Kokoschka Oskar, (1886-1980) Expressionism
Ο Όσκαρ Κοκόσκα ήταν Αυστριακός καλλιτέχνης, ποιητής και θεατρικός συγγραφέας, γνωστός για τα εξπρεσιονιστικά του τοπία και πορτρέτα. Σπουδαία μορφή και πρωτοπόρος του Εξπρεσσιονισμού, του 20ου αιώνα, μα είχε πολυτάραχη σταδιοδρομία. Πριν τον Α' Παγκ. Πόλ. τα έργα του ενοχλούσανε τους συμπατριώτες του, αλλά τονε κάνανε διάσημο στη Γερμανία. Τη ζωή και το έργο του σημαδέψανε, συγκλονιστικά γεγονότα, 2 Παγκόσμιοι Πόλεμοι, αυτοεξορισμοί, διώξεις κι αρνητικές κριτικές.
Η καριέρα του σημαδεύτηκε από τα πορτρέτα βιεννέζικων διασημοτήτων τα οποία ζωγράφισε μ' ένα νευρώδες και ζωηρό στυλ. Υπηρέτησε στον αυστριακό στρατό κατά την διάρκεια του Α΄ Παγκ. Πολ., στον οποίο και τραυματίστηκε σοβαρά. Παρά το γεγονός ότι την περίοδο της νοσηλείας του οι γιατροί διέγνωσαν σοβαρή διανοητική αστάθεια, συνέχισε τη καριέρα του ως καλλιτέχνης, ταξιδεύοντας σε ολόκληρη την Ευρώπη και ζωγραφίζοντας τοπία.
Εξακολούθησε να ζωγραφίζει πορτραίτα, πολιτικές αλληγορίες και τα τελευταία χρόνια, σκηνές με θέμα την Ιστορία και τους μύθους της αρχαιότητας, πάντα μ' ένα προσωπικό στυλ.
Γεννήθηκε τη 1η Μάρτη, στο Πέχλαρν της Αυστρίας από τον Γκούσταφ Κοκόσκα, χρυσοχόο από τη Πράγα κι τη Ρομάνα Λόϊντλ, που καταγόταν από τη Στυρία της Αυστρίας. Σε ηλικία 6 ετών εγκαθίστανται στη Βιέννη και 2 χρόνια μετά, αρχίζει να φοιτά στη Σχολή Εφαρμοσμένων Τεχνών.
Το σπίτι που γεννήθηκε στο Πέχλαρν, όπως είναι στις μέρες μας
Το 1908 εκθέτει στην 1η Kunstschau μαζί με τον Κλιμτ και κυκλοφορεί επίσης το πρώτο του βιβλίο: "Οι Νεαροί Ονειροπόλοι"! Την επόμενη χρονιά, εκθέτει στη 2η Kunstschau κι εγκαταλείπει τη Σχολή. Μέντοράς του γίνεται ο 'Αντολφ Λόος. Το 1910 εργάζεται στην Ελβετία, μα στις αρχές του επόμενου χρόνου, εγκαθίσταται στο Βερολίνο κι εργάζεται στο περιοδικό Der Stern. Στο Χάγκεν της Γερμανίας, διοργανώνεται η πρώτη προσωπική του έκθεση!
Το 1912 Ο Κοκόσκα είχε έναν παθιασμένο και θυελλώδη δεσμό με την ’λμα Μάλερ, λίγο μετά από τον θάνατο της πρωτότοκης κόρης της και τον δεσμό της με τον Βάλτερ Γκρόπιους. Ύστερα από κάποια χρόνια σχέσης, η ’λμα τον απέρριψε, λόγω του ότι το υπερβολικό του πάθος της προξενούσε φόβο. Εκείνος συνέχισε να την αγαπά σε όλη του την ζωή. Ένα από τα πιο διάσημα έργα του Η Νύμφη Του Ανέμου ή αλλιώς Θύελλα, είναι αφιερωμένο στην ’λμα. Διδάσκει στη Σχολή Εφαρμοσμένων Τεχνών. Λίγο μετά το ξέσπασμα του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, κατατάσσεται στο Αυστριακό Ιππικό και τραυματίζεται σοβαρά. Τον επόμενο χρόνο αποστρατεύεται κι επιστρέφει στο Βερολίνο και μετά στη Δρέσδη, όπου μένει μέχρι το 1923. Το 1919 εν τω μεταξύ, διδάσκει στην Ακαδημία Τεχνών Δρέσδης.
Το 1934, αφού πρώτα είχε περάσει 3 χρόνια στη Βιέννη, εγκαθίσταται στη Πράγα, αυτοεξόριστος λόγω Χίτλερ, όπου γνωρίζει την Όλντα Πάβλοφσκα. Η τέχνη του θεωρήθηκε από τους Ναζί ως εκφυλισμένη. Οι Ναζί χρησιμοποιούσαν τον χαρακτηρισμό αυτό για πολλά έργα του Μοντερνισμού θεωρώντας τα μη γερμανικά ή και εβραιοκομμουνιστικά. Για τον λόγο αυτό οι καλλιτέχνες που δημιουργούσαν τέτοια έργα υφίσταντο διώξεις. Έχοντας χαρακτηριστεί ως "επικίνδυνος" καλλιτέχνης, διέφυγε από την Αυστρία στηνΠράγα το 1934. Εκεί ίδρυσε τον Σύλλογο Όσκαρ Κοκόσκα μαζί με άλλους εκπατρισμένους καλλιτέχνες. Στα 1938, όταν οι Τσέχοι άρχισαν να μετακινούνται λόγω της παράδοσης της Σουδητίας στη Γερμανία και της επικείμενης εισβολής της Βέρμαχτ, ο Κοκόσκα απέδρασε από τη Τσεχία στο Ηνωμένο Βασίλειο, και παρέμεινε εκεί καθ' όλη τη διάρκεια του Β' Παγκ. Πολ.. Πήρε την αγγλική υπηκοότητα από το 1946, μέχρι και το 1978 οπότε και ξαναπήρε την αυστριακή υπηκοότητα.
Το 1941 εν τω μεταξύ, παντρεύεται την Όλντα. 12 χρόνια μετά εγκαθίσταται στο Βιλνέβ της Ελβετίας.
Στις 22 Φλεβάρη 1980, πεθαίνει σ' ηλικία 94 ετών!
Ο Όσκαρ Κοκόσκα είχε πολλές κοινές καλλιτεχνικές τάσεις με τον σύγχρονό του Μαξ Μπέκμαν. Και οι δύο διατήρησαν την καλλιτεχνική τους ανεξαρτησία από τον Γερμανικό εξπρεσιονισμό. Η ανεξαρτησία τους αυτή, τους έκανε όμως αφ' ενός να μην ηγηθούν κανενός καλλιτεχνικού ρεύματος κι αφετέρου να μείνουν εκτός των μεγάλων καλλιτεχνικών κινημάτων του Μοντερνισμού. Και οι δυο ανέπτυξαν συγγραφική δράση, κι εξέφρασαν την ανάγκη τους να αναπτύξουν την τέχνη του "οράν". Ειδικά ο Κοκόσκα έδωσε έμφαση στην "βαθειά σύλληψη", ενώ τον Μπέκμαν απασχόλησε με την μυστική ενόραση του βασιλείου του αόρατου. Κι οι δυο υπήρξαν πρωτοπόροι καινοτόμων τεχνικών ελαιογραφίας, βασισμένων σε παλαιότερες καλλιτεχνικές παραδόσεις.
Γραμματόσημο με τη μορφή του Αντενάουερ, οταν τονε ζωγράφισε ο Κοκόσκα
Τα όψιμα χρόνια του "δηλητηριάστηκαν" από την περιθωριοποίησή του στην Ιστορία της Τέχνης. Δεν ήταν ο μόνος που θεωρούσε ότι του άξιζε η αναγνώριση ως ενός από τους πιο σημαντικούς καλλιτέχνες του 20ου αιώνα. Ένας αξιόλογος καλλιτέχνης της Σχολής του "οράν", υπήρξε ο Κόνραντ Τζούεστελ (1924 - 2001).
Το συγγραφικό έργο του είναι εξίσου παράξενο κι ενδιαφέρον με το εικαστικό του έργο. Τα απομνημονεύματά του που φέρνουν τον τίτλο Μια Θάλασσα Περιτριγυρισμένη Από Οράματα, είναι ένα άγριο ψυχεδελικό κείμενο, γραμμένο υπό την επήρεια παραισθησιογόνων ουσιών. Το σύντομο θεατρικό του έργο Δολοφόνος, Η Ελπίδα Των Γυναικών, μελοποιήθηκε 10 χρόνια μετά από τον Πάουλ Χίντεμιτ κι αποκαλείται συχνά ως το 1ο εξπρεσιονιστικό δράμα. Το έργο του Ορφέας & Ευρυδίκη (1918) αποτέλεσε το λιμπρέτο για την ομώνυμη Όπερα του Ένστ Κρένεκ, που αποτελεί το πρώτο δείγμα Προγραμματικής Μουσικής.
=====================
'Αποψη Της Δρέσδης
Σπουδή Σε Γυμνό Με Γυρισμένη Πλάτη
Το Πέπλο Της Βερόνικα, 1908
Βουνό
Πορτραίτο της Lotte Franzos
Εραστές Με Γάτα
Νύφη Του Ανέμου