Halls – Peri-Grafis

Βιογραφικό

Ο Φρανς Χαλς (Frans Halls, 1580-1666, Baroque), διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στη χρυσή εποχή της Ολλανδικής ζωγραφικής στο 17ο αι. Στη διάρκεια της μακράς πορείας του, ασχολήθηκεν ιδιαίτερα με τη προσωπογραφία. Δεν απομακρύνθηκε από τους φτωχούς και καταφρονεμένους.
Γεννήθηκε στο Αμβέρσα σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες αρχές το 1580 και πέθανε στο Χάαρλεμ το 1666. Γιος του Φρανχόϊς, εργάτη σ’ υφαντουργείο και της Αντριάνχεν Βαν Χίρτενρικ. 9 ετών εγκαθίστανται στο Χάαρλεμ της Ολλανδίας. Γεννιέται ο αδερφός του Ντέρκ, που επίσης έγινε ζωγράφος μαθητεύοντας κοντά του κυρίως, μα χωρίς το δικό του μεγάλο ταλέντο. Το 1610 γίνεται μέλος της Συντεχνίας Αγίου Λουκά. Ένα χρόνο μετά παντρεύεται την Ανέτχε Χάρμανσερ κι αποκτά ένα γιο τον Χάρμιν. Τον επόμενο χρόνο κατατάσσεται στη πολιτοφυλακή του Αγίου Γεωργίου ως τυφεκιοφόρος. Η γυναίκα του πεθαίνει, γεννώντας του το 2ο γιο.

Ως ζωγράφος πορτραίτων πίσω μόνο απ’ τον Ρέμπραντ στην Ολλανδία, επέδειξε εξαιρετικό ταλέντο και ταχύτητα στην άσκηση της τέχνης του σε συνδυασμό με απρονοησία στη χρήση των μέσων που η τέχνη αυτή εξασφάλισε αυτόν. Σε μια εποχή που το ολλανδικό έθνος αγωνίστηκε για ανεξαρτησία και το κέρδισε, ο Hals εμφανίζεται στις τάξεις των στρατιωτικών χρυσών του. Αυτός ήταν επίσης μέλος του Επιμελητηρίου Ρητορικής και (1644) πρόεδρος της Εταιρείας Ζωγράφων στο Χάρλεμ. Αλλά ως άνθρωπος είχε αποτυχίες. Κακομεταχειρίστηκε τόσο πολύ τη 1η του σύζυγο, Anneke Hermansz, που πέθανε πρόωρα το 1616. και μόλις έσωσε τον χαρακτήρα της 2ής του, Lysbeth Reyniers, παντρεύοντάς την το 1617. Ένα άλλο ελάττωμα ήταν η συνήθειά του στο ποτό, που τον οδήγησε σε χαμηλή πορεία. Ακόμα μεγάλωσε και στήριξε μια οικογένεια δέκα παιδιών με επιτυχία μέχρι το 1652, όταν η αναγκαστική πώληση των εικόνων και των επίπλων του, με το κοστούμι ενός φούρναρη που ήταν χρεωμένος για ψωμί και χρήματα, τον έφερε στην απόλυτη ένδεια.
Η απογραφή της περιουσίας που κατασχέθηκε με την ευκαιρία αυτή αναφέρει μόνο τρία στρώματα και στηρίγματα, ένα οπλοστάσιο, ένα τραπέζι και πέντε εικόνες. Αυτός ο ταπεινός κατάλογος αντιπροσωπεύει όλα τα εγκόσμια υπάρχοντά του στον καιρό της πτώχευσής του. Στη συνέχεια περιορίστηκε σε ακόμη μεγαλύτερα στριμώγματα, το ενοίκιο κι η απόλυσή του πληρώθηκαν από τον δήμο, που στη συνέχεια του έδωσε (1664) ετήσιο πρόσοδο 200 φιορίνια.

Μπορούμε να θαυμάσουμε το πνεύμα που του επέτρεψε να παράγει μερικά από τα πιο εντυπωσιακά έργα του στις δυσάρεστες συνθήκες του: βρίσκουμε τη χήρα του να αναζητά εξωτερική ανακούφιση από τους κηδεμόνες των φτωχών και να πεθαίνει σκοτεινά σε ένα νοσοκομείο. Εκτός από τα 9 πρώτα χρόνια της ζωής του κι ένα μικρό ταξίδι στην Αμβέρσα (1616), πέρασεν όλο του τον βίο στο Χάαρλεμ. Η βαθειά ευαισθησία κι η ιδιαίτερη ζωντάνια των έργων του, επηρεάσανε καλλιτέχνες, όπως Μανέ, Βαν Γκογκ κι άλλους. Επάξια κέρδισε μια θέση κοντά στους πατριώτες και σχεδόν σύγχρονους Ρούμπενς και Βερμέιρ, ενώ απέκτησε μεγαλύτερη φήμη από τον επίσης πατριώτη και σύγχρονο Βαν Ντάϊκ, προσωπογράφο.

Το 1617 παντρεύεται τη Λίζμπετ Ρέϊντερς, που ‘ν’ ήδη σε προχωρήμενη εγκυμοσύνη κι 9 μέρες μετά το γάμο, γεννιέται η κόρη τους, το 1ο από τα υπόλοιπα 11 παιδιά που θ’ αποκτήσουνε μαζί. Το 1640 εξαιρείται από τους ετήσιους φορολογικούς καταλόγους της Συντεχνίας. Το 1649 ζωγραφίζει το πορτραίτο του φιλόσοφου Ντεκάρτ. Το 1664 φιλοτεχνεί τα πορτραίτα των επιτρόπων του γηροκομείου του Χάαρλεμ κι έτσι το Δημοτικό Συμβούλιο του παρείχε το κάρβουνο που χρειαζότανε, για τη θέρμανση του σπιτιού του.

Στις 29 Αυγούστου 1966 πεθαίνει σ’ ηλικία 85 περίπου ετών και θάβεται τη 1 Σεπτέμβρη στον Ναό Αγίου Αρμάνδου, στο Χάαρλεμ, αφήνοντας μικρή μεν χρηματική κληρονομιά, μα τεράστια παρακαταθήκη ζωγραφικής τέχνης και πινάκων.