. Η μüνη δýναμη που διÝθετα Þταν να εξερευνþ λεπτομερþς τον κüσμο με το πνεýμα μου. Καθþς Þμουν πολý λεπτοκαμωμÝνος για τον αθλητισμü, δε μου απÝμεναν παρÜ τα νευρικÜ μου κýτταρα για να σκαρþνω με το μυαλü μου παιχνßδια με τη μπÜλα. Η ευφυÀα λειτουργοýσε ως υποκατÜστατο.
Η ευφυÀα εßναι μια αποτυχßα της εξÝλιξης. Εýκολα μπορþ να φανταστþ, στην εποχÞ των πρþτων προúστορικþν ανθρþπων, σε μια μικρÞ φυλÞ, üλα τα παιδιÜ να τρÝχουν μÝσα στη πυκνÞ βλÜστηση, να κυνηγοýν τις σαýρες, να μαζεýουν φροýτα του δÜσους για το βραδινü φαγητü και μετÜ, σιγÜ-σιγÜ, ερχüμενα σ' επαφÞ με τους μεγÜλους, να γßνονται τÝλειοι Üντρες Þ γυναßκες: κυνηγοß, κουβαλητÝς, ψαρÜδες, βυρσοδÝψες... ¼μως, αν παρατηρÞσουμε πιο προσεκτικÜ τη ζωÞ τοýτης της φυλÞς, θ' αντιληφτοýμε πως ορισμÝνα παιδιÜ δε συμμετÝχουν στις ομαδικÝς δραστηριüτητες: παραμÝνουν καθιστÜ δßπλα στη φωτιÜ, ασφαλÞ μÝσα στα σπÞλαια. ΠοτÝ τους δε θα μÜθουν να προστατεýονται απü τις τßγρεις με τα κοφτερÜ σα σπαθιÜ δüντια, οýτε θα μÜθουν να κυνηγοýν. Αν τα εγκατÝλειπαν στη μοßρα τους, δε θα επιβßωναν οýτε μια νýχτα. Το ü,τι περνοýν τις μÝρες τους δßχως να κÜνουν τßποτα, δεν οφεßλεται στη τεμπελιÜ τους, üχι, θα Þθελαν κι αυτÜ να χοροπηδοýν με τους φßλους τους, αλλÜ δεν μποροýν. ΦÝρνοντÜς τα στο κüσμο, η φýση Ýκανε το στραβοπÜτημÜ της. Στη φυλÞ αυτÞ, υπÜρχει Ýνα κοριτσÜκι που εßναι τυφλü, Ýνα αγορÜκι που κουτσαßνει, Ýνα Üλλο παιδß που εßναι αδÝξιο κι αφηρημÝνο... ¸τσι λοιπüν, τα παιδιÜ αυτÜ μÝνουν στον καταυλισμü και, καθþς δεν Ýχουν τßποτα να κÜνουν και τα ηλεκτρονικÜ παιχνßδια δεν Ýχουν ακüμη εφευρεθεß, δεν Ýχουν Üλλη λýση απü το να σκÝπτονται και ν' αφÞνουν το νου τους ν' αλωνßζει λεýτερος. Περνοýν λοιπüν το καιρü τους με σκÝψεις, προσπαθοýν ν' αποκρυπτογραφÞσουν τον κüσμο, σκαρφßζονται ιστορßες κι εφευρßσκουν πρÜματα. Κατ' αυτü τον τρüπο γεννÞθηκε ο πολιτισμüς: επειδÞ κÜποια παιδιÜ μ' ατÝλειες δεν εßχανε τßποτ' Üλλο να κÜνουν. Αν η φýση δε σακÜτευε κανÝναν, αν το καλοýπι Þταν πÜντα αψεγÜδιαστο, η ανθρωπüτητα θα εßχε παραμεßνει Ýνα εßδος πρωτüγονων ανθρþπων, ευτυχισμÝνων, που δε θα σκÝφτονταν διüλου τη πρüοδο και που θα ζοýσαν μια χαρÜ χωρßς προζÜκ, χωρßς καπüτες , οýτε DVD με ψηφιακü Dolby σýστημα.
Η περιÝργεια, η επιθυμßα να θÝλεις να κατανοÞσεις τη φýση και τους ανθρþπους, ν' ανακαλýψεις τις τÝχνες, üλ' αυτÜ θα 'πρεπε ν' αποτελοýν τη φυσικÞ κλßση κÜθε πνεýματος. Αν αυτü üμως γινüταν, Ýτσι καθþς Ýχει οργανωθεß στις μÝρες μας η εργασßα, ο κüσμος θα σταματοýσε να γυρßζει, απλþς επειδÞ κÜτι τÝτοιο απαιτεß χρüνο κι αναπτýσσει το κριτικü πνεýμα. Κανεßς δε θα δοýλευε πια. Γι' αυτü το λüγο οι Üνθρωποι Ýχουν συμπÜθειες κι αντιπÜθειες, πρÜγματα που τους ενδιαφÝρουν κι Üλλα που τους αφÞνουν αδιÜφορους. Διüτι διαφορετικÜ, δε θα υπÞρχε η κοινωνßα. ¼σοι ενδιαφÝρονται για πÜρα πολλÜ πρÜγματα, που ενδιαφÝρονται μÜλιστα για θÝματα που δε θα τους ενδιÝφεραν εκ πρþτης üψεως -και που θÝλουν να κατανοÞσουν τις αιτßες για τις οποßες αυτÜ δε τους ενδιÝφεραν παλαιüτερα-, πληρþνουν με το τßμημα μιας σχετικÞς μοναξιÜς. Για να ξεφýγουν απ' αυτü τον οστρακισμü, χρειÜζεται να προικιστοýν με μια ευφυÀα που Ýχει μια λειτουργικüτητα, που εξυπηρετεß μιαν επιστÞμη Þ Ýνα σκοπü, μßα τÝχνη, με απλÜ λüγια δηλαδÞ, μια ευφυÀα που να χρησιμεýει σε κÜτι. Η υποτιθÝμενη ευφυÀα μου, υπερβολικÜ ανεξÜρτητη, δε χρησιμεýει σε τßποτα, εννοþ πως δε μπορεß κανεßς να τη πÜρει και να τη χρησιμοποιÞσει προς üφελος ενüς πανεπιστημßου, μιας εφημερßδας Þ ενüς δικηγορικοý γραφεßου.
Με κατατρÝχει η κατÜρα της λογικÞς. Εßμαι φτωχüς, Üγαμος κι απογοητευμÝνος. ΜÞνες τþρα αναλογßζομαι την ασθÝνεια που με κÜνει να σκÝφτομαι υπερβολικÜ κι Ýχω συμπερÜνει με βεβαιüτητα πως υπÜρχει μια Üμεση σχÝση ανÜμεσα στη δυστυχßα μου και την ακρÜτεια της λογικÞς μου. Το να σκÝφτομαι, να προσπαθþ να καταλÜβω, δε μου απÝφερε ποτÝ τßποτα, αλλ' αντιθÝτως στρεφüταν πÜντα εναντßον μου. Η σκÝψη δεν εßναι μια φυσικÞ λειτουργßα, πληγþνει, σα να εßναι φτιαγμÝνη απü θραýσματα γυαλιοý και μπερδεμÝνα μυτερÜ σýρματα. Δεν κατορθþνω να σταματÞσω το μυαλü μου, να επιβραδýνω τους ρυθμοýς του. Νιþθω σα μια ατμομηχανÞ, μια γηραιÜ ατμομηχανÞ που τρÝχει πÜνω στις ρÜγες και που δε θα μπορÝσει ποτÝ της να σταματÞσει, επειδÞ τα καýσιμα που της παρÝχουν την ιλιγγιþδη της δýναμη, το κÜρβουνü της, εßναι ο ßδιος ο κüσμος. ΟτιδÞποτε βλÝπω, αισθÜνομαι Þ ακοýω, χιμÜει μÝσα στο καμßνι του μυαλοý μου, το φουλÜρει και το βÜζει να δουλεýει με πολλÝς στροφÝς. Το να προσπαθεß κανεßς να καταλÜβει, εßναι κοινωνικÞ αυτοκτονßα, αυτü σημαßνει πως δε μπορεßς πια να γευτεßς τη ζωÞ χωρßς να νιþσεις, ÜθελÜ σου, τüσο σαν αρπακτικü üσο και σαν ανατüμος που διαμελßζει το αντικεßμενο της μελÝτης του. Πολý συχνÜ, σκοτþνουμε αυτü που προσπαθοýμε να καταλÜβουμε, επειδÞ, üπως συμβαßνει και με τον μαθητευüμενο γιατρü, η πραγματικÞ γνþση δε μπορεß ν' αποκτηθεß χωρßς ανατομÞ: Ýτσι ανακαλýπτουμε τις αρτηρßες και τη κυκλοφορßα του αßματος, τη σýσταση του ανθρωπßνου σκελετοý, τα νεýρα, τις εσωτερικÝς λειτουργßες του σþματος. Και κÜποια τρομακτικÞ νýχτα, βρισκüμαστε μÝσα σε μια κρýπτη υγρÞ και σκοτεινÞ, με το νυστÝρι στο χÝρι, πασαλειμμÝνοι μ' αßματα, υποφÝροντας μονßμως απü ζαλÜδες, μ' Ýνα ψυχρü και Üμορφο πτþμα πÜνω στο μεταλλικü τραπÝζι. ΜετÜ, μποροýμε πÜντα να επιχειρÞσουμε να γßνουμε Δüκτορες ΦρανκενστÜúν και να τα συναρμολογÞσουμε ολ' αυτÜ για να κατασκευÜσουμε Ýνα ζωντανü ον, παßρνουμε üμως το ρßσκο να φτιÜξουμε Ýνα φονικü τÝρας. ¸χω ζÞσει πολý μÝσα στα νεκροτομεßα. ΣÞμερα νιþθω τον κßνδυνο του κυνισμοý να πλησιÜζει, νιþθω πßκρα κι απÝραντη θλßψη. Πολý γρÞγορα αποκτÜ κανεßς ταλÝντο στη δυστυχßα. Δεν εßναι δυνατü να συνεχßσεις να ζεις αν εßσαι πλÞρως συνειδητοποιημÝνος και σκεπτüμενος. Ας παρατηρÞσουμε τη φýση Üλλωστε. 'Ο,τι ζει για πολλÜ χρüνια κι ευτυχισμÝνο, δε χαρακτηρßζεται απü ιδιαßτερη εξυπνÜδα. Οι χελþνες ζουν εκατοντÜδες χρüνια, το νερü εßναι αθÜνατο κι ο Μßλτον Φρßντμαν (Σ.Σ. Αμερικανüς οικονομολüγος -1912- οικονομικüς σýμβουλος του Νßξον και του ΡÝηγκαν, που απÝσπασε το βραβεßο Νüμπελ οικονομßας το 1976) εßναι ακüμα ζωντανüς. Στη φýση, η συνειδητοποßηση αποτελεß την εξαßρεση. Μποροýμε μÜλιστα να προûποθÝσουμε πως πρüκειται για ατýχημα, μιας κι η συνειδητοποßηση δε μας εγγυÜται καμßα ανωτερüτητα, οýτε καμßα ιδιαßτερη μακροβιüτητα. ΜÝσα στα πλαßσια της εξÝλιξης των ειδþν, δεν αποτελεß δεßγμα καλýτερης προσαρμογÞς. Οι πραγματικοß κυρßαρχοι τοýτου του πλανÞτη, σε σχÝση με την ηλικßα τους, τον αριθμü και το Ýδαφος που κατÝχουν, εßναι τα Ýντομα. Η κοινωνικÞ οργÜνωση των μυρμηγκιþν, για παρÜδειγμα, εßναι πολý πιο αποτελεσματικÞ απ' üσο πρüκειται να 'ναι ποτÝ η δικÞ μας, Ýστω κι αν κανÝνα μυρμÞγκι δεν Ýχει Ýδρα στη Σορβüννη.
¼λος ο κüσμος Ýχει να πει κÜτι για τις γυναßκες, τους Üντρες, τους μπÜτσους, τους δολοφüνους. Γενικεýουμε üλοι, βασιζüμενοι στις προσωπικÝς μας εμπειρßες, σ' αυτÜ που μας βολεýουν, σýμφωνα με τα üσα μποροýμε να κατανοÞσουμε με τα πενιχρÜ μÝσα των νευρικþν κυττÜρων μας κι ανÜλογα με την οπτικÞ γωνßα των απüψεþν μας. Εßναι μια ευκολßα που μας επιτρÝπει να σκεφτοýμε γρÞγορα, να κρßνουμε και να λÜβουμε θÝση. Αυτü δεν Ýχει καμμιÜν αξßα, κατÜ βÜση, απλÜ πρüκειται για σÞματα, για μικρÝς σημαιοýλες που κουνÜ ο καθÝνας απü μας. Κι üλοι μας υπερασπιζüμαστε την αλÞθεια των συμφερüντων μας, του φýλου μας και των αγαθþν μας.
Σε μια συζÞτηση, οι γενικüτητες προσφÝρουν το πλεονÝκτημα της απλüτητας και της ρευστüτητας των συλλογισμþν, της εýκολης κατανüησÞς τους κι ως εκ τοýτου Ýχουν τη μεγαλýτερη απÞχηση στο ακροατÞριο. Αν θÝλουμε να μεταφρÜσουμε αυτÞ τη σκÝψη σε μαθηματικÞ γλþσσα, θα λÝγαμε πως οι συζητÞσεις που βασßζονται στις γενικüτητες εßναι οι προσθÝσεις, οι απλÝς πρÜξεις, που επειδÞ ακριβþς εßναι προφανεßς, αποκτοýν αξιοπιστßα ως προς την ορθüτητα τους. Ενþ μια σοβαρÞ συζÞτηση θα Ýδινε μÜλλον την εντýπωση μιας σειρÜς ανισþσεων με πολλαπλοýς αγνþστους, ολοκληρþματα και ταχυδακτυλουργßες με πολýπλοκους αριθμοýς.
¸νας σοφüς Üνθρωπος, σε μια συζÞτηση, θα Ýχει πÜντοτε την εντýπωση πως απλουστεýει κι η μοναδικÞ του επιθυμßα θα εßναι να μπορÝσει να διαγρÜψει, να βÜλει αστερßσκους σε ορισμÝνες λÝξεις, να βÜλει υποσημειþσεις στο κÜτω μÝρος του βιβλßου, Ýτσι þστε να μπορÝσει να πει πως εξÝφρασε πρÜγματι τη σκÝψη του. ¼μως, σε μια κουβÝντα που γßνεται στη γωνιÜ ενüς διαδρüμου, σ' Ýνα δεßπνο με πολý κüσμο Þ μÝσα απü τις σελßδες μιας εφημερßδας, κÜτι τÝτοιο εßναι ανÝφικτο και δε τßθεται καν θÝμα ακρßβειας, αντικειμενικüτητας, αμεροληψßας κι εντιμüτητας. Η αρετÞ εßναι μια ρητορικÞ αναπηρßα, δεν εßναι αποτελεσματικÞ σε μια συζÞτηση. ΟρισμÝνα περßλαμπρα πνεýματα, αντιλαμβανüμενα τη κενüτητα που απαιτεß κÜθε συζÞτηση, επÝλεξαν να λειτουργÞσουν πονηρÜ και να υποβÜλλουν μÜλλον τη πολυπλοκüτητα χρησιμοποιþντας τη παραδοξολογßα κι Ýνα αποστασιοποιημÝνο χιοýμορ. Γιατß üχι; Στο κÜτω-κÜτω εßναι κι αυτüς Ýνας τρüπος επιβßωσης.
ΟΙ Üνθρωποι απλουστεýουν τον κüσμο χρησιμοποιþντας τη γλþσσα και τη σκÝψη, Ýτσι λοιπüν αποκτοýν βεβαιüτητες. Και το να Ýχεις βεβαιüτητες, εßναι η πιο ισχυρÞ απüλαυση σε τοýτο τον κüσμο, πολý ισχυρüτερη κι απü το χρÞμα, το σεξ και την εξουσßα μαζß. Το ν' αποποιηθεß κανεßς τη πραγματικÞ ευφυÀα, εßναι το τßμημα που πρÝπει να πληρþσει για τις βεβαιüτητÝς του κι εßναι πÜντοτε το αüρατο Ýξοδο για τον τραπεζιτικü λογαριασμü της συνεßδησης μας. Ως εκ τοýτου, προτιμþ ακüμη εκεßνους που δεν καλýπτονται κÜτω απü το περßβλημα της λογικÞς και που παραδÝχονται πως το πιστεýω τους εßναι αποτÝλεσμα της φαντασßας. ¼πως ας ποýμε, Ýνα πιστü που παραδÝχεται πως η πßστη του δεν εßναι παρÜ μια πεποßθηση κι üχι μια προαγορÜ πÜνω στην αλÞθεια της πραγματικüτητας.
ΥπÜρχει μια κινÝζικη παροιμßα που λÝει, πÜνω-κÜτω, πως Ýνα ψÜρι ποτÝ δε ξÝρει πüτε κατουρÜει. Αυτü ταιριÜζει τÝλεια στους διανοοýμενους. Γιατß εßναι πεπεισμÝνοι πως εßναι κι Ýξυπνοι επειδÞ χρησιμοποιοýν το μυαλü τους. Ο κτßστης χρησιμοποιεß τα χÝρια του, αλλÜ Ýχει επßσης μυαλü που μπορεß να του υποδεßξει πως "αυτüς ο τοßχος δεν εßναι ßσιος κι Ýπειτα, ξÝχασες να βÜλεις τσιμÝντο ανÜμεσα στους τσιμεντüλιθους". ΥπÜρχει μια ανταλλαγÞ ανÜμεσα στη χειρωνακτικÞ δουλειÜ και στη σκÝψη του. Ο διανοοýμενος που δουλεýει με τη σκÝψη, δε βιþνει αυτÞ την ανταλλαγÞ, τα χÝρια του δε ζωντανεýουν για να του πουν: "Ε φιλαρÜκο, λÜθος κÜνεις! Η γη εßναι στρογγυλÞ". Λεßπει απü τον διανοοýμενο τοýτη η διαφοροποßηση, Ýτσι λοιπüν νομßζει πως εßναι ικανüς να Ýχει μια εμπεριστατωμÝνη Üποψη για τα πÜντα. Ο διανοοýμενος εßναι σα τον πιανßστα που επειδÞ χρησιμοποιεß τα χÝρια του με δεξιοτεχνßα, νομßζει πως διαθÝτει εξßσου την ικανüτητα για να γßνει εκ φýσεως χαρτοπαßκτης, μποξÝρ, νευροχειρουργüς και ζωγρÜφος.
Προφανþς η εξυπνÜδα δεν αφορÜ μονÜχα τους διανοοýμενους. ΓενικÜ, üταν κÜποιος ξεκινÜ λÝγοντας: "Δεν εßναι üτι θÝλω να γßνω δημαγωγικüς αλλÜ...", τüτε πρÜγματι θÝλει να γßνει δημαγωγικüς. ¸τσι λοιπüν, δε ξÝρω πως ακριβþς να εκφρÜσω κÜτι που θα μποροýσε να ερμηνευτεß ως συγκαταβατικüτητα. Εßμαι πεπεισμÝνος πως η ευφυÀα εßναι μια αρετÞ, που τη μοιρÜζεται το σýνολο του πληθυσμοý, δßχως κοινωνικÞ διÜκριση: βρßσκουμε το ßδιο ποσοστü ευφυþν ανθρþπων τüσο ανÜμεσα στους καθηγητÝς ιστορßας και τους ψαρÜδες της ΒρετÜνης, üσο κι ανÜμεσα στους συγγραφεßς και στις δακτυλογρÜφους... Αυτü το συμπεραßνω εκ πεßρας, μιας κι Ýχω συναναστραφεß πολý με brain-builders, με στοχαστÝς και με καθηγητÝς, με χαζοýς διανοοýμενους και με φυσιολογικοýς ανθρþπους, ευφυεßς δßχως πιστοποιητικü ευφυÀας, δßχως τη θεσμικÞ αýρα. Δε μπορþ να πω τßποτε Üλλο. Πρüκειται για κÜτι που εßναι ακüμη πιο αμφισβητÞσιμο, μιας κι εßναι αδýνατον να μελετηθεß επιστημονικÜ. Δε θεωροýμε πως κÜποιος εßναι ευφυÞς, εχÝφρων, ανÜλογα με τα διπλþματÜ του: δεν υπÜρχει τεστ ευφυÀας που να φανερþνει αυτü που θα μποροýσαμε ν' αποκαλÝσουμε ευθυκρισßα. Μου ξανÜρχεται κατÜ νουν αυτü που Ýλεγε ο ΜÜúκλ Χερ, ο σεναριογρÜφος του "Full Metal Jacket", στο καταπληκτικü βιβλßο του ΜισÝλ ΣιμÜν, για τον Κιοýμπρικ: "Η βλακεßα των ανθρþπων δεν οφεßλεται στην Ýλλειψη ευφυÀας τους, αλλÜ στην Ýλλειψη θÜρρους τους".
ΚÜτι που μποροýμε να παραδεχτοýμε, εßναι πως το να Ýρχεται κανεßς συχνÜ σ' επαφÞ με τα μεγÜλα Ýργα, το να χρησιμοποιεß το πνεýμα του, το να διαβÜζει συγγρÜμματα μεγαλοφυþν ανθρþπων, ßσως να μη τον κÜνει απαραßτητα ευφυÞ, καθιστÜ üμως τον κßνδυνο αυτü, ακüμη περισσüτερο. ΥπÜρχουν Üνθρωποι φυσικÜ, που μπορεß να Ýχουν διαβÜσει Φρüûντ, ΠλÜτωνα, μπορεß να παßζουν στα δÜχτυλα τα κουüρκ και να ξÝρουν να ξεχωρßσουν Ýνα κυνηγετικü γερÜκι απü Ýνα τσιχλογÝρακα, αλλÜ να εßναι εντοýτοις ανüητοι. Παρ' üλ' αυτÜ, δυνητικÜ, η ευφυÀα, ερχüμενη σ' επαφÞ με πολλαπλÜ ερεθßσματα κι αφÞνοντας το πνεýμα üλο και πιο συχνÜ να βυθßζεται σε μιαν ατμüσφαιρα εμπλουτιστικÞ, βρßσκει κατÜλληλον Ýδαφος για ν' αναπτυχθεß, με τον ßδιο ακριβþς τρüπο που αναπτýσσεται μια ασθÝνεια. Διüτι η ευφυÀα εßναι ασθÝνεια".
.......................................................................................................................
(Στο σημεßο αυτü κλεßνει το λογýδριο του Þρωα προς τους φßλους και συνεχßζεται το στüρυ.
Το βιβλßο εßναι απü τις Εκδüσεις ΑστÜρτη.
¼σο για τον συγγραφÝα... γεννÞθηκε στις 7/2/1975 -το βιβλßο εκδüθηκε πρωτüτυπα, το 2000 !!!- , Ýχει σπουδÜσει ανθρωπολογßα κι Ýχει ταξιδÝψει πÜρα πολý, αγαπÜ τους φßλους του, το σινεμÜ, το ελισαβετιανü θÝατρο, τα ολλανδικÜ ποδÞλατα και... φυσικÜ τη λογοτεχνßα. Ζει με τον αδελφü του σ' Ýνα σπßτι, απ' üπου -üπως λÝει ο ßδιος- οι γονεßς τους Ýφυγαν καθþς Ýγιναν πια ενÞλικοι κι ανεξÜρτητοι. Αυτü εßναι το πρþτο του μυθιστüρημα.)
