Το Κύμα έξω από τη Καναγκάουα
Βιογραφικό
O Κατσούσικα Χοκουσάι ( 葛飾北斎 , 31 Οκτώβρη ή Νοέμβρη, ή Μάρτη κατ' άλλους 1760 / 10 Μάη 1849) ήταν Ιάπωνας καλλιτέχνης, χαράκτης και σκιτσογράφος της Περιόδου Έντο. Στην εποχή του ήταν ο κορυφαίος Ιάπωνας καλλιτέχνης στη Κινέζικη ζωγραφική Ουκίγιο-ε.
Γεννημένος στο Έντο (σημερινό Τόκυο), στη γειτονιά Χοντζά, κοντά στον ποταμό Σουμίντα και στην ύπαιθρο, γειτονιά όπου ο ζωγράφος ήτανε πολύ στενά συνδεδεμένος. Υπέγραψε ακόμη και σχέδιά του, "ο χωρικός από τη Κατσούσικα", με τη Κατσούσικα να είναι η επαρχιακή περιοχή όπου βρίσκεται η γειτονιά Χοντζά.
Σύμφωνα με τη διαθήκη που άφησε η εγγονή του, Shiraï Tati, ήταν ο 3ος γιος του Kawamura Itiroyemon, ο οποίος, με το όνομα Bunsei, θα ήτανε καλλιτέχνης του νέου επαγγέλματος. Κοντά στην ηλικία των 4 ετών, ο Hokusai, του οποίου το πρώτο όνομα ήταν Tokitaro, υιοθετήθηκε από τον Nakajima Isse, σχεδιαστή καθρεφτών για τη βασιλική οικογένεια Tokugawa.
Ο Χοκουσάι, ενώ ήταν ακόμα παιδί, έγινε βοηθός ενός μεγάλου βιβλιοπώλη στο Έντο, όπου ενώ σκεφτόταν εικονογραφήσεις βιβλίων, εκτελούσε τα καθήκοντά του ως βοηθού, τόσο νωχελικά και περιφρονητικά που απολύθηκε. Η περιήγησή του όμως στα εικονογραφημένα βιβλία κι η ζωή σ' εικόνες για πολύ καιρό, ανέπτυξαν το γούστο και το πάθος του νεαρού για το σχέδιο. Γύρω στα 1773-74, εργάστηκε σαν χαράκτης και το 1775, με το όνομα Tetsuro, χάραξε τις 6 τελευταίες σελίδες ενός μυθιστορήματος του Santchô. Έτσι, λοιπόν, χαράκτης και συνέχισε μέχρι τα 18 του.
Είναι ιδιαίτερα γνωστός για τη σειρά ξυλογραφιών σε στιλ ουκίγιο-ε 36 απόψεις του Όρους Φούτζι (36 Views of Mount Fuji, 1831), που περιλαμβάνει την ιδιαίτερα δημοφιλή στο Δυτικό κόσμο, διεθνώς αναγνωρισμένη του σύνθεση Το Κύμα έξω από τη Καναγκάουα. Ο Χοκουσάι δημιούργησε τη σειρά αυτή λόγω της άνθισης των ταξιδιών στην Ιαπωνία και της προσωπικής εμμονής για το Όρος Φούτζι. Τα έργα του Το μεγάλο Κύμα (The Great Wave) και το Φούτζι με καθαρό καιρό (Fuji in Clear Weather), του εξασφαλίσανε παγκόσμια φήμη πέρα από τα σύνορα της Ιαπωνίας. Αν και το έργο του πριν τη σειρά αυτή ήτανε πραγματικά σημαντικό, ήταν η σειρά αυτή που επηρέασε βαθιά τη παγκόσμια τέχνη.
Μέχρι το έτος 1795 περίπου δημιούργησε πορτραίτα ωραίων κοριτσιών (Μπιτζίν-γκα), τα οποία ήταν επηρεασμένα από το στυλ των μεγάλων τεχνίτων του είδους Κιγιονάγκα κι Ουταμάρο, καθώς επίσης και διακοσμήσεις ποιητικών εκδόσεων και μικρές ευχετήριες κάρτες (σουριμόνο). Από το έτος 1798 ασχολήθηκε με ξυλογραφίες σε απομίμηση ευρωπαϊκών χαλκογραφιών. Από το 1800 περίπου, αυτά τα σχέδια τοπίων και παραστάσεων απέκτησαν το ιδιότυπο στυλ του καλλιτέχνη. Ήταν ένας από τους πιο πολύπλευρους καλλιτέχνες του στιλ ουκίγιο-ε (εικόνες του επιπλέοντος κόσμου) με ιδιοφυή έλεγχο της σύνθεσης και της τεχνικής. Μετά το 1820 δημιούργησε τα πλέον ώριμα έργα του, ανάμεσά τους περισσότερα από 30.000 σχέδια και διακοσμήσεις σε πάνω από 500 βιβλία, καθώς επίσης πλήθος από σειρές ξυλοτυπιών με τοπία, πουλιά, άνθη κλπ.
Ο Χοκουσάι, του οποίου το παιδικό όνομα ήταν Τoκιταρό (Tokitarō), γεννήθηκε στο Έντο (σημερινό Τόκυο) την 23η μέρα του 9ου μήνα του 10ου έτους της Περιόδου Χορέκι (Hōreki, Oκτώβρης-Nοέμβρης 1760) από οικογένεια καλλιτεχνών. Στα 14 (1779) ως 18 μαθήτευσε κι εργάστηκε στο εργαστήριο του ξυλογράφου Σουνς, του οποίου τη τεχνική αρχικά μιμήθηκε στα έργα του, ξυλογραφίες και διακόσμηση βιβλίων. Στη συνέχεια μαθήτευσε στο στούντιο του Κατσουκάουα Σουνσό (Katsukawa Shunshō), ενός καλλιτέχνη ουκίγιο-ε (ukikyo-e) κι ιδρυτή της Σχολής Κατσουκάουα.
’λλαζε τ' όνομά του συχνά, ανάλογα με τη καλλιτεχνική του ενασχόληση. Τα διάφορα ονόματά του είναι χρήσιμα στο να διαιρέσουμε τη ζωή του σε καλλιτεχνικές περιόδους. Μαθήτευσε 19 χρόνια στη σχολή του Κατσουκάουα. Φήμες ισχυρίζονται ότι αποβλήθηκε από τη σχολή λόγω παράλληλων σπουδών στην αντίπαλη Σχολή Κανό (Kanō). Το 1795, αλλάζει το καλλιτεχνικό του όνομα σε Σουνρό (Shunrō). Η περίοδος αυτή κατά τον ίδιο ήταν εμπνευσμένη: "Αυτό που αποτέλεσε το κίνητρο για την καλλιτεχνική μου εξέλιξη ήταν η ντροπή που ένιωθα στα χέρια του Σουνκό (Shunkō)". Ο Σουνκό ήταν ο διευθυντής της σχολής. Το έργο του Πυροτεχνήματα στη γέφυρα Ριογκόκου (1790) προέρχεται από τη περίοδο αυτή.
Η επόμενη περίοδός του ήταν με τη σχολή Ταουράουα (Tawaraya) και την υιοθέτηση του ονόματος Ταουράιγια Σόρι. Τη περίοδο αυτή ζωγράφισε πολλούς πίνακες για ευχετήριες κάρτες σουριμόνο (surimono), και διακοσμήσεις κουόκα-έχον (kyōka ehon). Το 1798, δάνεισε τ' όνομά του σ' ένα μαθητή και ξεκίνησε την ανεξάρτητη καλλιτεχνική του καρριέρα υιοθετώντας τ' όνομα Χοκουσάι Τομίσα (Hokusai Tomisa). Τ' όνομα αυτό κράτησε μέχρι το 1811 οπότε, σε ηλικία 51 ετών, το άλλαξε σε Τάιτο (Taito). Τη περίδο αυτή δημιούργησε έργα σε στυλ Χοκουσάι Manga, Έχον και βιβλία τέχνης.
Το 1820 άλλαξε το όνομά του σε Ιίτσου (Iitsu) αρχίζοντας μία περίοδο που του έδωσε μεγάλη φήμη στην Ιαπωνία,αν και παγκόσμια η φήμη του εξαπλώθηκε μόνο μετά το θάνατό του. Ήτα την περίοδο αυτή που δημιούργησε την ευρέως γνωστή σειρά συνθέσεων του 36 απόψεις του όρους Φούτζι. Επίσης παρήγαγε τις σειρές ξυλογραφιών Μια περιήγηση στους καταρράκτες της επαρχίας και Ασυνήθιστες απόψεις των γεφυριών της επαρχίας. Την επόμενη περίοδο που ξεκινά το 1834, ο Χοκουσάι υιοθέτησε το όνομα Gakyō Rōjin Manji (γέρος άντρας που τρελαίνεται για τέχνη). Τη περίοδο αυτή δημιούργησε τη σειρά Εκατό απόψεις του όρους Φούτζι κι άλλες σημαντικές παραστάσεις τοπίων.
========================
