Veronese – Peri-Grafis

Βιογραφικό

Ο Πάολο Καλιάρι ‘Βερονέζε’ (Paolo Caliari ‘Veronese’, 1528-1588, Mannerism), ήταν από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες της Ιταλικής ζωγραφικής στην εποχή του, πολίτης της Βενετικής Δημοκρατίας που δραστηριοποιήθηκε στη Βενετία και σε άλλα μέρη της περιοχής του Βένετο. Έγινε γνωστός με το έργο για τη διακόσμηση των Αιθουσών Των Δέκα, στο Ανάκτορο Των Δόγηδων, στη Βενετία. Η διαυγής και πολύχρωμη δουλειά του εξυμνεί τη πολυτέλεια της Γαληνότατης, μέσα από ‘να μεγαλοπρεπές και φωτεινό ιδίωμα.

Τα εμφανέστερα γνωρίσματα της τέχνης του, όσον αφορά στη προσέγγιση των κοσμικών αλλά και θρησκευτικών θεμάτων, είναι η επιτυχής παρουσίαση του πλούτου της αριστοκρατίας κι η δεξιότητα στη προοπτική και στο χρώμα. Δυστυχώς, ακριβώς λόγω της υπερβολικής ελευθεριότητας στη προσέγγιση των θρησκευτικών θεμάτων, δικάστηκε από την Ιερά Εξέταση. Αργότερα, ανέπτυξε πιο προσωπικό και στοχαστικό ύφος. Το προσάρμοσε στο κλίμα της Αντιμεταρρύθμισης και τ’ ακολούθησε πιστά στα τελευταία χρόνια της σταδιοδρομίας του.

Γεννήθηκε το 1528 γιος κάποιου Gabriele, λιθοξόου (spezapreda, δηλαδή «λιθοθραύστης» στη τοπική διάλεκτο), πιθανότατα πήρε το επώνυμο Caliari το 1556 (το έτος που υπέγραψε έτσι σ’ επιστολή 1η φορά). αυτό ανήκε στη μητέρα του Caterina, παράνομη κόρη του ευγενούς Antonio Caliari. Η οικογένεια του πατέρα του ήταν καταγωγής Κόμο κι ο παππούς του Pietro Gabriele ήρθε από το Bissone στη λίμνη Λουγκάνο, όπου άσκησε το επάγγελμα του γλύπτη. Το 1502 ο Πιέτρο Γκαμπριέλε κατέθεσε 1η φορά μαρτυρία στη Βερόνα στη περιοχή του Σαν Πάολο, με τη σύζυγό του Λίσια και τον γιο του, μελλοντικό πατέρα του ζωγράφου.

Η εκπαίδευσή του, σύμφωνα με όσα έχει παραδώσει ο Raffaello Borghini, πραγματοποιήθηκε στη γενέτειρά του Βερόνα, αλλά οι νεανικές εμπειρίες που είχε 1α στη περιοχή του Τρεβίζο και στη συνέχεια στη Μάντοβα, στην αυλή Gonzaga, ήταν επίσης μεγάλης σημασίας, λόγω των επιρροών στη τέχνη και τη καρριέρα του. Αργότερα μετακόμισε στη Βενετία, όπου έγινε γνωστός ως “Il Veronese” κι όπου από το 1555 διέμεινε σχεδόν μόνιμα μέχρι το θάνατό του, πετυχαίνοντας αμέσως σημαντική επιτυχία.

Στα 13 του μαθητεύει στο ατελιέ του Πιέτρο Μπαντίλε. Το 1548 φιλοτεχνεί το έργο για την Αγία Τράπεζα, στο παρεκκλήσι Μπελιλάκουα Λατσίζε, στο ναό Σαν Φέρμιο. 3 χρόνια μετά συνεργάζεται με τον Τζιρόλαμο Τζελότι, για τη τοιχογράφηση της έπαυλης Σοράντσα, στο Τρεβίλε του Τρεβιντάμα. Την επόμενη χρονιά μεταβαίνει στη Μάντοβα, για να μπει στην υπηρεσία του Καρδινάλιου Έρκολε Γκονζάγκα και τον αμέσως επόμενο χρόνο, αρχίζει να δουλεύει στο Ανάκτορο των Δόγηδων, στη Βενετία, στις 3 αίθουσες του Συμβουλίου των Δέκα. Το 1555 εγκαθίσταται στη Βενετία, υπογράφει συμβόλαιο για τον κύκλο έργων “Η Ιστορία Της Εσθήρ”, στο ναό του Αγίου Σεβαστιανού. Το επόμενο έτος συμμετέχει στη διακόσμηση της Μαρκιανής Βιβλιοθήκης στη Βενετία. Το 1561 φιλοτεχνεί τις τοιχογραφίες στην έπαυλη Μπαρμπάρο, στο Μάζερ.

Στις 17 Απριλίου 1566 παντρεύεται, στη Βερόνα, την 24άχρονη Έλενα Μπαντίλε, κόρη του πρώτου δασκάλου του, που απέκτησε 4 γιους, μεταξύ των οποίων τον Κάρλο και τον Γκαμπριέλε. Με τον αδελφό του Paolo, Benedetto, οι γιοι του ήταν οι κύριοι συνεργάτες του και, μετά το θάνατό του, συνέχισαν με μέτρια επιτυχία τη δραστηριότητα του εργαστηρίου, τώρα μεταξύ των μεγαλύτερων στη Βενετία, μερικές φορές υπογράφοντας συλλογικά τα έργα τους με τη διατύπωση Heredes Pauli Caliari Veronensis. Η σχέση μεταξύ του Paolo και του μέντορά του Badile ήταν πολύ στενή και πολύ γόνιμη για τη καρριέρα του νεαρού ζωγράφου. Ήτο χάρη σ’ αυτόν που εισήχθη στους πνευματικούς κύκλους της πόλης που έλκονται γύρω από τον μεταρρυθμιστή επίσκοπο Gian Matteo Giberti. Σε αυτούς τους κύκλους γνώρισε τις ευγενείς οικογένειες Pellegrini, Dalla Torre και Canossa, που μετά γίνανε προστάτες του. Το 1572 δικάζεται από το Ιεροδικείο της Ιεράς Εξέτασης, για τον πίνακα “Μυστικός Δείπνος”, στη μονή των Αγίων Ιωάννη & Παύλου. Γλυτώνει, αποδεχόμενος να κάμει διορθώσεις στο πίνακα, μα τελικά το μόνο που κάνει είναι ν’ αλλάξει την ονομασία σε “Δείπνο Στο Σπίτι Του Λευί” (στο Στέκι, φιλοξενείται με το πρώτο τίτλο).

Το 1575 αναλαμβάνει να φιλοτεχνήσει μερικά έργα για την οροφή της Αίθουσας του Κολλεγίου, στο Ανάκτορο των Δόγηδων. 2 χρόνια μετά φιλοτεχνεί τα έργα για την Αίθουσα της Ψηφοφορίας και του Μεγάλου Συμβουλίου, στο ίδιο Ανάκτορο. Το 1587 κάμει το τελευταίο του έργο “Ο Άγιος Πανταλέων Θεραπεύει Ένα Παιδί”.