Βιογραφικü
Ο ΣωτÞρης Σκßπης γεννÞθηκε στην ΑθÞνα το 1881 και πÝθανε στις 29 ΣεπτÝμβρη 1952 στο ΡονιÜκ της Γαλλßας, -υπÜρχει ακüμα ο τÜφος του. Ο πατÝρας του ΕυÜγγελος Þταν αξιωματικüς του στρατοý. Τα παιδικÜ του χρüνια ως τα 14 του τα Ýζησε στη ΛÜρισα, üπου σþζεται η βαθμολογßα του στο ΓυμνÜσιο üπου φοßτησε. Το 1897 γýρισε στην ΑθÞνα για τις σπουδÝς του. Φοßτησε στη ΔραματικÞ ΣχολÞ του Βασιλικοý ΘεÜτρου και συνεργÜστηκε με τη ΝÝα ΣκηνÞ του Κωνσταντßνου ΧρηστομÜνου. Σποýδασε επßσης ΑισθητικÞ & Λογοτεχνßα στο Παρßσι. ΜεγÜλο διÜστημα της ζωÞς του το πÝρασε στη Γαλλßα. Φßλοι του εκεß Þταν ο Φρειδερßκος ΜιστρÜλ κι ο Ζαν ΜορεÜς. Απ' το γÜμο του με τη Σαρλüτ ΛεκλÝρ απÝκτησε το 1917 μßα κüρη, τη Μαργαρßτα Σκßπη-ΠαννÝκ. Το 1922 τιμÞθηκε με το Εθνικü Αριστεßο ΓραμμÜτων. Το 1924 διορßστηκε διευθυντÞς της ΑνωτÜτης ΣχολÞς Καλþν Τεχνþν και το 1929 γραμματÝας της.
Το 1914 παρουσßασε το θεατρικü Ýργο Ξεφαντþματα. ΑλλÜ Ýνας ποιητÞς με ψυχολογικÜ προβλÞματα ονüματι Ηλßας ΚουλουβÜτος θεþρησε üτι το Ýργο Þτανε προσβλητικü στο πρüσωπü του και στις 4 Ιουνßου 1914, τονε πυροβüλησε Ýξω απ' τα γραφεßα της εφημερßδας Σκριπ, üπου εργαζüτανε τüτε και μεταφÝρθηκε στο Αρεταßειο σοβαρÜ τραυματισμÝνος. Παλαιüτερα, ο ΚουλουβÜτος εßχε γρÜψει Ýργο με τßτλο ΞεφÜντωμα και θεþρησε πως ο Σκßπης με τα Ξεφαντþματα εßχε στüχο να τονε γελοιοποιÞσει. Η δßκη του ΚουλουβÜτου στο Κακουργιοδικεßο Þταν απü τις σημαντικüτερες φιλολογικοý χαρακτÞρα. ¸γινε ΦλεβÜρη του 1915 κι ο δρÜστης αθωþθηκε λüγω ακαταλüγιστου.
Στον Ελληνοúταλικü πüλεμο του 1940 ο Σκßπης μαζß με Üλλους ¸λληνες λογßους προσυπÝγραψε την ¸κκληση των ΕλλÞνων ΔιανοουμÝνων προς τους Διανοοýμενους ολüκληρου του Κüσμου που αφενüς μεν καυτηριÜζονταν η κακüβουλη ιταλικÞ επßθεση, αφετÝρου διÝγειρε τη παγκüσμια κοινÞ γνþμη σ' επανÜσταση συνειδÞσεων για κοινü νÝο πνευματικü Μαραθþνα. Στην κηδεßα του ΠαλαμÜ, τη ΚυριακÞ 28 ΦλεβÜρη 1943, Þταν ο 2ος μετÜ τον Σικελιανü που απÜγγειλε ποßημα. Το 1946 εκλÝχθηκε μÝλος της Ακαδημßας Αθηνþν. Η εκλογÞ αυτÞ προκÜλεσε ποικßλλα σχüλια, δεδομÝνου üτι αντßπαλοß του Þταν ο ΚαζαντζÜκης κι ο Σικελιανüς. ΣυνεργÜστηκε με πολλÝς εφημερßδες και περιοδικÜ σε θÝματα λογοτεχνικÜ. Την περßοδο 1904-6 εξÝδιδε μαζß με τον Αρßστο ΚαμπÜνη το φιλολογικü περιοδικü Ακρßτας. Η Γαλλßα τονε τßμησε με το παρÜσημο της Λεγεþνας της ΤιμÞς και με το Βραβεßο της ΓαλλικÞς Ακαδημßας για την Ανθολογßα του, γραμμÝνη στα γαλλικÜ. ΑνÞκε στη ΝÝα ΑθηναúκÞ ΣχολÞ. Η ποßησÞ του Þτανε λυρικÞ üσο και δραματικÞ.
ΠοιητÞς, θεατρικüς συγγραφÝας, μεταφραστÞς, ακαδημαúκüς κι εκδüτης. Ο ΣωτÞρης Σκßπης γεννÞθηκε το 1881 στη ΠλÜκα της ΑθÞνας. Τα παιδικÜ του χρüνια τα Ýζησε στη ΛÜρισα, üπου υπηρετοýσε ο πατÝρας του, ΕυÜγγελος Σκßπης, σαν στρατιωτικüς. Το 1897 εγκαταστÜθηκε στην ΑθÞνα και 3 Ýτη μετÜ εξÝδωσε τη 1η του ποιητικÞ συλλογÞ με τßτλο Τραγοýδια της ορφανÞς. 20 μüλις ετþν γßνεται γνωστüς στους φιλολογικοýς κýκλους για την ευφυÀα του. ΜετÜ τις εγκýκλιες σπουδÝς του ταξßδεψε σε διÜφορες χþρες (Αßγυπτο, Κωνσταντινοýπολη, Ρωσßα) ενþ στο Παρßσι, üπου σποýδασε παρακολοýθησε μαθÞματα αισθητικÞς & λογοτεχνßας κι Ýγινε φßλος με τους: Jean Moreas, Paul Fort και τον Fr. Mistral.
¸ζησε για μεγÜλα διαστÞματα στο Παρßσι, üπου λÝγεται üτι στÞριζε οικονομικÜ τον εκδοτικü οßκο Ο Αγþν. Στη Προβηγκßα γνωρßζει και νυμφεýεται μια πλοýσια φιλüτεχνη Γαλλßδα κι απü τüτε ζει ανÜμεσα ΕλλÜδα και Προβηγκßα. ΕπιστρÝφοντας στην ΕλλÜδα συνεργÜστηκε με τον Αρßστο ΚαμπÜνη για την Ýκδοση του λογοτεχνικοý περιοδικοý Ακρßτας (1904-6). ΚατÜ διαστÞματα συνεργÜστηκε με τις εφημερßδες ΒραδυνÞ, Εστßα, Σκριπ, κ.Ü. ΜετÜ τη μικρασιατικÞ καταστροφÞ 1922 Üντλησε τα θÝματÜ του απü την ιστορικÞ επικαιρüτητα, με αποκορýφωμα τις συλλογÝς που γρÜφτηκαν στη διÜρκεια της ΚατοχÞς. ΜÜλιστα, τα ποιÞματα της συλλογÞς Μες απü τα τεßχη κυκλοφüρησαν 1η φορÜ σε χειρüγραφη μορφÞ ανÜμεσα στις ομÜδες της Αντßστασης. ΜετÝφρασε Ησßοδο, Moreas, Keats, Omar Khayyam κι Ýδωσε πλÞθος διαλÝξεις σε ΑθÞνα, ΑμερικÞ και Παρßσι.
Στα θεατρικÜ του Ýργα συγκαταλÝγονται τα Χριστüς ΑνÝστη, Οι ΠÝρσες της Δýσεως, η τραγωδßα ΚυρÜ Φροσýνη, η φÜρσα Ο μπÝμπης θÝλει παντρειÜ καθþς και τα ονειροδρÜματα Η νýχτα της πρωτομαγιÜς, ΑγιÜ ΒαρβÜρα, Ο γýρος των Ωρþν κι Οι τσιγγανüθεοι. Το 1914 γρÜφει την επιθεþρηση Ξεφαντþματα για τον θßασο του θεÜτρου ΑλÜμπρα, που στÜθηκε αιτßα ενüς σοβαροý τραυματισμοý του απü τον Ηλßα ΚουλουβÜτο, που θεþρησε πως μ' αυτü το Ýργο θÝλησε να τον γελοιοποιÞσει. Η δßκη του ΚουλουβÜτου, ο οποßος πυροβüλησε τον Σκßπη τραυματßζοντας τον βαριÜ, στÜθηκε μια απü τις πιο σημαντικÝς φιλολογικÝς δßκες που Ýγιναν ποτÝ στην ΕλλÜδα.
Ο Σκßπης το 1922 τιμÞθηκε με το Εθνικü Αριστεßο ΓραμμÜτων και Τεχνþν. Το 1928 ταξßδεψε στις ΗΠΑ, üπου Ýδωσε διαλÝξεις και το 1929 διορßστηκε γραμματÝας της ΣχολÞς Καλþν Τεχνþν στην ΕλλÜδα. Για Ýνα διÜστημα υπÞρξε διευθυντÞς της ΕθνικÞς ΒιβλιοθÞκης και το 1946 αναγορεýτηκε μÝλος της Ακαδημßας Αθηνþν. Το σπßτι του στην ΑθÞνα Ýγινε πüλος Ýλξης για τους λογοτÝχνες και τους διανοοýμενους της εποχÞς που αποτÝλεσαν τον κýκλο της ΦιλολογικÞς ΣυντροφιÜς της ΚαλλιθÝας κι ο δρüμος πÞρε το üνομÜ του.
¸λληνας δημοτικιστÞς ποιητÞς, πεζογρÜφος, δραματουργüς, μεταφραστÞς, δημοσιογρÜφος κι ακαδημαúκüς. Νυμφεýτηκε τη Σαρλüτ ΛεκλÝρ (Charlotte Leclair) στο Rognac της Προβηγκßας και το 1917 απÝκτησε μßα κüρη, τη Μαργαρßτα Σκßπη μετÝπειτα σýζυγο ΠαννÝκ, με τον οποßο παντρεýτηκε το 1946 κι απÝκτησαν 4 παιδιÜ. O γιος της ΠασκÜλ ΠαννÝκ, εγγονüς του ποιητÞ, απÝκτησε σπßτι στη Σκüπελο την οποßα επισκÝπτεται μαζß με την κüρη του Λιζüν ΠενÝκ. Ο Γεþργιος Σκßπης, ο παπποýς του ΣωτÞρη Σκßπη απü την πλευρÜ του πατÝρα του, κατÜγονταν απü το Αργυρüκαστρο της Βορεßου Ηπεßρου. ¸λαβε μÝρος στην ΕπανÜσταση του 1821 και πÞρε μÝρος στις μÜχες στο Μεσολüγγι. ¼ταν αποφασßστηκε η Ýξοδος πυροβüλησε τις δýο κüρες του, για να μη πÝσουνε στα χÝρια των Τοýρκων, ενþ εßχε απομακρýνει στα ΕπτÜνησα τη σýζυγο και τον γιο του. Οι Τοýρκοι βρÞκαν τις κοπÝλες αιμüφυρτες, τις πÞραν μαζß τους κι αργüτερα τις πÜντρεψαν με μπÝηδες στην περιοχÞ της Θεσσαλßας. ΠατÝρας του ποιητÞ Þταν ο αξιωματικüς του Στρατοý ΕυÜγγελος Σκßπης, που γεννÞθηκε στο Αγρßνιο, ενþ η μητÝρα του ποιητÞ κατÜγονταν απü την ΙθÜκη. Ο ΕυÜγγελος Σκßπης, αναζητþντας τις αδελφÝς του εγκαταστÜθηκε στη ΛÜρισα, üπου ο ΣωτÞρης Σκßπης και τα αδÝλφια του, ο Γεþργιος κι ο Σπυρßδων καθþς κι η μονÜκριβη αδελφÞ τους, Ýζησαν στο σπßτι της ΝοúλÝ, μιας απü τις αδελφÝς του πατÝρα τους.
Ο ΣωτÞρης παρακολοýθησε μαθÞματα ΜÝσης εκπαιδεýσεως στη ΛÜρισα, üπου σþζεται η βαθμολογßα του στο εκεß ΓυμνÜσιο και το 1895 εγκαταστÜθηκε στην ΑθÞνα, üπου συνÝχισε τις σπουδÝς του, ενþ με τη κÞρυξη του Ελληνοτουρκικοý πολÝμου του 1897 üλη η οικογÝνεια εγκατÝλειψε τη ΛÜρισα. Τον ΣεπτÝμβρη του 1901, üταν Ýκλεισε η ΔραματικÞ ΣχολÞ του Βασιλικοý ΘεÜτρου, ως ερασιτÝχνης ηθοποιüς ο Σκßπης ανÞκε στο Θεατρικü üμιλο της ΝÝας ΣκηνÞς του ΧρηστομÜνου, μαζß με τους ΜÞτσο ΜυρÜτ, Διονýση ΔεβÜρη, ¢γγελο Σικελιανü, τη ΚυβÝλη Αδριανοý και την ΕλÝνη ΠασαγιÜννη. Το ΓενÜρη του 1902 Ýπαιξε στο Ýργο του Τολστüú Το ΚρÜτος του Ζüφου μαζß με τους ΠασαγιÜννη, ΞανθÜκη, ΚυβÝλη, Ραυτüπουλο κι Üλλους. Το 1904 συνεργÜστηκε με τον Αρßστο ΚαμπÜνη για την Ýκδοση ως το 1906, του περιοδικοý Ακρßτας, απü üπου πρωτοπαρουσιÜστηκαν οι ΒÜρναλης και Σικελιανüς. Στις 20 Οκτþβρη 1919, με αφορμÞ απüφαση του δημÜρχου ΑθÞνας Ýγραφε στην εφημερßδα το Σκριπ:
"¢ξιος συγχαρητηρßων Ýγινε ο κ. ΔÞμαρχος, ο οποßος αποφÜσισε την ανÝγερσιν πολλþν περιπτÝρων εις τας ΑθÞνας, τα οποßα θα εκχωρÞσει εις τους τραυματßας του πολÝμου Þ εις τα μÝλη φονευθÝντων πολεμιστþν. Δεν φαντÜζεται κανεßς πüσα καλÜ θα προκýψουν αμÝσως αμÝσως εκ της ανεγÝρσεως των περιπτÝρων. Τα περßπτερα θα εßναι Ýνας στολισμüς της πüλεως, θα εξυπηρετηθοýν διÜ αυτþν και θα εýρουν πüρον ζωÞς πλεßστοι ανÜπηροι των δýο πολÝμων. Θα εξαπλωθÞ διÜ του μÝσου τοýτου το ελληνικüν Ýντυπον, εßτε εφημερßς, εßτε περιοδικüν, εßτε φυλλÜδιον, εßτε βιβλßον. Και θα γßνουν αιτßα üπως αι μεγÜλαι επαρχιακαß μας πüλεις κουνηθοýν λιγÜκι και μιμηθοýν λιγÜκι την πρωτεýουσαν".
ΕπισκÝφτηκε ακüμη στην εγγýς ΑνατολÞ, την Ευρþπη και το 1928 στις ΗΠΑ, üπου Ýδωσε διαλÝξεις. Το 1927 ο εκδοτικüς οßκος Αγþν που διατηροýσε στο Παρßσι, εξÝδωσε τον τüμο ΔιηγÞματα της πεζογρÜφου Ιουλßας ΠερσÜκη. ΔιετÝλεσε απü το 1920 μÝχρι το 1925 ΤμηματÜρχης της ΕθνικÞς ΒιβλιοθÞκης Αθηνþν και απü το 1929 μÝχρι το 1944 Γενικüς ΓραμματÝας της Ανþτατης ΣχολÞς των Καλþν Τεχνþν. Στη κατοχÞ εντÜχθηκε στο ΕΑΜ ΔιανοουμÝνων-Καλλιτεχνþν και τον Απρßλη του 1943 στην κηδεßα του εθνικιστÞ λογοτÝχνη ΚωστÞ ΠαλαμÜ, αποχαιρÝτησαν ποιητικÜ μαζß με τον εθνικιστÞ λογοτÝχνη ¢γγελο Σικελιανü, τον ¸λληνα εθνικü ποιητÞ, ενþ μετÜ την απελευθÝρωση, δημοσßευε κεßμενα στις εφημερßδες ΡιζοσπÜστης και Ρßζος της ΔευτÝρας, ενþ το 1952 εγκαταστÜθηκε στη Γαλλßα, που τη θεωροýσε 2η πατρßδα του. Στην ΕλλÜδα διατηροýσε σπßτι στη ΚαλλιθÝα, üπου συγκεντρþνονταν λογοτÝχνες και διανοοýμενοι που αποτελÝσανε τον κýκλο της ΦιλολογικÞς ΣυντροφιÜς της ΚαλλιθÝας. Το üνομÜ του περιλαμβÜνεται μεταξý των 244 σημαντικþν ιστορικþν προσωπικοτÞτων στον κατÜλογο των Μασüνων που δημοσιοποßησε στις 19 ΜÜρτη 2006 η ΜεγÜλη ΣτοÜ της ΕλλÜδος.
Ο Σκßπης, μαζß με τον Εφταλιþτη και το ΨυχÜρη, ανÞκει σε κεßνους που πÝρασαν το μεγαλýτερο μÝρος της ζωÞς τους στη Γαλλßα. Αν κι απü το 1906 ταξßδεψε σε διÜφορες χþρες, Αßγυπτο, Κωνσταντινοýπολη, Ρωσßα, καταστÜλαξε στη Προβηγκßα κι η ζωÞ του μοιρÜστηκε ανÜμεσα σε ΑθÞνα και ΜπαστιÜνα. ΥπÞρξε πολυγρÜφος και διακρßθηκε για την Ýντονη λατρεßα της εθνικÞς μας ιστορικÞς παρÜδοσης. ¸γραψε ποιÞματα, κριτικÜ δοκßμια, μελÝτες, μετÝφρασε Ησßοδο κι απü ξÝνους ΜορεÜς, Κιτς, ΟμÜρ ΚαγιÜμ. ΔιÝσωσε και περιÝγραψε Ýνα περιστατικü απü το οχυρü του Μπιζανßου, στη διÜρκεια των Βαλκανικþν πολÝμων, üπου… "Ενας τουρκαλβανüς φρουρüς προσÝγγισε φοβισμÝνος τον δικü μας φρουρü, με üχι εχθρικÝς διαθÝσεις. Δεν τον απειλοýσε, του ζητοýσε λßγο ψωμß γιατß üπως λÝει, 'εμεßς δεν τρþμε παρÜ καλαμπüκι. Επüθανα στη πεßνα ο μαýρος'. Με προφυλÜξεις αλλÜ και με τη συμφωνßα να μη τονε πειρÜξει ο δικüς μας φρουρüς, καταφÝρνει κι αποκτÜ μια ολüκληρη ελληνικÞ κουραμÜνα. Κατüπιν ο Τουρκαλβανüς αποχαιρετþν δια θερμÞς χειραψßας τον φιλüξενο ΚρÞτα, εθεþρησε καλüν να του υπενθυμßση την συμφωνßαν. Κοßταξε να μη μου τη σφυρßξης απü τη πλÜτη τþρα που θα φýγω… ¢ιντε στο καλü και μη σε μÝλλει. Αýριο στον πüλεμο τα ξαναλÝμε. Και πραγματικþς την Üλλην ημÝραν εις μßαν ορμητικÞν Ýφοδον του στρατοý μας, το ΚρητικÜκι εßχε καρφþσει με την ξιφολüγχην του κÜποιον, ο οποßος τον εκÜλει με το üνομÜ του και τον καθικÝτευε να τον λυπηθÞ. ¹το ο φιλοξενηθεßς τουρκαλβανüς. ΒλÝπεις τα αδελφÝ; Στο 'ταξα. Μα δεν θα ξεχÜσω πως εßμαστε φßλοι. Και σκýψας Ýκλεισε συγκεκινημÝνος τους οφθαλμοýς τοý εκπνεýσαντος εχθροý του".
ΕξÝδωσε συνολικÜ 26 ποιητικÝς συλλογÝς. ΜετÝφρασε ποιÞματα ΓÜλλων κι ¢γγλων ποιητþν και τα ΡουμπαγιÜτ του ΠÝρση ΟμÜρ ΚαγιÜμ. Επßσης Ýγραψε στα ΓαλλικÜ διÜφορα Ýργα κι ανθολογßες ελληνικþν ποιημÜτων. ΤÝλος ασχολÞθηκε με το θÝατρο, Ýγραψε επιθεωρÞσεις, δρÜματα και κωμωδßες, που παραστÜθηκαν στο ελληνικü θÝατρο. Η ποßησÞ του Þτανε λυρικÞ üσο και δραματικÞ. Μπορεß να καταταχθεß υφολογικÜ στο üριο της ΝÝας ΑθηναúκÞς ΣχολÞς. Με τον üρο αυτü (Þ τον üρο ΓενιÜ του 1880) αναφÝρονται οι ¸λληνες ποιητÝς που επιχεßρησαν να διαφοροποιηθοýν απü τον Ρομαντισμü της προηγοýμενης περιüδου. ΧαρακτηριστικÜ αυτÞς της ΣχολÞς Þταν χρÞση δημοτικÞς γλþσσας, η επιλογÞ θεμÜτων της καθημερινüτητας, η αποφυγÞ του Üσκοπου λυρικοý στüμφου και τα σýντομα στροφικÜ σχÞματα. ΜεγÜλο ρüλο στην εξÝλιξη αυτÞς της ΣχολÞς Ýπαιξε η ανÜπτυξη της Λαογραφßας που τους πρüσφερε νÝα θÝματα απü την ελληνικÞ παρÜδοση κι ιστορßα. Τα νεþτερα μÝλη της επηρεÜστηκαν κι απü το ρεýμα του Παρνασσισμοý και του Συμβολισμοý. Σημαντικοß εκπρüσωποι Þταν οι ΠαλαμÜς, Δροσßνης, ΚαμπÜς, ΣουρÞς, ΠÜλλης Εφταλιþτης, Χατζüπουλος, ΜαλακÜσης κ.Ü.
Σ' Ýνα φιλολογικü σωματεßο που 'ταν μαζεμÝνοι ο Μωραúτßνης, ο ΜαλακÜσης, ο Πορφýρας, ο Εφταλιþτης και ο Δροσßνης μπÞκε Üξαφνα ο Σκßπης, φωνÜζοντας:
-Πþς συγκεντρωθÞκατε χωρßς τον... ηγÝτη σας;
¼λοι φυσικÜ γÝλασαν. Μüνο ο Μωραúτßνης εστÜθηκε σοβαρüς και ρþτησε τον Σκßπη.
-Γιατß Ýχεις αλÜτι στα φρýδια σου;
-Αχ, Üστα Τßμο μου, του λÝει ο Σκßπης. ¼ταν ιδρþνω βγÜζω αλÜτι…
Κι ο Μωραúτßνης με το υπÝροχο χιοýμορ του.
-ΜωρÝ τß μου λες; Κι εγþ σε νüμιζα τüσον καιρü για ανÜλατο!
ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ:
Ο Σκßπης τιμÞθηκε με:
* ΠαρÜσημο της Instruction Public et des Beaunex Arts (Officier de l’ Instruction Public) 1919,
* Εθνικü Αριστεßο ΓραμμÜτων, 1923,
* ΠαρÜσημο της Λεγεþνας της ΤιμÞς (Legion d’ Honneur) 1927 απü το Γαλλικü κρÜτος
* Βραβεßο ΓαλλικÞς Ακαδημßας, γραμμÝνη ΓαλλικÜ Ανθολογßα (Anthologie), ποιÞματα μεταφρ. των Philéas Lebesgue & Andre Castaniou,
* Δßπλωμα της École Palatine Avignon-Institut d’ Etudes Méridionales (Diplome d’ Associé) το 1927,
* Στις 12 ΜÜρτη 1945 υπÝβαλε αßτηση για την Ýδρα της Λογοτεχνßας κι εκλÝχτηκε μÝλος της Ακαδημßας των Αθηνþν, το 1946, στην Ýδρα της Λογοτεχνßας που κατεßχε πριν ο ΠαλαμÜς. Η εκλογÞ αυτÞ προκÜλεσε ποικßλα σχüλια, δεδομÝνου üτι συνυποψÞφιοι του Þταν ο ΚαζαντζÜκης κι ο Σικελιανüς. Ο εναρκτÞριος λüγος του εßχε θÝμα ΚωστÞς ΠαλαμÜς.
¸ΡΓΑ:
ΠοιÞματα
Τραγοýδια της ορφανÞς (1900)
ΣερενÜτα των λουλουδιþν (1901)
Silentii Dissolutio (1903)
Η μεγÜλη αýρα (πρþτη σφραγßδα) [1908]
Juvenilia (1909)
Ανθολογßα (1922, επιλογÞ ποιημÜτων, πÞρε το βραβεßο της ΓαλλικÞς Ακαδημßας)
Λουλοýδια της μοναξιÜς (1927)
ΚÜλβεια μÝτρα (δεýτερη σφραγßδα) [1909]
Ο απÝθαντος (πÝμπτη σφραγßδα) [1909]
Τρüπαια στην τρικυμßα (Ýβδομη σφραγßδα Α´) [1910]
ΠαιÜνες (Βιβλßο πρþτο) [1941]
Απολλþνιον Üσμα (1919)
ΑιολικÞ Üρπα (1922, με πρüλογο του Ανατüλ Φρανς)
ΜÝσ’ απ’ τα τεßχη (το 1943 κυκλοφüρησε κρυφÜ σε χειρüγραφη Ýκδοση, κανονικÜ κυκλοφüρησε το 1945 με ξυλογραφßες του ζωγρÜφου Σπýρου Βασιλεßου)
Η ΕλλÜδα δεσμþτρια (1943)
Κασταλßα κρÞνη 1900-1950 (1950, επιλογÞ ποιημÜτων 2 τ.)
Λυρικü Ημερολüγιο (1948)
Μικροß περßπατοι (1919)
Προτοý ν’ αρÜξουμε 1910-1924 (1924)
Προσφυγικοß καûμοß (1924)
ΓαλÜζια μεσημÝρια (1927}
ΑνθεστÞρια (1928)
Κολχßδες (1931, Βραβεßο Ακαδημßας Αθηνþν)
ΛιμÜνια και σταθμοß (1938, επιλογÞ ποιημÜτων 2 τ.)
ΠεζÜ
ΙντερμÝδια (1941, διηγÞματα)
Δßχως φτερÜ (1918)
ΜελÝτες
Ο ελληνισμüς (1918)
ΚÜτω απ' το δÝντρο της ζωÞς. Στοχασμοß κι αφορισμοß (1936)
Οι μικρÝς ΕλλÜδες (1918)
Επßλογοι (1922, 1ος τüμος)
Προβηγκßα (1940)
ΠοιητικÜ θÝματα (1940)
Διονýσιος Σολωμüς (1943)
Ο Ελληνικüς πολιτισμüς, ομιλßα του Ακαδημαúκοý κ. Σ. Σκßπη εις την Ακαδημßαν Αθηνþν την 19η ΜÜρτη 1947
ΘεατρικÜ
ΑγιÜ ΒαρβÜρα (1909)
Οι τσιγγανüθεοι (1910)
Ξεφαντþματα (1914)
Ο γýρος των ωρþν, ονειρüδραμα σε πÝντε μÝρη και πρüλογο (1911)
Ο γýρος των ωρþν, κωμωδßα (Ýνα μÝρος) [1905]
Η νýχτα της πρωτομαγιÜς (1909)
ΘÝατρο και πρüζα (1910)
Χριστüς ανÝστη (1923)
Οι ΠÝρσες της Δýσεως (1928)
ΚυρÜ Φροσýνη (1929)
Ο μπÝμπης θÝλει παντρειÜ (1934)
ΠρομηθÝας (1948)
ΜεταφρÜσεις
Ησιüδου ¸ργα & ΗμÝραι
ΟμÜρ ΚαγιÜμ Τα ρουμπαγιÜτ (1923)
Ζαν ΜορεÜς ΣτροφÝς (1915)
Κητς Ο Ενδημßων (1923).
=============================
ΑθÞνα
Ω ΑθÞνα γλυκειÜ!..
Ω ΑθÞνα γλυκειÜ! Το χειμþνα σου
ονειρεýουμαι πÜλι, üταν πιÜνη
η βροχÞ ξαφνικÜ, κι απ’ τους δρüμους σου
οι διαβÜτες σκορπßζουν με βßα.
Σε μαρκßζα αποκÜτω κατÜκλειστου
μαγαζιοý θεναβρþ καταφýγιο,
κι þρες μüνος θα μεßνω,
το βρüχινο το θλιμμÝνο ν’ ακοýσω τραγοýδι…
Α βροχÞ ! Ποιþν φωνþν πολυαγÜπητων
την ηχþ τη σβησμÝνη μοý φÝρνεις;
Ποια ευτυχßα μακρυνÞ, που δε βÜσταξε;
Ποιüν καημü, που ποτÝ δεν πεθαßνει;
…Μια φορÜ απ’ το παρÜθυρο σ’ Üκουγα
του σπιτιοý μου, ω βροχÞ της ΑθÞνας,
που του σφÜλησε ο ΧÜρος τη θýρα του
και το εσκÝβρωσε η Μοßρα για πÜντα…
Μα Τι ΝοιÜζει
¼που πας κι üπου στρÝψεις τη μοßρα σου
δεν ξεφεýγεις! Οι μÝρες μας εßναι
υφασμÝνες με τÝτοια κλωστÞ,
τη χαρÜ νʼ ακολουθÜ πÜντα η λýπη.
Μα τι νοιÜζει! Τη λýρα τα δÜχτυλα
ας μην παýουν νʼ αγγßζουν. Κι ας Ýρθουν
τα τραγοýδια θλιμμÝνα Þ χαροýμενα,
για μας üλα καλüδεχτα θα ʽναι.
Εßνʼ ωραßο το πρωß, το παρÜθυρο
σαν ανοßγεις, να βλÝπεις το φÝγγος
της πιο ξÜστερης μÝρας κι ανÜσταση
να θαρρεßς πως η φýση γιορτÜζει.
Μα παρüμοια εßνʼ ωραßο üταν της θýελλας
το στριγκü γροικÜς θοýριο και πÝρα,
η αστραπÞ αγριεμÝνη, το μÝτωπο
το θüλο τʼ ουρανοý στεφανþνει.
Στην ΠαλιÜ Μας ΓωνιÜ
Στην παλιÜ μας γωνιÜ, που αγαποýσαμε,
Ýνʼαπüγευμα κρýο του ΝοÝμβρη,
καθισμÝνοι, απʼτα τζÜμια θωροýσαμε
τʼωχρü φως και τα κßτρινα φýλλα.
Μα προπÜντων το βλÝμμα σου εκÜρφωνες
στα μαλλιÜ μου, που αρχßσαν νʼασπρßζουν,
κʼεγþ πρþτη φορÜ τþρα εξÜνοιγα
του μετþπου σου κÜποιες ρυτßδες.
Την κρυφÞ μου τη σκÝψη δε ζÞτησες
να σου εκφρÜσω∙ ουτ εγþ την αιτßα
της πικρßας σου να μÜθω δε ρþτησα,
που εßχε ξÜφνου χυθεß στη μορφÞ σου.
¿ς που τÝλος το σκüτος μας Ýζωσε
του βραδυοý και δε βλÝπαμε πλÝον
ο Ýνας του Üλλου τα δÜκρυα, οποý εχýναμε
για τη νιüτη μας που εßχε πεθÜνει.
Στον ΚωστÞ ΠαλαμÜ
Μες απü τα κÜγκελα τ' αüρατα
της απÝραντÞς μας φυλακÞς,
μÝσα στο κελß το σκοτεινü μας,
δεν εβÜσταξες στον πüνο της ΦυλÞς
κι Ýπεσες σα δρυς
απü τα χτυπÞματα
κÜποιων μαýρων ξυλοκüπων
στο σκοτÜδι της νυχτιÜς της τραγικÞς,
δßχως να προσμεßνεις την αχτßδα
της καινοýργιας ΧαραυγÞς.
Κι Ýπεσες καθþς απü σεισμü
πÝφτει μια μαρμÜρινη κολüνα
κÜποιου πανÜρχαιου ναοý.
Σα ναüς, οποý χτυπιÝται
απ’ τα βüλια των βαρβÜρων.
Σαν τον Παρθενþνα,
Þρωα, ποιητÞ του Αιþνα.
ΜÜτια στερεμÝνα
απü τις τüσες συμφορÝς,
δÜκρυα δε θα χýσουνε για ΣÝνα.
Θα σε κλÜψουνε μια μÝρα
οι ßδιοι αυτοß
που μας σκοτþνουν Ýναν-Ýνα,
σαν ξυπνÞσουν απ' τη μÝθη τους
κι αντικρýσουν τι ερημιÝς
εσκορπßσανε στο διÜβα τους
σ’ αναρßθμητες καρδιÝς.
Φεýγεις, πας για το ταξßδι σου
το Αχεροýσιο, το στερνü,
ω πρωτüτοκε αδερφÝ μας,
üμως κοßτα πþς ξοπßσω σου
οι ¸λληνες σε χαιρετÜνε.
Ο καθÝνας Ýνα στßχο σου
ψÝλνοντας μελωδικü,
σε ξεπροβοδÜνε
με τα μýρια σου τραγοýδια,
που βουßζουν σα μελßσσια
πÜνω απ’ Απριλιοý λουλοýδια,
σα να προμηνÜνε την ΑνÜσταση,
ω μεγÜλε ραψωδÝ μας.
¢σπρα ΚαρÜβια
¢σπρα καρÜβια τα üνειρÜ μας
για κÜποιο ρüδινο γιαλü
Üσπρα καρÜβια τα üνειρÜ μας
θα κüβουν δρüμο, κι Ýνα δρüμο
μυριστικü κι ευωδιαστü,
θα κüβουν δρüμο κι Ýνα δρüμο.
Κι απü ψηλÜ θα μας φωτßζει
το φεγγαρÜκι το χλωμü
κι απü ψηλÜ θα μας φωτßζει
και θ’ αρμενßζουν, ω χαρÜ μας,
ßσα στο ρüδινο γιαλü
Üσπρα καρÜβια τα üνειρÜ μας.
¹ρθες ΕψÝς...
¹ρθες εψÝς στον ýπνο μου
και μου ψιθýρισες
πως απ’ τα ξÝνα μÜνα μου
εξαναγýρισες
ΤρÝχω ο καλüς να σε δεχτþ
μπρος στ’ ακρογιÜλι σου
Να γεßρω üπως κι Ýναν καιρü
μες στην αγκÜλη σου
Μα βρßσκω ολÝρμο το γιαλü
κι Ýρμα τα κýματα
και παßρνω το δρομß και πÜω
πÝρα στα μνÞματα
¹ρθες εψÝς στον ýπνο μου
και μου ψιθýρισες
κι απü τα ξÝνα μÜνα μου
δεν ξαναγýρισες...